donderdag 23 november 2006 12:50
Op weg naar de Duurzame Energievoorziening: Niet alleen technologische, maar
ook beleidsinnovatie noodzakelijk
Het transitiebeleid is er in geslaagd veel draagvlak te creëren bij
bedrijfsleven, onderzoek en maatschappelijk middenveld, maar dit is ten
koste gegaan van heldere keuzes in de zin van concrete projecten, nieuwe
beleidsinstrumenten en noodzakelijke financiële middelen. Om die keuzes te
versnellen en te maken is meer daadkracht bij de overheid noodzakelijk. Dat
is de conclusie van prof.dr. J.J.C. Bruggink in zijn oratie van 21 november
aan de Vrije Universiteit Amsterdam, waar hij is benoemd tot bijzonder
hoogleraar Energietransities en Duurzame Ontwikkeling aan de Faculteit der
Aard- en Levenswetenschappen. De benoeming komt voort uit een
samenwerkingsverband van de Vrije Universiteit met het Energieonderzoek
Centrum Nederland, waar Bruggink werkzaam is en jarenlang leiding gaf aan de
unit Beleidsstudies.
Het transitiebeleid voor energie en milieu werd vijf jaar geleden
gestart om Nederland op weg te helpen naar een duurzame
energievoorziening via technologisch-institutionele innovaties die
door overheid, bedrijfsleven en onderzoek gezamenlijk zouden worden
opgepakt. Het begin dit jaar verschenen Transitieactieplan maakt
echter nog weinig duidelijke keuzes wat betreft de prioriteiten voor
transitie-experimenten en institutionele vernieuwing. Het scheppen van
draagvlak bij een brede groep van maatschappelijke actoren is
uitstekend gelukt, maar is wel op gespannen voet komen te staan met
het tonen van daadkracht. De overlevingskansen van het transitiebeleid
hangen nu af van die keuzes en om die keuzes te versnellen is meer
regie van de overheid noodzakelijk.
Het transitiebeleid heeft ook baat bij bezinning op de vraag of de
overheid momenteel wel voldoende speelruimte heeft om doelstellingen
van duurzaamheid te bereiken. Een krachtige regierol voor het op gang
brengen van innovaties in nationale marktniches zou in meerdere
opzichten wel eens onvoldoende kunnen zijn voor lange termijn
resultaten. Transitiebeleid vereist op termijn ook herijking van het
energie- en klimaatbeleid. Eén van de vragen die dan naar voren komt
heeft te maken met hoe op een strategische manier omgegaan moet worden
met de grote onzekerheden rond de wereldenergiemarkt en in het
mondiale klimaatbeleid. Een strategie zou gebaseerd kunnen worden op
een integraal prijsbeleid dat deze onzekerheden op een creatieve
manier aan elkaar weet te koppelen zodat de prijzen stabieler worden
en investeerders meer zekerheden hebben, b.v. door het niveau van CO2
-heffingen te koppelen aan het niveau van marktprijzen van energie.
Een tweede mogelijke strategie richt zich op een grotere rol van
internationale technologieverdragen die een complementaire rol kunnen
spelen voor het huidige klimaatbeleid en de internationale verankering
van het transitiebeleid invulling kunnen geven.
Oratie:
Een verkorte versie van de oratie is te downloaden via:
http://www.ecn.nl/publicaties/default.aspx?nr=ECN-B--06-006
Energieonderzoek Centrum Nederland (ECN)
www.ecn.nl
Einde persbericht
---
ECN