EMBARGO TOT 20.30 uur, 17 November 2006
Toespraak PvdA partijvoorzitter Michiel van Hulten
Vrijdag 17 november 2006 - Leiden
Gesproken woord geldt
Beste mensen,
Nog 5 dagen om campagne te voeren voor ander, socialer, respectvoller Nederland.
Nog 5 dagen, en dan breekt Nederland met het beleid van Balkenende en Verdonk.
De afgelopen weken hebben we de steden en dorpen van Nederland weer rood gekleurd.
Ook hier in Leiden.
Overal volle zalen - gisteravond nog in Maastricht, waar Wouter het contract van de PvdA met de kiezer presenteerde.
En ook de komende dagen voeren we campagne, tot op 22 november de stembussen sluiten.
Vanavond werd bekend dat in de jongste peiling van Maurice de Hond de PvdA twee zetels is gestegen, en dat het gat met het CDA nog maar 7 zetels bedraagt.
Dat is natuurlijk goed nieuws, vooral voor alle vrijwilligers die morgen de straat op gaan.
Maar ook hier geldt: het gaat om dagkoersen.
Er staat de komende dagen nog veel op het spel.
En in tegenstelling tot een paar weken geleden gáát de campagne nu ergens over.
Over de kwaliteit van onze verpleeghuizen.
Over de kosten van de gezondheidszorg.
Over de steeds grotere verschillen tussen arm en rijk, en de armoede die is toegenomen.
Over het mislukte integratiebeleid, en de verloedering in onze steden.
Over het generaal pardon voor die 26.000 asielzoekers die al zo lang wachten op zekerheid over hun toekomst.
Verkiezingscampagnes gaan over de vraag wie een land het beste programma te bieden heeft, en de beste leiders.
Dat was vier jaar geleden zo, en dat is nu ook weer zo.
Vier jaar geleden moest de kiezer een keuze maken tussen het CDA van Jan-Peter Balkenende en de PvdA van Wouter Bos, en dat is nu ook weer zo.
Toch is er een belangrijk verschil.
Vier jaar geleden moest Balkenende het vertrouwen van de kiezers nog verdienen.
Nu heeft ie dat vertrouwen verspeeld.
Vier jaar geleden kon Balkenende alleen worden afgerekend op zijn beloftes.
Nu kan ie worden afgerekend op zijn daden.
Vanochtend schreef Balkenende in de Telegraaf: "Natuurlijk doet ook mijn partij, het CDA, beloften. Natuurlijk heb ik ook stevige stellingen betrokken. Maar u mag ons houden aan wat we gezegd hebben."
O ja?
Het CDA komt zijn beloftes niet na.
Balkenende komt zijn beloftes niet na.
De afgelopen jaren heeft Balkenende zijn beloftes aan de kiezer stelselmatig gebroken.
Niet een keer, niet twee keer, niet drie keer, maar tien keer.
In 2002 beloofde het CDA rekening te zullen houden met de middeninkomens. Want:
"Juist zij hebben vaak hoge lasten: huur, hypotheeklasten, schoolgaande kinderen en hoge premies voor ziektekosten.'
En wat gebeurde er? De zorgpremies gingen omhoog, de vrijwillige ouderbijdrage ging omhoog; de prijs van schoolboeken ging omhoog; de huren gingen omhoog en de energierekening ging omhoog.
In 2002 beloofde het CDA de armoede te bestrijden. "Ook in een tijd dat het economisch moeilijk gaat, moet je kijken naar de zwakste groepen", zei Balkenende.
En wat gebeurde er onder het CDA? De armoede is toegenomen; uit de cijfers van het CBS en SCP van deze week bleek dat 1, 4 miljoen Nederlanders in armoede leven. Onder dit kabinet steeg het aantal huishoudens in armoede met bijna 14%.
