De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA Den Haag
ons kenmerk : IZ. 2006/2258
datum : 14-11-2006
onderwerp : Geannoteerde agenda Landbouw- en Visserijraad 20 en 21
november 2006
bijlagen :
Geachte Voorzitter,
Op 20 en 21 november a.s. vindt in Brussel de volgende vergadering
plaats van de Raad van Ministers voor Landbouw en Visserij van de
Europese Unie. In deze brief informeer ik u over de onderwerpen die op
de agenda staan en de Nederlandse inzet daarbij.
Het is mogelijk dat er nog onderwerpen aan de agenda worden toegevoegd
of juist worden uitgesteld tot een volgende vergadering.
De Raad start met de visserijpunten van de agenda. Hier streeft de
Raad naar een politiek akkoord over de vangstmogelijkheden voor
diepzeesoorten in 2007 en 2008. Ook streeft de Raad naar een politiek
akkoord over nieuwe beheersmaatregelen voor duurzame exploitatie van
visvoorraden in de Middellandse Zee. Met het oog op het bereiken van
een politiek akkoord zal het Voorzitterschap naar verwachting een
compromis voorleggen inzake het elektronisch logboek en de
teledetectie. Verder zal de Raad van gedachten wisselen over de
mededeling van de Commissie over de introductie van het Maximum
Sustainable Yield principe, en over de vereenvoudiging van de
regelgeving op het terrein van het Gemeenschappelijk Visserijbeleid.
Dit laatste thema zal ook aan bod komen tijdens de door het
Voorzitterschap georganiseerde werklunch. Onder diversen zal de
Commissie de Raad informeren over de jaarlijkse consultaties met
Noorwegen voor 2007.
Wat betreft de landbouwonderwerpen staat de hervorming van de
marktordening bananen op de agenda. Ook zal gesproken worden over
wijzigingen in de steunmaatregel voor energiegewassen en overige
wijzigingen in de raadsverordeningen voor directe inkomenssteun en het
plattelandsontwikkelingsfonds. Onder diversen zal gesproken worden
over een rapport van de Commissie over de implementatie van
Verordening 1829/2003 over genetisch gemodificeerde levensmiddelen en
diervoeders, en zal de Commissie informatie geven over de
ontwikkelingen op het gebied van aviaire influenza en over de eerste
resultaten van de opkoopregeling voor suiker.
Als gecombineerd landbouw- en visserijpunt zal gesproken worden over
de mededeling van de Commissie over het tegengaan van het verlies van
biodiversiteit.
Toegestane vangstmogelijkheden diepzeesoorten in 2007 en 2008
(Politieke overeenkomst)
Het Voorzitterschap streeft naar besluitvorming in de Raad van
november. Hiermee wordt de Raad van december ontlast. Sinds 2002
worden per twee jaar afspraken gemaakt over de vangsthoeveelheden voor
diepzeebestanden. Door de specifieke kenmerken, zoals de trage
voortplanting, zijn betrokken bestanden erg kwetsbaar voor
visserijactiviteiten. Het Commissievoorstel is zeer ingrijpend, maar
voor Nederland aanvaardbaar. De voorgestelde gebiedssluitingen zijn
acceptabel voor zover deze alleen betrekking hebben op
diepzeevisserij.
Voorstel technische maatregelen Middellandse Zee
(Politieke overeenkomst)
Het Voorzitterschap streeft naar een politiek akkoord over nieuwe
beheersmaatregelen in de Raad. De Commissie beoogt met het voorstel
dit beheer aan te scherpen. Dit onder meer door voorschriften inzake
het gebruik van bepaalde vistuigen, minimummaaswijdten alsmede
beperkingen op de visserij in beschermde en kustgebieden.
Ten algemene kan ik de doelstellingen van het Commissievoorstel en
Voorzittercompromis onderschrijven. Een beter beheer van de visserij
in de Middellandse Zee draagt bij aan de verbetering van de
duurzaamheid van de visserij in het algemeen.
Voorstel voor de introductie van een elektronisch logboek en een
systeem voor teledetectie
(Politieke overeenkomst)
Met het oog op het bereiken van een politiek akkoord zal het
Voorzitterschap naar verwachting een compromis voorleggen inzake het
elektronisch logboek en de teledetectie. Daarin zal de Raad zich
uitspreken over het tijdstip van introductie en de categorieën
vaartuigen die onder de verplichting zullen vallen. Het compromis
maakt een gefaseerde invoering afhankelijk van de vaartuiglengte
mogelijk.
