MINFIN: Grotere effectiviteit door centraal aandeelhouderschap
Ministerie fin
http://www.minfin.nl
Persbericht
PERS-2006-072 Den Haag, 21 november 2006
Grotere effectiviteit door centralisatie aandeelhouderschap
In 2002 is het aandeelhouderschap van de Staat in ondernemingen gecentraliseerd bij het
ministerie van Financiën. Deze bundeling van kennis en expertise heeft de
professionaliteit en effectiviteit van de Staat als aandeelhouder vergroot. Het aantal
afgestoten deelnemingen in de periode 2002-2006, en ook de omvang van verkoopopbrengsten,
is fors hoger dan over een vergelijkbare periode voorafgaand aan de centralisatie van het
aandeelhouderschap bij het ministerie van Financiën. In de periode 2002-2006 zijn 13
deelnemingen afgestoten. Aan verkoopopbrengsten is E 8,7 miljard gerealiseerd. Dit staat
in het Jaarverslag 2005/2006 Beheer Staatsdeelnemingen dat vandaag door minister Zalm aan
de Tweede Kamer is verzonden. Daarin is nog niet meegeteld de laatste verkooptransactie
van aandelen TNT N.V. die vanochtend door minister Zalm werd meegedeeld en die de Staat
circa E 1,5 miljard oplevert. Hierdoor komt het totaal op 14 afstotingen en ruim E 10
miljard aan verkoopopbrengsten komt. In de periode 1997-2001 werden 6 deelnemingen
afgestoten en werd E 3 miljard aan verkoopopbrengsten gerealiseerd.
De afstotingsoperaties passen in het beleid om staatsdeelnemingen die geen kerntaak voor
de overheid vervullen af te stoten. De verkoopopbrengsten zijn gebruikt om de
Staatsschuld af te lossen. De netto-rentebaten hieruit komen ten goede aan het Fonds
Economische Structuurversterking, waaruit het kabinet investeringen in 'harde'- en
kennis-infrastructuur bekostigt.
De centralisatie van het aandeelhouderschap werpt niet alleen zijn vruchten af bij het
afstoten van deelnemingen. Ook op het gebied van corporate governance kan de
Rijksoverheid effectiever en consistenter optreden. Hierbij kan onder meer worden gedacht
aan de invoering van de Code Tabaksblat bij de deelnemingen, de vaststelling van het
bezoldigingsbeleid voor bestuurders en bewaken van de dividend payout.
Het aantal deelnemingen in portefeuille bedraagt op dit moment, na afstoting van de
aandelen TNT, 36 tegenover 43 deelnemingen eind 2001. Tegenover de deelnemingen die
werden afgestoten staat ook een aanwas van deelnemingen die verschillende oorzaken heeft,
zoals de verzelfstandiging van diensten, oprichting van nieuwe deelnemingen, participatie
in bestaande ondernemingen of splitsing van bestaande deelnemingen. Wat betreft de
oprichting van deelnemingen en participatie in bestaande deelnemingen is de Rijksoverheid
terughoudend. Maar in bijzondere gevallen kan er toch een taak voor de Rijksoverheid zijn.
Om die reden heeft het huidige kabinet zich gecommitteerd om E 500 miljoen te investeren
in het Havenbedrijf Rotterdam, waardoor de aanleg van de Tweede Maasvlakte mogelijk
wordt. Verder heeft het kabinet het initiatief genomen om de NV Zuidas op te richten, die
in de regio Amsterdam belangrijke infrastructuur, kantoren en woonruimte gaat ontwikkelen.
De hierboven genoemde bundeling van expertise bij het ministerie van Financiën draagt
eraan bij dat financiële risico's van deze investeringen zorgvuldig worden afgewogen
tegen het verwacht rendement en dat de Staat deze participaties alleen onder zakelijke
condities aangaat.
Meer informatie vindt u in het Jaarverslag Staatsdeelnemingen:
www.minfin.nl/FIN06-1025.doc