En dan wijst het CDA er nu trots op dat de armoede de komende jaren gaat dalen, volgens het SCP. Balkenende gedraagt zich als de pyromaan die eerst de brand aansteekt, dan de stad uitvlucht, en als de brand is uitgewoekerd terugkomt, triomfantelijk zijn vinger omhoog steekt en roept: kijk mij eens, ik heb de brand geblust!
In 2002 beloofde het CDA loonmatiging voor topinkomens.
En wat gebeurde er onder dit Quote 500 kabinet? De rijkste Nederlanders werden 10% rijker, terwijl hardwerkende mensen de rekening betaalden voor het economisch herstel.
In 2002 beloofde het CDA de AOW te zullen koppelen aan de lonen.
En wat gebeurde er? De AOW werd ontkoppeld.
In 2002 beloofde het CDA gerichte armoedebestrijding door het verlagen van de huurlasten.
En wat gebeurde er? De huursubsidie werd verlaagd, en de huren gingen omhoog. De komende jaren zelfs met 50 euro per maand.
In 2002 beloofde het CDA een deltaplan voor Nederlandse taal voor 1e en 2e generatie immigranten in en buiten de grote steden.
En wat gebeurde er? In 2004 werd ruim 70 miljoen euro gekort op taal- en inburgeringcursussen. De hele begroting voor integratie bedraagt slechts 300 miljoen euro. 10.000 oudkomers staan structureel op een wachtlijst voor taalles in de grote steden.
In 2002 beloofde het CDA 10.000 extra agenten op straat.
En wat gebeurde er? Het werden er 2000 minder!
In 2003 zei Balkenende dat hij niet zou tornen aan de hypotheekrenteaftrek.
Een jaar later deed hij dat wel.
In 2002 beloofde het CDA een overgang naar duurzame energie en schone brandstoffen.
En wat gebeurde er? Het budget voor duurzame energie is in 2005 bijna gehalveerd, de subsidie op de productie van duurzame energie werd plotseling stopgezet, de subsidie op zonnepanelen, dubbel glas en zuinig witgoed zijn stopgezet, en de kerncentrale in Borssele blijft twintig jaar langer open dan afgesproken.
In 2003 zei Balkenende: 'Wij willen dat ouderen die zorg krijgen die ze nodig hebben.'
En wat gebeurde er? Er liggen bijna 80.000 ouderen in een verpleeg- of verzorgingshuis op een plek die niet voldoet aan de normen. 15.000 ouderen hebben geen eigen kamer.
Tien beloftes.
Tien keer niet nagekomen.
Tien keer de kiezer een rad voor ogen gedraaid.
En ook nu vraagt het CDA weer om vertrouwen.
Maar Nederland weet nu wel beter.
Het CDA Ãs niet te vertrouwen.
Gisteren deed Wouter Bos ook een aantal beloftes.
Zeven om precies te zijn.
Onder een kabinet met de PvdA:
worden de verschillen arm en rijk verkleind;
komen er meer mensen aan het werk;
is er zero tolerance voor fraude, intimidatie, discriminatie en asociaal gedrag;
wordt de kwaliteit van de verpleegzorg verbeterd;
worden 140 probleemwijken omgevormd tot prachtwijken;
investeren we weer in schone energie;
en komt er een streng, maar rechtvaardig asielbeleid, te beginnen met een generaal pardon.
Mooie beloftes.
Maar hoe weet de kiezer dat we die ook na zullen komen?
Omdat wij doen wat we beloven.
Omdat we hebben laten zien dat we woord houden.
Omdat Wouter Bos heeft laten zien dat ie woord houdt.
In 2003 zei Wouter Bos nee tegen de Wijnkaart van het CDA.
In 2003 weigerde Wouter Bos te tekenen voor een Nederland waarin de mensen die het goed hebben het alleen maar beter zouden krijgen, en de zwakkeren het alleen maar zwaarder zouden krijgen.
En dat is nou precies wat de afgelopen jaren gebeurd is.
De PvdA wil graag regeren, maar niet tegen iedere prijs.
Beste mensen,
Nog 5 dagen.
5 dagen om te voorkomen dat Balkenende en Verdonk straks naast de koningin op het bordes staan.
5 dagen om te laten zien dat er een sociaal, maar ook sterk alternatief is voor dit rechtse kabinet.
5 dagen om van de PvdA de grootste partij te maken, zodat Nederland kan breken met het beleid van dit kabinet.
5 dagen waarin we ons het vuur uit de sloffen gaan lopen.
Zondag komt Wouter die boodschap hier zelf nog een keer brengen.
Ik wens jullie tot die tijd weinig slaap en heel veel goede gesprekken met de kiezer toe.
De Tien Gebroken Beloften van het CDA
'Natuurlijk doet ook mijn partij, het CDA, beloften. Natuurlijk heb ik ook stevige stellingen betrokken. Maar u mag ons houden aan wat we gezegd hebben.' Dit zei Jan Peter Balkenende vandaag in de Telegraaf. Dat het CDA zich echter niet altijd aan haar beloften houdt, blijkt uit dit overzicht van tien gebroken beloften van het CDA.
Belofte 1
Het CDA beloofde: 'Meer dan in het verleden moet de overheid (....) rekening houden met middeninkomens. Juist zij hebben vaak hoge lasten: huur, hypotheeklasten, schoolgaande kinderen en hoge premies voor ziektekosten.Â’
(Bron: CDA Verkiezingsprogramma 2002-2007, pagina 76)
Het CDA deed: De zorgpremies zijn gestegen, de vrijwillige ouderbijdrage in het onderwijs is omhoog gegaan; de prijs van schoolboeken is gestegen; de huren zijn omhoog geschoten en de energierekening ging met procenten omhoog.
Belofte 2
Het CDA beloofde: 'Er is behoefte aan een overheid die armoede gericht bestrijdt.' (Bron: CDA Verkiezingsprogramma 2002-2007, p76). 'Ook in een tijd dat het economisch moeilijk gaat, moet je kijken naar de zwakste groepen.'
(Bron: Balkenende: TV 2, 22 januari 2003, 21.00 uur)
Het CDA deed: Er werd bezuinigd op armoedebestrijding en de huursubsidie; de uitkeringen werden bevroren; de oneerlijk no-claim werd ingevoerd in de zorg. De armoede is dan ook toegenomen; uit de cijfers van het CBS en SCP van deze week bleek dat 1,4 miljoen Nederlanders in armoede leven. Onder dit kabinet steeg het aantal huishoudens in armoede met bijna 14%.
(Bron: CBS/SCP, Armoedeberichten 2006)
Belofte 3
Het CDA beloofde: 'De overheid erkent het belang bij dit uitgangspunt dat de loonontwikkeling van het topmanagement eveneens gematigd dient te zijn, immers het op peil houden van de economie vraagt niet alleen een bijdrage van de gemiddelde werknemer maar vraagt ook om een voorbeeldfunctie van het topmanagement.'
(Bron: CDA verkiezingsprogramma 2002-2007, pagina 6)
Het CDA deed: Helemaal niets aan de stijging van de topinkomens. De Quote 500 werd 10% rijker, terwijl hardwerkende mensen de nullijn moesten betrachten.
Belofte 4
Het CDA beloofde: 'Het is wel altijd nodig om de pijn eerlijk te verdelen. ouderen zonder pensioen worden het meest ontzien, mensen met een uitkering moeten minder inleveren dan werkenden. Zo hoort het te gaan.'
(Bron: Balkenende, Trouw, 13 januari 2003)
Het CDA deed: De AOW werd in 2004 en 2005 ontkoppeld. Ouderen met alleen AOW of met een klein aanvullend pensioen verloren koopkracht ten opzichte van werkenden; Ouderen werden geconfronteerd met de no-claim regeling; de thuiszorg is duurder geworden; het basispakket in de zorg is kleiner geworden; de kosten voor het openbaar vervoer zijn gestegen.
