Financiele hulpvragen aan kerk stijgen fors
Kerkinactie
Persbericht
Utrecht, 18 november 2006
Tweede onderzoek financiële hulpverlening diaconieën Protestantse Kerken
Financiële hulpvragen aan kerk stijgen fors
Het aantal mensen dat financieel een beroep doet op de kerken is met eenderde toegenomen.
Gezamenlijk kregen de diaconieën in 2005 meer dan 11.000 aanvragen voor hulp. Per
hulpvraag steeg het bedrag van 589 naar 719 euro. Op jaarbasis nam het bedrag dat een
diaconie gemiddeld besteedt aan de individuele financiële hulpverlening toe met 60 %
van 3174 euro in 2004 naar 5175 euro in 2005. Het totale bedrag aan financiële hulp
steeg van 4,5 miljoen euro naar 7,2 miljoen euro in 2005.
Dat blijkt uit het tweede onderzoek van Kerkinactie naar de financiële hulpverlening
door de diaconieën. De toegenomen financiële hulp wijst erop dat het
armoedebeleid van de overheid niet afdoende is. Namens de diaconieën van de
Protestantse Kerken in Nederland vraagt Kerkinactie het armoedebeleid sterk te
verbeteren.
De resultaten van het nieuwste armoede-onderzoek staan vermeld in het rapport 'Armoede in
Nederland', dat vandaag op de Landelijke Diaconale Dag in Utrecht is gepresenteerd door
Jan-Gerd Heetderks, synodevoorzitter van de Protestantse Kerk in Nederland. Het onderzoek
is voor de tweede keer uitgevoerd. Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Aart Jan
de Geus, heeft het eerste exemplaar van het onderzoeksrapport in ontvangst genomen.
Van de bijna 2200 diaconieën doet acht op de tien diaconieën aan
armoedebestrijding. Van deze groep (1629) verleent 80 procent hulp door middel van giften
en 51 procent verstrekt (ook) leningen. Meer dan de helft geeft materiële hulp in de
vorm van voedsel of kleren. Dit beeld komt sterk overeen met het vorige onderzoek.
Hulp bij het invullen van formulieren (34%) en hulp bij het aanvragen van
belastingteruggave (20%) is flink in opmars. In 2004 stonden deze vormen van hulp nog op
respectievelijk 23 % en 10%. Dat is zelfs bijna een verdubbeling. Nieuw is de
betrokkenheid van de kerken bij de voedselbank.Veertig procent is betrokken bij de
voedselbanken en een tiende van de kerken heeft zelf een voedselbank opgezet.
Gevraagd naar de problemen waar de diaconieën tegen aanlopen blijkt dat ruim een
kwart te maken heeft met het ingewikkelde woud van regels en formulieren. De knelpunten
die met bureaucratie, ingewikkelde formulieren en onbekende regelgeving te maken hebben
bezetten plaatsen 3, 4 en 5 op de ranglijst. Dat was in 2004 respectievelijk plaats 10, 6
en 9. Bovendien valt het de diaconieën op dat steeds meer mensen, (van 9 naar 22%)
last hebben van schaamte en angst voor instanties. Armoedeproblemen komen in veruit de
meeste gevallen voort uit een langdurig laag inkomen (46%) of schuldenproblematiek (44%).
In 2005 ontving een diaconie gemiddeld 8 aanvragen voor financiële hulp. Dat was in
2004 nog 6 aanvragen. In 2005 zijn er bijna 2000 aanvragen meer gehonoreerd dan in 2004.
Het aantal gehonoreerde aanvragen steeg van 8047 naar bijna 10 duizend. Dat is een
aanzienlijke stijging. De helft van de diaconieën geeft meer geld uit aan
financiële hulpverlening in vergelijking met het voorgaande jaar
Het zijn vooral alleenstaande ouders met kinderen, werkelozen, asielzoekers, ouderen,
mensen met psychische problemen, mensen met een chronische ziekte of handicap waar zich
de meeste financiële problemen voordoen en die aankloppen bij de diaconie. Opvallend
is dat de groep 'mensen met psychische problemen' hoog scoort.
Begin 2005 startte Kerkinactie een onderzoek onder alle diaconieën van de
Protestantse Kerk in Nederland. Aanleiding vormde destijds de toenemende signalen uit de
kerken, uit de anti-armoedebeweging en uit de samenleving als geheel dat de armoede in
ons land toeneemt. Dit onderzoek is in 2006 herhaald. Het duidelijkste signaal dat
diaconieën aan de overheid willen doorgeven is de roep om de bureaucratie en
regelgeving drastisch te verminderen en de formulieren te vereenvoudigen. Duidelijker
regelgeving en betere voorlichting over die regelgeving zijn wensen die bij veel
diaconieën leven. In het onderzoek in 2006 is voor het eerst expliciet gevraagd naar
de groep 'psychisch kwetsbare mensen'. Het blijkt dat deze categorie bijna evenvaak in de
financiële problemen komt als de groep ouderen. Gecombineerd met de hierboven
aangegeven knelpunten van formulieren en bureaucratie verdient de groep mensen van wie de
psychische weerbaarheid toch al niet zo groot is extra zorg en aandacht in het
armoedebeleid.
Synodevoorzitter Jan-Gerd Heetderks: 'De resultaten van het onderzoek kunnen worden gezien
als een belangrijk signaal aan overheid en samenleving dat een beter armoedebeleid nodig
is. Steeds meer mensen doen een beroep op de diaconieën en per hulpvraag is er meer
geld mee gemoeid. Steeds meer mensen lopen vast in de bureaucratie. De sterke
betrokkenheid van diaconieën bij de armoedeproblematiek is een aanklacht tegen het
functioneren van de sociale rechtstaat. Wij roepen alle partijen op om de oorzaken van
armoede aan te pakken.'
Noot voor de redactie,