Werken: van status naar lifestyle
Manpower uitzendorganisatie
DIEMEN, 8 november 2006 De nieuwe werknemer (m/v) stelt vooral niet-materiële eisen
aan werk. Hij gaat ervan uit dat de beloning goed geregeld is en hecht over het algemeen
weinig waarde aan status en positie. Vrijheid, afwisseling, uitdaging en ruimte voor het
privé-leven zijn daarentegen zeer belangrijk. De nieuwe werknemer zoekt naar werk
dat aansluit bij zijn levensdoelen. Hij is ambitieus, maar anders dan zijn voorgangers.
De statusbaan is uit, lifestylewerk is in. Dit zijn de meest opvallende conclusies uit
het onderzoek van HR-dienstverlener Manpower naar de opvattingen, verwachtingen en wensen
van de werknemers van morgen. Aan het onderzoek namen 1737 respondenten deel. Aanvullend
zijn 40 diepte-interviews gehouden.
Voor organisaties en hun HR-afdelingen zal de komst van de nieuwe werknemer aanpassingen
vergen, aldus Hans Leentjes, algemeen directeur van Manpower Nederland. Flexibilisering
van de arbeidsmarkt blijkt niet langer vooral een wens van werkgevers. Door de
individualisering en emancipatie is ook bij werknemers de behoefte aan keuzevrijheid
toegenomen. De traditionele fasen (leren, werken en kinderen krijgen tussen je 25e en 35e
en dan doorwerken tot je 65e) ligt steeds minder vast. Adequaat inspelen op deze
ontwikkeling is voor organisaties van groot belang. Bijvoorbeeld door het toepassen van
flexibele werktijden, arbeidscontracten en organisatievormen.
Geld is geen issue
De nieuwe werknemer, hoog- of laagopgeleid, noemt uitdaging het belangrijkste kenmerk van
zijn droombaan, maar verstaat daaronder vooral: kortlopende projecten realiseren met een
duidelijk einddoel, waarin de individuele bijdrage aan het resultaat herkenbaar is.
Plezier in het werk is eveneens cruciaal, maar wordt door verschillende leeftijdsgroepen
anders ingevuld. Voor ouderen 50 jaar geeft inhoudelijk interessant werk voldoening,
jongeren 25 jaar beschouwen het contact met collega s als doorslaggevend voor de
werksfeer. Geld is eigenlijk geen issue. Geen geld overigens wel; de meeste nieuwe
werknemers gaan er eenvoudigweg vanuit dat ze voldoende zullen verdienen om een leuk
leven te kunnen leiden. De beklimming van de corporate ladder heeft veel van zijn glans
verloren. Persoonlijke ontplooiing is veel breder geworden.
Flexibele contracten gewild
De nieuwe werknemers gaan er niet meer van uit dat een vast arbeidscontract of een goed
contact met de werkgever zekerheid oplevert. Toch karakteriseren de meeste jongeren hun
arbeidsmarktpositie niet als onzeker. Immers, zekerheid creëer je zelf, door wie je
bent, de ervaringen die je opdoet en je opleiding. Bovendien wordt de nieuwe werknemer al
jaren verteld dat er vanwege de vergrijzing grote vraag naar arbeid zal zijn.
Flexibele contracten zijn steeds gewilder bij een groeiende groep nieuwe werknemers. Voor
hoogopgeleiden is flexwerk dé manier om werk in te passen in een bevredigend
leven. Voor jongeren aan de onderkant van de arbeidsmarkt is flexwerk, behalve een
neutrale, relatief onbetwiste realiteit, aantrekkelijk vanwege de afwisseling.
Opgroeien in de jaren negentig
De generatie die nu net werkt of binnenkort gaat werken, beleefde haar formerende periode
grofweg tussen 1993 en 2001, een tijd van optimisme en economische bloei. Plezier maken
mocht, genieten van je geld was je goed recht. Kinderen werden opgevoed in een
niet-hiërarchisch onderhandelingshuishouden waarin hen werd geleerd dat ze goed
waren zoals ze waren. Mede door de twijfelachtige houdbaarheid van de verzorgingsstaat
kreeg het idee van de eigen verantwoordelijkheid alle ruimte. Voor wie wilde lag de
wereld open. Waar dertigers en veertigers soms moeite hebben hun behoefte aan
zelfontplooiing te paren aan de eisen van sociale omgang, gaan twintigers onbekommerd
relaties aan. Familie, vrienden en partners beperken je niet, maar vormen je juist, vindt
de nieuwe werknemer. Offers brengen voor het werk is daarom slechts mogelijk als dat het
privé-leven en de eigen vrijheid niet schaadt.
Wel / geen ambitie?
Manpower publiceert de resultaten van het onderzoek in twee versies: voor werkgevers en
HR-professionals wordt De Nieuwe Werknemer gepresenteerd in de serie van Manpower
Witboeken, waarmee deskundigheidsbevordering wordt beoogd. Voor werknemers en
werkzoekenden ziet een populairdere publicatie het licht onder de titel Wel / geen
ambitie?. Hierin wordt ook aandacht besteed aan de zeven verschillende typen nieuwe
werknemers die Manpower onderscheidt, waaronder de thrillseeker en de sociale netwerker.
Bovendien zijn er vijf interviews met nieuwe werknemers opgenomen.
Citaten uit het onderzoek
Voor 48% van de jongeren is een baan zonder uitdaging geen optie: zij vertrekken.
Over 7 jaar ben ik 26 en dan wil ik natuurlijk wel een eigen huis hebben.(Man, werkend, 19
jaar.)
Slechts 10% van de hbo ers en 6% van de wo ers wil graag leidinggeven. In 1995 waren die
percentages 4 keer zo hoog!
Mijn vader werkte heel hard en de eisen van zijn werk werden nooit ter discussie gesteld.
Ik vind dat ik ook verplichtingen heb naar mijn familie en vrienden toe. (Man, 21 jaar.)
Werk is niet het belangrijkste in het leven. Bovendien: je redt het wel met twee
vier-dagen-salarissen. Om me heen denkt iedereen dat de ideale situatie met kinderen is:
beide drie dagen werken, kind één dag op de crèche. Ik wil geen
kinderen, dus vier dagen werken zal het wel worden. Dan hou ik tijd over voor uitgaan,
vrienden en dingen regelen.(Vrouw, 20 jaar.)
Als je een gesprek aanvraagt met je baas, is dat meteen zo zwaar. Ze denken gelijk dat je
salariseisen gaat stellen of zo. Zitten ze helemaal nerveus tegenover je en bieden ze je
een cursusje aan. Terwijl ik alleen maar even wil praten, van gedachten wil
wisselen.(Vrouw, 22 jaar.)
Over Manpower
Manpower is een full-service organisatie in de wereld van werk, voor grote en kleine,
lokale, nationale en internationale ondernemingen. De eigentijdse dienstverlening omvat
de werving van personeel op vaste, tijdelijke en contractbasis, assessment en selectie,
training, outplacement, outsourcing en consulting. In Nederland heeft Manpower 150
kantoren op locaties waar 750 consultants werken. Iedere vestiging vormt dankzij het
nationale en internationale Manpower-netwerk een kennisbank en vraagbaak voor zowel
werkgevers als kandidaten. Manpower is actief onder vijf merknamen: Manpower, Manpower
Professional, Right Management, Jefferson Wells en Elan. Voor meer informatie over
Manpower kunt u terecht op www.manpower.nl.
EINDE BERICHT
Noot voor de redactie,