Belofte 5
Het CDA beloofde: 'Gerichte armoedebestrijding door het verlagen huurlasten.'
(Bron: CDA verkiezingsprogramma 2002-2007, pagina 10).
Het CDA deed: Er werd bezuinigd op de huursubsidie en vlak voor deze verkiezingen heeft het CDA heeft er voor gezorgd dat alle huurders de komende jaren gemiddeld 50 euro meer huur per maand moeten gaan betalen.
Belofte 6
Het CDA beloofde: 'Er komt een deltaplan Nederlandse taal voor 1e en 2e generatie immigranten in en buiten de grote steden.'
(Bron: CDA Verkiezingsprogramma 2002-2007, Pagina 68)
Het CDA deed: In 2004 werd ruim 70 miljoen euro gekort op taal- en inburgeringcursussen; De hele begroting voor integratie bedraagt slechts 300 miljoen euro; 10.000 oudkomers (allochtonen die al langer in Nederland wonen) staan structureel op een wachtlijst voor taalles in de grote steden.
Belofte 7
Het CDA beloofde: 'Er worden middelen geïnvesteerd voor 10.000 agenten extra op straat en in de buurt, en voor rechercheurs.'
(Bron: CDA Verkiezingsprogramma 2002-2007, p10)
Het CDA deed: De politiesterkte, gemeten in volledige banen nam af:
2003 52.035
2004 51.097
2005 50.798
2006 50.762
(Bron: Begroting Binnenlandse Zaken 2006)
Belofte 8
Het CDA beloofde: 'Ik vind dat we de aftrek van de hypotheekrente moeten handhaven. SP en PvdA willen hieraan tornen. Dat zal leiden tot onrust op de arbeidsmarkt. Dat moeten wij niet doen.'
(Bron: Balkenende, Dagblad van het Noorden, 11 februari 2003)
Het CDA deed: Het kabinet voerde op 1 januari 2004 de bijleenregeling in. Daardoor moet de overwaarde op het oude huis in het nieuwe huis worden gestopt; voor dat bedrag is geen renteaftrek mogelijk. De geraamde opbrengst is 400 miljoen euro in 2007. Dit bedrag zal volgens het CPB na 2007 verder blijven toenemen. Bovendien stemde CDA al eerder in met het maximeren van de hypotheekrenteaftrek tot 30 jaar, en het beëindigen van de aftrek van het tweede huis.
Belofte 9
Het CDA beloofde: 'Een overgang naar duurzame energie en schone brandstoffen.'
(Bron: CDA Verkiezingsprogramma 2002-2007)
Het CDA deed: Het budget voor duurzame energie is in 2005 bijna gehalveerd vergeleken met 2002 (Bron: Energierapport), de subsidie op de productie van duurzame energie is plotseling stopgezet door minister Wijn (MEP regeling), de subsidie op zonnepanelen, dubbel glas en zuinig witgoed zijn stopgezet (EPR) en de kerncentrale in Borssele blijft twintig jaar langer open dan afgesproken.
Belofte 10
Het CDA beloofde: 'Wij willen dat ouderen die zorg krijgen die ze nodig hebben.'
(Bron: Balkenende, Netwerk KRO, 5 januari 2003)
Het CDA deed: Er liggen bijna 80.000 ouderen in een verpleeg- of verzorgingshuis op een plek die niet voldoet aan de normen. 15.000 ouderen hebben geen eigen kamer.
(Bron: Bouwcollege, oktober 2006)
Met vriendelijke groet,
Chantal Linnemann
Secretaresse Voorlichting
Tweede Kamer-fractie Partij van de Arbeid
Plein 2
K 104
Postbus 20018
2500 EA Den Haag
Tel: 070 318 2694
Fax: 070 318 2800
c.linnemann@tweedekamer.nl