Ik ben voorstander van een zo spoedig mogelijke invoering van het
elektronisch logboek. Dit draagt bij aan een verbetering van de
visserijcontroles en een verlaging van de administratieve lastendruk.
Het voorstel om nu een systeem van teledetectie te introduceren is te
vroeg en wijs ik, evenals een groot aantal andere lidstaten, af. Het
in voorbereiding zijnde compromis inzake het elektronisch logboek
heeft mijn steun.
Mededeling van de Commissie aan Raad en Parlement inzake de
introductie van het MSY (maximale duurzame opbrengst) principe
(gedachtewisseling)
De Raad zal van gedachten wisselen over de Mededeling van de Commissie
inzake de Maximum Sustainable Yield. In deze Mededeling geeft de
Commissie een uitwerking van de wijze waarop het principe van Maximum
Sustainable Yield (MSY - in het Nederlands: maximale duurzame
opbrengst) moet worden geïmplementeerd in Europese
visserijregelgeving. In 2002 is tijdens de VN-top voor duurzame
ontwikkeling in Johannesburg afgesproken dat in 2015 het MSY-principe
leidend zou moeten zijn in visserijbeleid. Visbestanden op dit
duurzame MSY-niveau zijn zodanig groot dat daarvan jaarlijks met veel
minder inspanning het surplus geoogst kan worden. De socio-economische
voordelen op lange termijn van het MSY-principe moeten echter worden
afgewogen tegen de kosten die op korte termijn zullen moeten worden
gemaakt om de MSY-doelstelling te bereiken. De meeste voor Nederland
belangrijke vissoorten bevinden zich niet op het MSY-niveau.
Beheerplannen, die zich baseren op de in deze Mededeling voorgestelde
aanpak, leiden tot grote aanpassingen in de visserijmogelijkheden en
structuur van de visserijsectoren niet alleen in Nederland maar ook in
de andere lidstaten. Naar mijn oordeel is in de toekomstige
beheerplannen, zoals bijvoorbeeld voor tong en schol in de Noordzee,
een stapsgewijze aanpak noodzakelijk. Het visserijbeheer zal zich in
eerste instantie moeten richten op het op korte termijn bereiken van
veilige biologische grenzen; daarna kan de Raad pas besluiten over de
verdere groei naar MSY-niveaus. Op deze manier passen de
MSY-doelstellingen in ons streven naar een duurzame visserij.
Actieplan inzake vereenvoudiging regelgeving en verbetering van het
Gemeenschappelijk Visserijbeleid
(voortgangsrapportage)
De Raad zal van gedachten wisselen over de voortgang inzake de
vereenvoudiging van de regelgeving op het terrein van het
Gemeenschappelijk Visserijbeleid. Aan de vereenvoudiging van
visserijwetgeving wordt al enige tijd gewerkt, mede naar aanleiding
van initiatieven van het Nederlandse voorzitterschap in 2004. In april
2005 zijn onder het Luxemburgs Voorzitterschap Raadsconclusies
aangenomen, waarin de Commissie werd aangespoord haast te maken het
actieplan. Deze hebben geresulteerd in een actieplan van de Europese
Commissie voor de jaren 2006 tot en met 2008, dat tot stand is gekomen
na consultatie van de lidstaten en belanghebbenden. In grote lijnen
zijn daarin de onderwerpen die Nederland heeft aangedragen als
belangrijkste punten voor vereenvoudiging opgenomen. De initiatieven
van de Europese Commissie op dit vlak krijgen mijn volle steun. Ik zal
de geboekte vooruitgang kritisch beoordelen in het licht van de
gestelde doelen en acties.
Biodiversiteit (visserij/ landbouw)
(gedachtewisseling)
In mei van dit jaar heeft de Commissie een mededeling uitgebracht over
het tegengaan van het verlies van biodiversiteit tot 2010 en daarna.
In deze mededeling en het bijbehorende actieplan geeft de Commissie
een overzicht van specifieke doelen en acties op het niveau van de
instellingen van de Gemeenschap en van de lidstaten waarmee de komende
jaren een betere bijdrage gericht op de stopzetting van het verlies
aan biodiversiteit in 2010 geleverd kan worden. Aan dit doel hebben de
Europese regeringsleiders zich in 2001 tijdens de Gothenburg-top
gecommitteerd. Naast het stellen van nadere prioriteiten is het doel
tevens de voortgang bij het bereiken van de 2010-doelstelling beter te
monitoren en zwakke punten in het huidige beleid te identificeren.
De mededeling kent twee bijlagen: een effectrapportage en een
actieplan. Zowel landbouw als visserij komen aan bod. Bij landbouw
gaat het dan onder meer om een versterking van de
biodiversiteitsdoelen in landbouwgebieden met hoge natuurwaarden door
bijvoorbeeld een beter gebruik van het Gemeenschappelijk
Landbouwbeleid en plattelandsinstrumenten. In het visserijgedeelte van
de mededeling gaat het onder meer over aanpak van de illegale visserij
en de biodiversiteitsvereisten in het Gemeenschappelijk
Visserijbeleid.
De Raad zal spreken over de vraag of de doelen en acties zoals vermeld
in de mededeling in de goede richting gaan en effectief
geïmplementeerd kunnen worden om de bescherming van biodiversiteit en
duurzaamheid in sector te waarborgen. Ik ben van mening dat de
vermelde doelen en acties met betrekking tot het Europese landbouw- en
visserijbeleid bij een effectieve implementatie inderdaad kunnen
helpen de biodiversiteit te behouden en de landbouw en visserij te
verduurzamen. Nederland is in het algemeen van mening dat de
mededeling een goed initiatief is om de realisering van de
2010-doelstelling gerichter aan te pakken. Vooral het actieplan is
interessant omdat het de uitdagingen concretiseert naar prioritaire
acties voor de komende jaren, en daarbij zowel rollen van de Commissie
als van de lidstaten benoemt. Het is daarbij volgens mij van belang
dat op zowel nationaal als regionaal niveau gericht wordt.
Hervorming marktordening bananen
(beleidsdebat)
De Raad zal voor de eerste maal spreken over een voorstel van de
Commissie voor de hervorming van de Marktordening Bananen. In februari
2005 heeft de Commissie op verzoek van de Raad een rapport
gepubliceerd over de werking van de gemeenschappelijke marktordening
voor bananen. Op basis van dit rapport heeft de Raad in het najaar van
2005 de Commissie verzocht om in 2006 te komen met een
hervormingsvoorstel voor de marktordening, en in het bijzonder het
geldende steunregime voor EU-bananenproducenten.
De Commissie geeft in haar voorstel aan het van groot belang te achten
dat het bananenregime in overeenstemming wordt gebracht met de door de
raad vastgestelde prioriteiten ten aanzien van duurzame ontwikkeling,
de Lissabonstrategie en de doelstellingen van de reeds hervormde delen
van het gemeenschappelijk landbouwbeleid.
De Commissie heeft drie mogelijke opties voor de hervorming
onderzocht, en op basis van een impactanalyse geconcludeerd dat de
zogenaamde POSEI-optie (POSEI - Programme d'Options Spécifiques à
l'Èloignement et l'Insularité) het meest geschikt zou zijn om de
gestelde doelen te realiseren. Daarbij wordt de huidige steunregeling,
die de telers compenseert voor prijsdalingen, afgeschaft.
Tegelijkertijd wordt de steun voor 'continentale' bananenproducenten
in Portugal, Griekenland en Cyprus ontkoppeld en worden de beschikbare
kredieten voor de bananenproducenten in de ultraperifere gebieden
overgedragen naar de POSEI-regeling. Op basis van de POSEI-regeling
krijgen de betrokken lidstaten een algemeen bedrag toegewezen dat
gebruikt kan worden ten behoeve van de ondersteuning van de
landbouwproductie in de perifere gebieden.
Ik kan mij vinden in de keuze voor de voorgestelde hervormingsoptie.
Echter, ik heb bezwaren tegen het bijbehorende begrotingsvoorstel.
Niet alleen wordt door de keus voor een niet representatieve
referentieperiode een hoog plafond voor de steun bepaald, maar ook
wordt een hoge zekerheidsmarge (van 8,5%) voorgesteld. Dit komt naar
mijn mening niet overeen met de principes die bij eerdere hervormingen
van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) leidend zijn geweest.
Ik zal mij tijdens de Raad dan ook sterk maken voor het vasthouden aan
budgetneutraliteit.
Bijstelling verordening directe inkomenssteun en verordening
plattelandsfonds
(beleidsdebat)
Tijdens de Raad zal verder gesproken worden over een voorstel voor
uitbreiding van de geldende steunmaatregel voor energiegewassen naar
de nieuwe lidstaten. Dit voorstel is gebaseerd op een rapport waarin
de implementatie van deze maatregel gedurende ruim een jaar is
onderzocht. Naast uitbreiding naar de nieuwe lidstaten wordt ook
voorgesteld het gegarandeerde maximum areaal uit te breiden met
500.000 ha tot 2 mln. ha. Ook wordt voorgesteld in de nieuwe lidstaten
staatssteun te kunnen verstrekken voor aanplantmateriaal en zijn
enkele administratieve vereenvoudigingen voorgesteld.
In dit kader zal ook de voorgestelde aanpassing van de
Raadsverordeningen voor directe inkomenssteun en het
plattelandsontwikkelingsfonds worden besproken. Het gaat hier naast
bovengenoemde punten om een aantal lopende formaliteiten voor de
suikersector en voor olijfboomgaarden, een versoepeling voor
toeslagrechten uit de Nationale Reserve, en verlenging van het
zogenaamde Single Area Payment Scheme (SAPS) in de nieuwe lidstaten
met twee jaar tot ultimo 2010. Wel zal de Cross
Compliance-verplichting in principe per 1 januari 2009 ook in de
nieuwe lidstaten moeten worden ingevoerd.
Hoewel ik, mede gezien de aard van de hervormingen van het GLB, in
beginsel geen voorstander ben van uitbreiding van een
productiegerelateerde steunmaatregel als de energiesteun, kan ik mij
vinden in de keuze deze bestaande mogelijkheid ook voor de nieuwe
lidstaten beschikbaar te stellen. Tegelijkertijd ben ik voorstander
van verdere vereenvoudiging van deze regelgeving. Ik kan mij vinden in
de verlenging van het SAPS met twee jaar, maar onderschrijf ook het
standpunt van de Commissie dat de Cross Compliance-verplichting wel
per 1 januari 2009 in de nieuwe lidstaten zal moeten worden ingevoerd.
Ook ben ik voorstander van een versoepeling voor toeslagrechten uit de
Nationale Reserve, die het bijvoorbeeld mogelijk maakt deze
toeslagrechten niet te verspelen bij splitsing of fusie van een
bedrijf.
Diversen
a) EU/Noorwegen: jaarlijkse consultaties voor 2007
(Informatie van de Commissie)
De Commissie zal de Raad informeren over de stand van zaken en
ontwikkelingen met betrekking tot de onderhandelingen met Noorwegen.
b) genetisch gemodificeerde levensmiddelen en diervoeders
(Presentatie van de Commissie)
De Commissie zal een presentatie geven over een door haar opgesteld
het rapport over de implementatie van Verordening 1829/2003 over
genetisch gemodificeerde levensmiddelen en diervoeders. Deze
Verordening regelt de procedure voor toelating op de EU-markt van deze
producten en is in april 2004 in werking getreden. In deze verordening
is tevens vastgelegd dat de Commissie de Raad en het Europees
Parlement een evaluatierapport zal doen toekomen over de uitvoering
van de Verordening. Tijdens de Raad van november wordt het rapport
daarom gepresenteerd. Bij het opstellen van het rapport heeft de
Commissie gebruik gemaakt van bijdragen van lidstaten (waaronder
Nederland) en betrokken stakeholders over ervaringen met de
implementatie van de verordening.
c) Aviaire influenza
(Update van de Commissie)
Commissaris Kyprianou zal de Raad informeren over de laatste
ontwikkelingen met betrekking tot de vogelgriep.
d) stand van zaken herstructurering suikersector
(Informatie van de Commissie)
De Commissie zal de Raad informeren over de resultaten van de eerste
ronde van de herstructurering van de suikersector sinds de
herstructureringsverordening van kracht is. Het gaat dan onder meer om
de rapportage over de mate waarin door suikerindustrieën gebruik is
gemaakt van de opkoopregeling voor (delen van) suikerquota. Daarnaast
zal de Commissie de Raad informeren over de verwachtingen voor de
jaren na 2006-2007.
De minister van Landbouw, Natuur
en Voedselkwaliteit,
dr. C.P. Veerman
Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit