Kamerbrief inzake verslag van de Raad Algemene Zaken en Externe Betrekkingen van 13 - 14 november 2006
24-11-2006 | Kamerstuk | Nederlands Ministerie van Buitenlandse Zaken
Hierbij heb ik het genoegen u mede namens de Minister voor Ontwikkelingssamenwerking het verslag te doen toekomen van de Raad Algemene Zaken en Externe Betrekkingen van 13-14 november 2006.
De Minister van Buitenlandse Zaken,
Dr. B.R. Bot
Verslag van de Raad Algemene Zaken en Externe Betrekkingen (RAZEB)
van 13-14 november 2006
NB: Het ministerie van Defensie zal in een separate brief verslag doen van de onderwerpen Soedan en het Europees Veiligheids- en Defensiebeleid (EVDB).
Algemene Zaken
Wetgevings- en werkprogramma Europese Commissie 2007
Dit onderwerp was op verzoek van de Europese Commissie aan de agenda toegevoegd. In een openbaar debat gaf de Commissie een korte presentatie van haar wetgevings- en werkprogramma voor 2007 en noemde onder meer betere regelgeving, de evaluatie van de interne markt, een bestandsopname van de sociale situatie in de EU en migratie als thema's waaraan zij volgend jaar bijzondere aandacht zal besteden. Een aantal lidstaten greep de gelegenheid aan om het belang van specifieke beleidsthema's te onderstrepen. Te uwer informatie diene dat het kabinet thans doende is een eerste appreciatie van het wetgevings- en werkprogramma voor 2007 te formuleren. Deze appreciatie zal, zodra gereed, beide Kamers toegaan.
Voorbereiding van de Europese Raad van 14-15 december a.s.
De Raad sprak over de ontwerp-geannoteerde agenda voor de Europese Raad van 14-15 december a.s. Dit document, dat het raamwerk zal vormen voor de ontwerp-conclusies van de Europese Raad, was nog niet beschikbaar ten tijde van het redigeren van de geannoteerde agenda voor de RAZEB (brief DIE-1507/06 aan uw Kamer van 26 oktober jl.). Inmiddels is duidelijk geworden dat het voorzitterschap de ontwerp-conclusies wil beperken tot onderwerpen die daadwerkelijk ter sprake komen en thema's die sturing door de Europese Raad vereisen. Het voorzitterschap heeft vooralsnog de volgende thema's geïdentificeerd:
Uitbreiding: de Europese Raad zal naar verwachting worden uitgenodigd om de toetreding tot de Unie van Bulgarije en Roemenië per 1 januari 2007 te verwelkomen. Bovendien zal de Europese Raad een debat hebben over alle aspecten van toekomstige uitbreidingen, waaronder de kwaliteit van het uitbreidingsproces. Bijzondere aandacht zal mogelijk uitgaan naar Turkije in het licht van de stand van zaken rond ratificatie en implementatie van het Ankara protocol.
Nederland heeft de gelegenheid tijdens de RAZEB benut om te pleiten voor een gedegen voorbereiding van het onderwerp uitbreiding, onder meer door middel van tijdige bespreking tijdens de RAZEB van 11 december a.s. Hiertoe was het naar Nederlands oordeel eveneens noodzakelijk dat de Commissie tijdig haar aanbevelingen inzake Turkije uitbrengt. Deze oproep werd breed gesteund.
Ruimte voor vrijheid, veiligheid en recht: de Europese Raad zal naar verwachting worden uitgenodigd conclusies aan te nemen over de voortgang bij de implementatie van het Haags Programma en een hernieuwde impuls te geven aan de ontwikkeling van de ruimte van vrijheid, veiligheid en recht. De Europese Raad zal eveneens worden uitgenodigd mogelijke verbeteringen te overwegen in de besluitvorming en actie van de Unie op dit terrein. Twee lidstaten uitten hun bedenkingen over de suggestie van het voorzitterschap dat de Europese Raad aandacht zou kunnen besteden aan mogelijke verbeteringen in de besluitvorming en actie van de Unie betreffende de ontwikkeling van de ruimte van vrijheid, veiligheid en recht.
