Gemeente Vlaardingen


Met de Vlaardingen-cultuur de boer op
13 november 2006

Na bijna 50 jaar is een deel van de unieke collectie met vondsten uit de Vlaardingen-cultuur teruggekomen naar Vlaardingen. Op donderdag 16 november zal cultuurwethouder Ben van der Velde, bij wijze van voorproefje een vitrine onthullen met een aantal archeologische vondsten uit deze collectie. In 2008 is het precies vijftig jaar geleden dat de eerste resten van de Vlaardingen-cultuur in Vlaardingen ontdekt zijn. De gemeente wil dit jubileum aangrijpen om deze archeologische cultuur bij een groot publiek onder de aandacht te brengen. Verschillende deskundigen zullen tijdens de vitrineopening op 16 november deze plannen presenteren.

Ontdekking Vlaardingen-cultuur

In het najaar van 1958 wordt een rioolsleuf aangelegd voor de nieuwe wijk Westwijk in Vlaardingen. Ter hoogte van de huidige Arij Koplaan wordt een gladde, langwerpige steen gevonden. Cees Wind, medewerker gemeentewerken, krijgt de steen onder ogen en als actief amateur-archeoloog herkent hij er direct een vuurstenen bijl in, van minstens enige duizenden jaren oud. Enkele maanden later komen er meer vondsten aan het licht, en de net opgerichte archeologische werkgroep Helinium besluit een kleine opgraving uit te voeren. Wat men aantreft is zo omvangrijk dat het Instituut voor Pre- en Protohistorie (IPP) te Amsterdam wordt ingelicht. De archeologen van dit instituut erkennen direct het belang van de vondst. Het jaar erop, in 1959, start de opgravingscampagne die uiteindelijk nog vele zomers zal duren, tot in 1964.

Resultaten opgraving

De archeologen treffen in de natte Vlaardingse bodem de resten aan van een nederzetting uit de Late Steentijd, uit de periode van circa 2900 tot 2600 voor Chr. Dit zijn de eerste vondsten die duidelijk aantonen dat het natte West-Nederland al ver voor de jaartelling bewoond werd. Voor het eerst in de Nederlandse geschiedenis kwamen houten palen, stukken touw, resten van cultuurgewassen en zelfs delen van een fuik in uitstekende staat aan het licht. De resten van deze eerste boeren in de delta zijn bekend geworden onder de naam Vlaardingen-cultuur. Vlaardingen is daarmee de enige plaats in Nederland die haar naam heeft verleend aan een periode in de Nederlandse bewoningsgeschiedenis.

Jubileumplannen

Haring, IJzerkoekjes, Schelvispekel typisch Vlaardingse producten die elke Vlaardinger wel kent, maar de Vlaardingen-cultuur? Bij het grote publiek is de relatie tussen deze stad en dit unieke deel van de Nederlandse bewoningsgeschiedenis nog onbekend. Het naderende jubileum van de ontdekking van de Vlaardingen-cultuur zal door de gemeente aangegrepen worden om meer bekendheid te geven aan het begrip. Vlaardingen gaat de boer op met deze eerste boeren in de delta! Onderdeel van deze plannen is het publiceren van een rijk geïllustreerd en leesbaar boek en het samenstellen van een reizende tentoonstelling. Tijdens de onthulling van de nieuwe vitrine-inhoud zullen de jubileumplannen gepresenteerd en toegelicht worden door verschillende deskundigen, waaronder Leo Verhart, archeoloog, conservator bij het Rijksmuseum van Oudheden en bekend van de Teleac-cursus Nederland in de Prehistorie, en Evert van Ginkel, bekend archeologisch publicist.

Archeologische vitrine

Het Vlaardings Archeologisch Kantoor heeft in samenwerking met het archeologische bedrijf TGV de vitrine inhoud gegeven. Deze kleine expositie is mede mogelijk gemaakt door een subsidie van het Fonds Schiedam Vlaardingen e.o. Het programma gaat donderdag 16 november om 16.00 uur van start in het stadskantoor aan het Westnieuwland 6. De vondsten in de vitrine zullen ongeveer vier tot vijf maanden lang te zien zijn.