Embargo tot vrijdag 10 november 2006, 16.30 uur
Universiteit Maastricht
Persbericht
8 november 2006
Oratie prof. dr. Hans van den Hurk
Pleidooi voor rechtvaardiger belastingstelsel
Internationale druk op ontwikkelingslanden om hun belastingtarieven te verlagen zodat westerse investeringen kunnen worden aangetrokken, leidt tot een verschuiving van de belastingopbrengsten van het ontwikkelingsland naar die westerse landen. Prof. dr. Hans van den Hurk zal in zijn oratie, waarmee hij op vrijdag 10 november zijn benoeming tot hoogleraar Belastingrecht aan de UM aanvaardt, deze paradox bespreken, waarbij ontwikkelingslanden feitelijk de grote industrielanden steunen terwijl het effect juist andersom zou moeten zijn. Hij zal beargumenteren waarom deze westerse landen zouden moeten kiezen voor een alternatief systeem dat niet alleen op middellange termijn financieel interessanter is, maar ook op korte termijn bijdraagt aan een meer evenwichtige ontwikkeling van de mondiale economie.
In zijn rede zal Hans van den Hurk aandacht besteden aan de export van kapitaal binnen de Europese Unie context en daarbuiten. Met name staat hij stil bij de invloed van fiscale wetgeving op de stimulering van economieën in ontwikkelingslanden.
Ontwikkelingszorg lijkt in eerste instantie vooral het domein van de ontwikkelingseconoom en de medicus. Toch is het steeds meer de fiscale invloed die maakt dat ontwikkelingslanden zich moeilijker kunnen ontwikkelen. Ook de Wereldbank en IMF stellen in het kader van hun 'development programs' fiscale eisen aan landen die geholpen willen worden. Zij zullen hun belastingen moeten verlagen zodat hun markt gemakkelijker toegankelijk wordt voor ondernemingen uit derde (veelal westerse) landen. 'In veel situaties werkt dit averechts uit', weet Van den Hurk. 'Tot de drie belangrijkste exporterende economieën behoren zonder enige twijfel de Verenigde Staten, Japan en het Verenigd Koninkrijk. Niet toevallig zijn deze landen ook grootaandeelhouder van zowel IMF als Wereldbank. En helaas bedienen deze landen zich van een belastingsysteem dat voordelen die eigen ondernemingen genieten in een ontwikkelingsland in de thuisstaat weer wegbelast.' Met andere woorden: ontwikkelingslanden worden door het IMF en de Wereldbank gedwongen hun belastingen te verlagen maar ingeval die investeerders bijvoorbeeld Japanse, Britse en Amerikaanse ondernemingen betreft, verdwijnt een deel van het voordeel door een additionele heffing in die landen direct weer als sneeuw voor de zon.
'Daarnaast is er een aantal ontwikkelingslanden dat het westerse wapen van verlaging van de directe belastingen inzet om additionele investeringen te trekken. Maar iedere belastingverlaging in dat ontwikkelingsland wordt direct wegbelast in de thuisstaat van de onderneming. Feitelijk betalen deze ondernemingen door de belastingsystemen van hun thuisstaten evenveel belasting als wanneer ze in hun eigen land hadden geïnvesteerd. Hierdoor vindt er een overdracht plaats van belastingopbrengsten van een ontwikkelingsland naar een 'rijk' westers land. Voor de betreffende ondernemingen uit die grote landen is de prikkel uiteraard direct weg om in ontwikkelingslanden te investeren. Waarom zouden bedrijven voor vergelijkbare lasten immers additionele risico's nemen?', vraagt Van den Hurk zich af.
Daarnaast zal hij vooral stilstaan bij de vraag of de internationale verrekening van buitenlandse belastingen als systeem ter voorkoming van dubbele belasting acceptabel is en of dit systeem van belastingverrekening binnen de Europese Unie houdbaar is onder het huidige Europese gemeenschapsrecht. Ten slotte gaat hij in op de 'safe haven' bepaling zoals die wordt ingevoerd in de wetvennootschapsbelasting 2007, met name voor beleggingsdeelnemingen en in het artikel dat renteaftrekbeperkingen regelt.
Noot voor de pers:
Prof. dr. Hans van den Hurk spreekt zijn oratie uit op vrijdag 10 november, vanaf 16.30 uur in de aula van Minderbroedersberg 4-6 te Maastricht. Een spreekversie van zijn oratie is onder embargo op te vragen bij de afdeling Communicatie & Relatiebeheer.
Voor meer informatie over de inhoud van dit persbericht kunt u terecht bij prof. dr. Van den Hurk, tel. 040-2345597 / 06-20438568, e-mail
Universiteit Maastricht - 30 years of international quality
Maastricht University is a Dutch university with a strong European and international outlook. Cherishing and stimulating talented people and creating opportunities for innovative education and research relevant to society's needs are core values of Maastricht University.
Universiteit Maastricht