Voorts toonde een aantal lidstaten zich voorstander van een uitspraak van de Europese Raad over een datum voor opening van de binnengrenzen in de Unie.
Daarnaast wordt een discussie verwacht over immigratie in het licht van het komende rapport van de Commissie over de implementatie van de "Global Approach to Migration". De Europese Raad zal naar verwachting de verdere ontwikkeling van de Global Approach in beschouwing nemen en tevens aandacht besteden aan strategische richtlijnen ter ontwikkeling van een strategie voor een geïntegreerd beheer van de buitengrenzen, daarbij inbegrepen het vervolg op de Raadsconclusies over versterking van de zuidelijke maritieme grenzen.
Innovatie en energie: de Europese Raad zal worden uitgenodigd om conclusies aan te nemen als vervolg op de uitkomst van de informele Europese top te Lahti op 20 oktober jl. en voortbouwend op de geboekte vooruitgang bij het realiseren van een innovatief Europa. De conclusies zullen naar verwachting ook aanbevelingen bevatten voor de toekomst van het innovatiebeleid.
De Europese Raad zal tevens worden uitgenodigd om conclusies aan te nemen die de vooruitgang weerspiegelen in de ontwikkeling van het externe energiebeleid van de Unie, als onderdeel van een breder proces van ontwikkeling van een energiebeleid voor Europa waarover overeenstemming bereikt moet worden op de Europese Raad in maart 2007.
Externe betrekkingen: het voorzitterschap heeft aangegeven conclusies over dit onderdeel zo beperkt mogelijk te willen houden, afhankelijk van actuele ontwikkelingen.
Uitbreiding
Tijdens de lunch presenteerde Commissaris Rehn de mededeling 'The Enlargement Strategy and main Challenges 2006-2007' en de voortgangsrapporten van de Europese Commissie over de kandidaat-lidstaten en de landen van de westelijke Balkan met toetredingsperspectief. Commissaris Rehn gaf daarbij aan dat in de toekomst, meer dan in vorige uitbreidingsronden, met de kandidaat-lidstaten vanaf het begin hard gewerkt moet worden aan hun achterstanden op het terrein van Justitie en Binnenlandse Zaken. Daarnaast moet veel meer werk gemaakt worden van het betrekken van het publiek bij het uitbreidingsproces. Hij constateerde dat het hervormingsproces in Turkije vertraagd is, maar dat desondanks het negende hervormingspakket nu is aangenomen, inclusief de Wet op de Stichtingen. In haar mededeling 'The Enlargement Strategy and main Challenges 2006-2007' had de Commissie al aangegeven in december a.s. te zullen komen met aanbevelingen over hoe de Europese Unie met Turkije moet omgaan.
Na de presentatie van Commissaris Rehn gaven de lidstaten hun eerste reacties op de mededeling en de voortgangsrapporten. Nederland heeft daarin onder meer, zoals hierboven ook vermeld, de Commissie opgeroepen om de aanbevelingen ten aanzien van Turkije ruimschoots voor de volgende RAZEB op 11 december a.s. aan de lidstaten te verspreiden, zodat de Europese Raad van 14-15 december a.s. goed kan worden voorbereid. Tot die tijd moet het Finse Voorzitterschap de ruimte krijgen om een oplossing te vinden voor de huidige situatie tussen de Europese Unie en Turkije. Te uwer informatie diene dat het kabinet, zoals reeds bij de aanbieding van de rapporten is aangegeven, doende is een appreciatie over de mededeling en de voortgangsrapportage van de Commissie op te stellen, die de beide Kamers zo spoedig mogelijk zal toegaan.
Externe Betrekkingen
Betrekkingen met Rusland
De Raad sprak over de voorbereidingen voor de EU-Rusland Top op 24 november a.s. en over het onderhandelingsmandaat voor de nieuwe raamovereenkomst met Rusland (vervolg op het huidige Partnerschaps- en Samenwerkingsakkoord tussen de EU en Rusland dat in 2007 afloopt). Tijdens de bijeenkomst bleek dat over dit laatste nog geen overeenstemming kon worden bereikt. Polen blijft als enige lidstaat van mening dat ratificatie door de Russische Doema van het Energiehandvest en ondertekening door de Russische regering van het bijbehorende transitprotocol alsmede het opheffen van het Russische verbod op de import van Pools vlees en plantaardige producten een noodzakelijke voorwaarde vormen voor het begin van de onderhandelingen. Gelet op het grote belang van de samenwerking met Rusland, hoopt Nederland dat alsnog spoedig overeenstemming kan worden bereikt over een onderhandelingsmandaat.
Democratische Republiek Congo (DRC)
In een gezamenlijke deel van de vergadering spraken de ministers van Buitenlandse Zaken met de ministers van Defensie over de ontwikkelingen in de Democratische Republiek Congo in het licht van de tweede ronde van de presidentsverkiezingen die op 29 oktober jl. plaats vonden. Alhoewel de situatie in DRC nog steeds als gespannen werd gekenschetst, was sprake van een zeker optimisme dat beide kandidaten de verkiezingsuitslag zullen respecteren en dat hun aanhangers niet op gewelddadige wijze tegen de uitslag zullen protesteren. In de voorbereiding op RAZEB is met Duitsland contact geweest over de einddatum van de EUFOR RDC missie. De eenheden zullen volgens oorspronkelijk plan na 30 november geleidelijk worden teruggetrokken. De ministers waren het eens over de noodzaak van voortgezette steun van de Europese Unie aan het SSR-proces (Security Sector Reform) in de Democratische Republiek Congo. Hierbij werd gerefereerd aan de bestaande missies EUPOL en EUSEC.
Diversen: Afghanistan
Dit onderwerp was op Nederlands verzoek aan de agenda toegevoegd. Tijdens de Raad hebben minister Kamp en ikzelf bijzondere aandacht gevraagd voor het belang van sterkere betrokkenheid van de Europese Unie en de lidstaten bij de wederopbouw van Afghanistan. De meeste aanwezige collega's konden dit pleidooi ondersteunen. Verdere mogelijkheden van een EVDB-missie in Afghanistan, in aanvulling op en in nauwe samenwerking met reeds bestaande internationale activiteiten, zullen derhalve de komende periode nader worden onderzocht.
Westelijke Balkan
VN-gezant Ahtisaari gaf in de Raad een overzicht van de stand van zaken van zijn werkzaamheden. Hij gaf aan dat hij pas ná de verkiezingen in Servië op 21 januari 2007 zijn voorstel voor de toekomstige status van Kosovo zal presenteren aan de VN Veiligheidsraad. Tijdens de Raad bleek dat lidstaten voor dit beperkte uitstel begrip konden opbrengen. De voorbereidingen van een toekomstige EU-presentie in Kosovo lopen intussen door.
Midden-Oosten Vredesproces (MOVP)
SG/Hoge Vertegenwoordiger (HV) Javier Solana gaf zijn visie op de recente ontwikkelingen in het Midden-Oosten, mede naar aanleiding van zijn recente rondreis door de regio. De Raad sprak de hoop uit dat de Palestijnse President er in zal slagen een regering van nationale eenheid te vormen. Wat Nederland betreft dient een eventuele nieuwe Palestijnse regering aan de drie bekende eisen te voldoen alvorens contacten te kunnen hervatten. In de Raadsconclusies werden zowel het Israëlische optreden in Beith Hanoun als de aanhoudende raketbeschietingen op Israël betreurd en werden partijen opgeroepen tot deëscalatie. De ministers van Buitenlandse Zaken spraken voorts kort over de actuele ontwikkelingen in Libanon. Verschillende ministers memoreerden de precaire situatie van PM Siniora in zijn land en het belang om zijn regering te blijven steunen.
Iran
De Raad sprak tevens kort over het Iraanse nucleaire dossier en constateerde dat er in dit dossier van Iraanse zijde in feite geen positieve ontwikkelingen zijn te ontwaren. SG/HV Solana informeerde de ministers over de stand van zaken van de besprekingen in de VN-Veiligheidsraad over de door de E3 opgestelde ontwerp-resolutie inzake maatregelen tegen Iran onder artikel 41 van het VN-Handvest.
Ministerie van Buitenlandse Zaken