Persbericht
Rijksuniversiteit Groningen
Nummer: 120
Datum: 15 november 2006
"Eerlijk zullen we alles delen...”
Kleuters die aan Sinterklaas herinnerd worden, delen meer snoep met andere kinderen dan kleuters die op iets anders, zoals bijvoorbeeld een kabouter, geattendeerd worden. Dit blijkt uit een onderzoek van de Groningse psychologen drs. Janneke Joly en prof.dr. Diederik Stapel.
Sinterklaas is een grote kindervriend, maar Sinterklaas houdt vooral van lieve kinderen. Lieve kinderen krijgen meer cadeautjes, want "wie zoet is krijgt lekkers, wie stout is de roe". Dat eerlijk delen een manier is om zoet en lief te zijn, blijkt uit een ander bekend sinterklaasliedje: "eerlijk zullen we alles delen, suikergoed en marsepein". Een vooronderzoek bevestigt dat kleuters inderdaad denken dat Sinterklaas het belangrijk vindt dat ze "eerlijk delen".
Omdat kleuters de "eerlijk delen norm" met Sinterklaas associëren, verwachtten de onderzoekers dat een herinnering aan Sinterklaas deze norm oproept in het geheugen van de kleuters, waardoor ze vanzelf meer snoep delen met andere kinderen.
Kleurplaat
Vorig jaar, toen Sinterklaas in het land was, gingen de onderzoekers bij diverse kleuterklassen op bezoek. Ze gaven elke kleuter tien snoepjes en een kleurplaat. De helft van de kinderen kreeg een kleurplaat van een kabouter, de andere helft een met de bekende attributen van de Goedheiligman: een staf, een mijter en het dikke boek van de Sint. Daarna sprak de onderzoeker met het kind over de kleurplaat.
Zelf beslissen
Vervolgens werd gevraagd of kleuters hun tien snoepjes wilden delen met de kinderen in andere klassen, omdat die anders niets zouden krijgen. Daarbij werd benadrukt dat ze helemaal zelf mochten beslissen of ze hun snoep wilden delen of niet, en ook hoeveel ze wilden delen. Het resultaat was dat de kleuters met een sinterklaaskleurplaat aanmerkelijk meer snoep weggaven dan de kleuters die de kabouterkleurplaat hadden gekregen.
Zwakke impuls al voldoende
Onderzoekster Janneke Joly was verrast dat de zwakke impuls die de kleuters kregen, al duidelijk effect had. "Ze hoefden die kleurplaat niet eens in te kleuren. Alleen het bekijken van de staf, de mijter en het boek van Sinterklaas blijkt al voldoende om bij kleuters de norm om eerlijk te delen op te roepen."
Groter project
Het experiment met de kleuters maakt deel uit van een groter onderzoeksproject met onderzoek naar het oproepen van gedragsnormen op een subtiele, onbewuste manier. Een ander experiment ging over tafelmanieren. Volwassenen vinden tafelmanieren belangrijker nadat ze foto's hebben gezien van een mooi gedekte tafel in een restaurant, vooral als er ook mensen zaten te dineren aan die mooi gedekte tafel.
Noot voor de pers
Meer informatie: drs. J. Joly, tel. (050) 3636261 e-mail: j.f.joly@rug.nl, of tel. (050) 5418202 (privé), tel. 06-45772468
Redactie: afdeling Communicatie RUG
Postbus 72, 9700 AB Groningen
Tel. 050-363 4444
E-mail: communicatie@rug.nl
Rijksuniversiteit Groningen