Gemeente Amsterdam



Typisch Sinterklaas

De stad van Sinterklaas

16 november 2006

Zondag zet de Goedheiligman om 12 uur voet op Amsterdamse bodem. Het feest eindigt om 15.00 uur bij de Stadsschouwburg op het Leidseplein. Op onze Sinterklaaspagina vindt u meer informatie over Sinterklaas 2006.

Wat heeft Sinterklaas eigenlijk met Amsterdam?

Na zijn dood op 6 december 343 werd Nicolaas (de bisschop van Myra) heilig verklaard, vanwege de wonderen die hij zou hebben verricht. Vooral als Sint in optocht met kind, foto Edwin van Eis beschermer van zeelieden hij vereerd. Amsterdam wijdt de eerste kerk aan hem: een houten kapel op de plek waar nu de Oude Kerk staat.

Sinterklaasmarkten

Op de Dam vinden Sinterklaasmarkten plaats, met kramen met koek en lekkernijen. Ook verschijnen er Sint-Nicolaasbeelden (Sint-Nicolaasstraat). Maar in de zestiende eeuw verbiedt de kerk de verering van heiligen.

Amsterdam wordt in 1578 in één klap protestant, waarna het zich probeert te ontdoen van dat paapse Sint-Nicolaasfeest. Sinterklaasmarkten worden verboden; katholieken zoeken hun heil in schuilkerken, zoals `Ons' Lieve Heer op Solder'.

Nieuwe Sint-Nicolaaskerk

De scheiding van kerk en staat in 1795 betekent vrijheid van godsdienst: Sinterklaas mag weer. In de 19de eeuw blazen een aantal Amsterdammers Piet bij intocht 2005, foto Edwin van Eis Sinterklaas nieuw leven in. In 1843 schrijft de Amsterdamse arts Jan Pieter Heije het lied `Zie de maan schijnt door de bomen' en in 1850 komt de Amsterdamse schoolmeester Jan Schenkman met het prentenboek `Sint Nikolaas en zijn knecht', waarin hij wordt afgebeeld met staf, mijter, lange mantel, witte schimmel en zwarte knecht.

In 1887 wordt tegenover het Centraal Station een nieuwe Sint-Nicolaaskerk geopend van architect Bleijs.

500 sinterklazen

De eerste intocht van Sinterklaas is op 1 december 1934; sindsdien zijn er Piet en kind intocht 2005, foto Edwin van Eis intochten in Amsterdam (behalve in 1944). In 1945 stellen de Canadese bevrijders twintig jeeps ter beschikking. Kolonel Gilday wil een spectaculaire intocht met zestien sinterklazen, maar moet er morrend 15 schrappen. Op dinsdag 5 december lopen er in Amsterdam - verdeeld over 208 basisscholen en 330 crèches - ongeveer vijfhonderd (hulp)Sinterklazen rond. En één echte, natuurlijk.

Bronnen

* XYZ van Amsterdam, deel II
* Sinterklaas, Parool 18 november 2005
* `Over de oorsprong van het Sinterklaasfeest en het Sinterklaasboek voor kinderen'
* Frits Booy, www.sint.nl
* `Herkomst van Sinterklaas', Joris Smeets, www.vpro.nl * `Illustraties uit kinderboeken over Sinterklaas'. www.kb.nl Dag Sinterklaasje, foto Edwin van Eis