Veelbelovend antikankermiddel TRAIL sterk verbeterd
Datum: 24 november 2006
TRAIL is een humaan eiwit dat bepaalde typen kankercellen aanzet tot
geprogrammeerde celdood (apoptose) terwijl het normale cellen met rust
laat. Hierdoor is TRAIL een veelbelovend potentieel anti kanker
geneesmiddel. Promovendus Almer van der Sloot optimaliseerde TRAIL
voor gebruik als geneesmiddel door het enerzijds stabieler te maken en
anderzijds selectiever en actiever voor bepaalde typen kankercellen.
Ook in combinatie met radiotherapie en bepaalde vormen van
chemotherapie lijken de selectieve TRAIL varianten een meer potente
anti kanker werking te hebben dan de oorspronkelijke. Hiervoor waren
slechts een klein aantal veranderingen nodig in het TRAIL molecuul.
Om TRAIL te verbeteren werd gebruik gemaakt van een computergestuurd
eiwit ontwerp algoritme. Dit ontwerp algoritme rekent duizenden
verschillende TRAIL varianten door op de gewenste eigenschappen
(stabieler, meer selectief etc.) en selecteert vervolgens de hoogst
scorende varianten. Hierdoor hoeven slechts een klein aantal varianten
daadwerkelijk gemaakt en getest te worden. Deze relatief nieuwe
computergestuurde ontwerptechnologie is tot nu toe bijna niet op
therapeutische eiwitten (zoals TRAIL) toegepast om ze als geneesmiddel
te verbeteren.
Therapeutische eiwitten (insuline, EPO, Herceptin etc.) zijn een
steeds belangrijker onderdeel van ons geneesmiddelen arsenaal. Door de
efficiëntie van dit computergestuurde ontwerpproces is deze methode
bij uitstek geschikt om ook andere eiwitten voor gebruik als
geneesmiddel te ontwikkelen en/of te optimaliseren. Om de TRAIL
varianten verder te ontwikkelen voor een eventuele toekomstige
klinische toepassing als anti-kanker middel is een bedrijf (Triskel
Therapeutics) opgericht met vestigingen in Groningen en in het Ierse
Galway.
Almer van der Sloot (Sneek, 1974) studeerde farmacie aan de RUG, waar
hij zijn promotieonderzoek uitvoerde bij de afdeling Farmaceutische
biologie van de onderzoekschool GUIDE. Het onderzoek maakte deel uit
van het door de EU gefinancierde FP5 project "Triskel". Van der Sloot
is tegenwoordig werkzaam als postdoc onderzoeker bij het CRG in
Barcelona bij de afdeling Systems Biology in de groep van Luis
Serrano. /FC
Datum en tijd
24 november 2006, 13.15 uur
Promovendus
A.M. van der Sloot
Proefschrift
Design and engineering of human TRAIL variants
Promotor
prof.dr. W.J. Quax
Faculteit
wiskunde en natuurwetenschappen
Plaats
Aula Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen
Informatie
A.M. van der Sloot, tel. (050)363 30 39, e-mail:
a.m.van.der.sloot@rug.nl (werk)
Rijksuniversiteit Groningen