Nieuwe RPB-studie 'Files en de ruimtelijke inrichting'
Ruimtelijk planbureau
http://www.ruimtelijkplanbureau.nl
Ontwikkelingen aan de stadsranden leiden tot toename van files
Vooral de ontwikkelingen aan de randen van de steden hebben geleid tot een toename van de
files. Dit geldt met name voor de sterke groei van de werkgelegenheid op kantoren- en
bedrijvenparken aan de stadsranden maar ook voor de bouw van nieuwe woonwijken aan de
buitenkant van de steden. Dit is in strijd met de bedoelingen van de overheid, die dacht
dat mensen vanaf de plekken aan de stadsrand juist het openbaar vervoer zouden gaan
gebruiken. Om files te verminderen is het zinvoller om de werkgelegenheid te stimuleren
op stationslocaties in de stad of op de locaties die verder buiten de stad liggen en om
nieuwe huizen zoveel mogelijk binnen de steden te bouwen.
Dit zijn de belangrijkste bevindingen uit de op 14 november verschenen RPB-studie 'Files
en de ruimtelijke inrichting van Nederland', waarin de invloed van de ruimtelijke
inrichting op de vervoersstromen wordt onderzocht.
Overheid wil files tegengaan door te bundelen
Het ruimtelijk beleid is er al lange tijd op gericht de files terug te dringen door
verstedelijking te bundelen. Nieuwe woningen moeten zo dicht mogelijk bij de bestaande
bouw worden gerealiseerd. De werkgelegenheid op de snelweglocaties moet worden beperkt,
ten gunste van de centraal-stationslocaties en de stadsrandlocaties met een afrit van de
snelweg en redelijk goed openbaar vervoer.
Werklocaties in de stad én ver buiten de stad beperken drukte op wegen
Anders dan met het beleid was beoogd, is in de periode 1996-2004 de ontwikkeling van de
werkgelegenheid op de centraal-stationslocaties echter beduidend achtergebleven, terwijl
die op de stadsrandlocaties en de snelweglocaties sterk is gegroeid. Deze ontwikkeling
heeft de toename van de files in de hand gewerkt. Op stadsrandlocaties is het autogebruik
hoog en wordt bovendien veel gebruik gemaakt van al erg drukke wegen. Om de
snelweglocaties te bereiken wordt de auto nog meer gebruikt, maar naarmate de locaties
verder liggen van de stad, is de kans op files kleiner.
De auteurs komen dan ook tot de conclusie dat het beter is de werkgelegenheid te
stimuleren op de echte stationslocaties of op de locaties die verder buiten de stad
liggen. De stadsrandlocaties - hoe aantrekkelijk ze, vanwege hun centrale ligging en
goede autobereikbaarheid, ook zijn voor bedrijven - zijn vanuit een evenwichtige
belasting van het infrastructuurnetwerk niet gelukkig gekozen.
Concentreren van woonlocaties binnen de stad beperkt woon-werkverkeer
Ook het bouwen van woonwijken binnen de stad kan een aanzienlijke bijdrage leveren aan het
verminderen van de files. Bewoners van nieuwbouwlocaties binnen de stad maken duidelijk
minder gebruik van de auto, ook in de spits, en ook over drukke wegen. Bewoners van
nieuwbouwlocaties aan de stadsrand scoren beduidend minder gunstig, vooral omdat zij in
de spits relatief veel gebruik maken van de auto. Naarmate mensen verder van de
stadscentra wonen, maken ze meer gebruik van de auto en moeten ze voor het werk ook meer
gebruik maken van drukke wegen naar de steden. Nieuwbouwlocaties aan de randen van de
steden en vooral nieuwbouwlocaties die verder weg liggen van de steden leiden dus tot
meer files.
Met name woon-werkverkeer leidt tot files in de Randstad
De kans op files is vooral groot op wegen in de Randstad. Daar wordt 18 procent van alle
autokilometers in de spits verreden over drukke wegen; ongeveer 5 procent van de
autokilometers in de spits gaat over wegen die niet alleen druk maar ook nog eens
moeilijk uitbreidbaar zijn. Het zijn met name de woon-werkpendelaars die daarvan hinder
ondervinden in de vorm van files. Zij nemen maar liefst 60 tot 70 procent van alle
kilometers over filegevoelige wegen voor hun rekening, terwijl nog eens 15 tot 20 procent
voor rekening komt van het zakelijk verkeer. De resterende 15 tot 20 procent van de
kilometers over deze drukke wegen wordt afgelegd voor andere doelen als winkelen,
recreatie en onderwijs.
EINDE PERSBERICHT
Files en de ruimtelijke inrichting van Nederland, Hans Hilbers, Daniëlle Snellen,
Arno Hendriks, Rotterdam/Den Haag: NAi Uitgevers/RPB.
ISBN 90 5662 532 2 / 97890 5662 532 0. Prijs 17,50 euro
Te bestellen bij de boekhandel of via NAi Boekverkopers, telefoon 010 4401203
Voor een recensie-exemplaar (uitsluitend voor pers) of meer informatie:
Ruimtelijk Planbureau, Bureau Communicatie, Paul Splinter, telefoon 070 3288 746 of 06
5267 1626; splinter@rpb.nl.
Zie ook www.rpb.nl