BredeSchoolNet
Sport helpt integratie vooruit
maandag 20 november 2006
Meer kennis over de betekenis van sport voor de integratie van allochtonen.
Dat was het doel van het onderzoek Sport en multiculturaliteit. Een
conclusie: sportverenigingen zijn broedplaatsen van sociaal kapitaal.
W.J.H. Mulier (1865-1954)
Het Pim Mulier Instituut wilde weten of sport iets bijdraagt aan de
multiculturele samenleving. Twee wetenschappers zetten daarom een
studie in gang waarbij tien onderzoekers een seizoen meeliepen bij een
sportvereniging met veel allochtonen.
Het onderzoeksteam had een multicultureel karakter. De tien mannen
maakten deel uit van de sociale netwerken. Zo konden zij van binnenuit
achterhalen wat daar gebeurt en wat daarvan de betekenis is voor de
maatschappelijke positie en het maatschappelijk functioneren van de
betrokkenen.
Het doel van het onderzoek was tweeledig: meer fundamentele kennis
genereren over de effecten van etnische concentratie in de sport, en
meer kennis opdoen van deze effecten op de sociale bindingen van
allochtonen buiten de sport, met leden van zowel de eigen groep als
andere groepen.
In aanvulling op deze observaties hebben de onderzoekers informatie
verzameld over de vereniging. Tegen het einde van het seizoen hebben
zij elk een aantal diepte-interviews afgenomen. Naast dit kwalitatieve
onderzoek bij de tien sportclubs zijn bijna 900 sporters op locatie
geënquêteerd bij 40 min of meer vergelijkbare verenigingen.
Er is nog geen afrondende rapportage van het onderzoek verschenen, wel
zijn vooruitlopend daarop bij tal van gelegenheden inzichten uit het
onderzoek gepresenteerd en bediscussieerd. De voorlopige conclusies
luiden:
* sportverenigingen vervullen een belangrijke functie in de
multiculturele samenleving.
* sportverenigingen vormen een context waarbinnen sociale netwerken
ontstaan, normen van wederkerigheid tot ontwikkeling komen en
sociaal vertrouwen wordt gegenereerd.
* in sportverenigingen doen mensen veel kennis, vaardigheden en
contacten op die ook buiten de sport van pas komen. Als zodanig
fungeren verenigingen voor autochtonen en allochtonen als
broedplaatsen voor sociaal kapitaal.
* voorzover de beeldvorming tussen autochtonen en allochtonen
verandert, is dat bijna altijd in positieve zin. Zowel in
verenigingen met veel allochtonen als in clubs waar allochtonen en
autochtonen gemengd sporten, wordt door de leden sociaal kapitaal
vergaard.
* de veronderstelling dat allochtonen in eigen verenigingen bonding
sociaal kapitaal opbouwen en in gemengde verenigingen bridging
sociaal kapitaal, moet worden genuanceerd. De praktijk wijst
enerzijds uit dat gemengd sporten niet uitsluitend resulteert in
bridging maar ook tot meer bonding leidt, en anderzijds dat bij
sporten in eigen kring naast bonding ook bridging aan de orde is.
Inzichten uit het onderzoek zijn ook verwerkt in de recente
kabinetsnota 'Tijd voor sport' en de uitvoeringsnota 'Samen voor
sport'. Daarnaast zijn voorlopige onderzoeksconclusies gepubliceerd in
het artikel 'Kleurrijke Zuilen'.
Mulier Instituut
J.W. Janssens
tel. 0736126401
Datum uitgave: 31-12-2006
Auteur: Verweel, P. & J.W. Janssens
>> www.mulierinstituut.nl
j.w.janssens(at)mulierinstituut.nl