Spreekpunten voor staatssecretaris Van Geel voor aftrap debat over
kernenergie en nucleair afval georganiseerd door de Noordelijke
Milieufederaties op 8 november 2006 in Havelte.
* Dank aan Noordelijke Milieufederaties voor uitnodiging voor dit
debat over kernenergie en kernafval;
* Het klimaat- en energieprobleem is ernstig, complex en urgent. Er
moet snel actie komen. Om deze problemen te tackelen, kunnen wij
ons niet permitteren oplossingrichtingen op voorhand uit te
sluiten. Het is niet een kwestie van kiezen tussen opties, maar
van een keuze voor én én. Daarom zetten wij sterk in op
energiebesparing, daar is namelijk nog veel te halen;
* En ook zetten wij sterk in op duurzame energie die zich op de
markt weet te bewijzen. Het kabinet heeft meer dan 8 miljard euro
vrijgemaakt hiervoor;
* Maar dat is niet genoeg om de beperking van de CO2-uitstoot die op
korte termijn nodig is, te realiseren. En daarom zetten wij ook in
op de toepassing van schone kolentechnologie en ook moeten wij
kernenergie niet bij voorbaat uitsluiten. Dat zou ik onverantwoord
vinden. In de transitie naar een duurzame energiehuishouding kán
kernenergie een rol vervullen. Ik zeg nadrukkelijk kan, want er
zijn voorwaarden aan verbonden. En de rol van de overheid is deze
voorwaarden te stellen;
* In mijn brief aan de Tweede Kamer van eind september heb ik mijn
visie over deze randvoorwaarden opgeschreven, uit oogpunt van
veiligheid, milieu en ruimte. Duidelijk mag zijn dat het niet zo
is dat ík met deze brief kernenergie mogelijk maak: in Nederland
kán dat namelijk allang. In de brief worden de randvoorwaarden op
een rij gezet en besproken;
* Ook duidelijk moet zijn dat ik geen voorstander van kernenergie
ben. Kernenergie is wel in mijn ogen een noodzakelijk kwaad. Ik
pleit voor een rationeel en zorgvuldig debat over de optie
kernenergie. De tijd van de blinde 'voor' en 'tegen's' en
vijandbeelden moeten wij achter ons laten;
* Wat ik wel wil, is een dialoog over de randvoorwaarden die wij
maatschappelijk acceptabel achten, voor de toepassing van
kernenergie. Een dialoog in het besef dat het klimaat- en
energieprobleem urgent is en vraagt om maatregelen;
* De consequenties van ons handelen zullen voor de komende
generaties voelbaar zijn: daar moeten en zijn we ons heel goed van
bewust zijn;
* Dat is meteen een bruggetje naar het nucleair afvalprobleem. U
weet en ik weet dat hoogradioactief en langlevend afval langdurig
moet worden afgezonderd van onze leefomgeving. Berging van dit
radioactief afval in geschikte geologische formaties in de diepe
ondergrond wordt inmiddels als de meest veilige en betrouwbare
verwijderingmethode gezien.
* Graag zou ik persoonlijk hebben gezien dat een besluit over de
eindbestemming van het radioactief afval nog vóór een beslissing
over nieuwe kernenergie zou worden genomen. Ik ben realist genoeg
om te beseffen dat er thans in Nederland geen breed draagvlak
bestaat voor deze oplossing. Daarom heb ik in mijn brief met de
randvoorwaarden voor nieuwe kernenergie aangegeven dat er een
politiek besluit zal worden genomen voordat een eventuele nieuwe
kerncentrale in gebruik wordt genomen, maar uiterlijk in 2016;
* Een politiek besluit over een oplossing voor radioactief afval is
moeilijk, maar toch noodzakelijk. Als wij - dus onze generatie -
nú beslissen dat kernenergie kan en wellicht ook moet als
transitie naar een duurzame energievoorziening, dan moeten we ook
een beslissing nemen over het radioactief afval. Deze beslissing
kan inhouden dat geologische berging als duurzame oplossing voor
het radioactief afval wordt aangeduid. En dat een tijdpad wordt
aangegeven voor de realisatie daarvan. Dat betekent dat de
uitvoering bij een volgende generatie komt te liggen. In dat geval
moeten wij aan de volgende generatie de béste middelen en
instrumenten geven om het radioactief afval probleem tot een
finale oplossing te brengen;
* Tot slot. Ik hoop dat we straks een goed en zakelijk debat kunnen
houden over de optie kernenergie en de opslag van kernafval.
* Dank u wel.
Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer