Ministerie van Justitie

Professor de Roos: 'Geen reden tot invoering van lekenrechtspraak'

Persbericht | 20-11-2006

Invoering van lekenrechtspraak moet slechts dan overwogen worden indien hiertoe een dwingende noodzaak bestaat. Hiervan is op dit moment in Nederland geen sprake. Tot die conclusie komt professor De Roos in een advies dat hij in opdracht van de Minister van Justitie schreef. Minister Hirsch Ballin (Justitie) heeft dit advies vandaag naar de Tweede Kamer gestuurd. Toenmalig minister Donner verzocht, in reactie op de vragen vanuit de Tweede Kamer, professor De Roos onderzoek te doen naar de wijze waarop in de ons omringende landen burgers door middel van lekenrechtspraak worden betrokken bij de strafrechtspraak. De Roos deed een inventariserend onderzoek naar diverse systemen van lekenrechtspraak in vijf EU-landen. Zijn belangrijkste conclusies luiden dat, hoewel er op zich geen principiële argumenten zijn tegen de invoering van lekenrechtspraak in Nederland, het niet een middel is om te zorgen dat de opgelegde straffen beter beantwoorden aan de wens van de samenleving. Mocht toch besloten worden tot invoering van enige vorm van lekenrechtspraak in Nederland, dan leent het Duitse systeem zich daar nog het meest voor, omdat deze niet ver van de Nederlandse cultuur en historie is verwijderd. De Roos meent echter dat ook de introductie van het Duitse systeem noopt tot een drastische wijziging van het huidige strafprocesrecht. Dit vergt veel energie en heeft tevens aanzienlijke budgettaire en organisatorische consequenties. Invoering van lekenrechtspraak is volgens De Roos dus niet de oplossing van de kloof tussen burger en rechtspraak. Wel is hij van mening dat het professionele karakter van de Nederlandse strafrechtspraak geslotenheid, ontoegankelijkheid en onbegrip in de hand werkt. Hij constateert dat dit probleem gelukkig inmiddels wordt onderkend en dat op dit punt tal initiatieven worden genomen. De winst van de discussie over lekenrechtspraak is daarmee, volgens De Roos, dat de alertheid op dit punt wordt vergroot. De minister van Justitie zal pas inhoudelijk op de resultaten reageren, als ook de uitkomsten van het onderzoek onder burgers naar hun beweegredenen, motieven om te pleiten voor eventuele invoering van lekenstrafrechtspraak in Nederland is afgerond. Dit onderzoek wordt nog dit jaar verwacht.