Watersnood: voorkomen is beter dan genezen
6 november 2006
GroenLinks is blij dat het kabinet eindelijk onderzoekt of Nederland voldoende is voorbereid op een watersnoodramp. Maar het zou nog beter zijn als het kabinet meer zou doen om een watersnoodramp te voorkomen. Met betere dijken en vooral: een goed klimaatbeleid.
GroenLinks vindt de invalshoek van het onderzoek te beperkt: het is goed dat gekeken wordt of de rampenplannen op orde zijn, maar nog belangrijker is het om een ramp te voorkómen. Ook over het tijdstip valt te twisten: het was al veel eerder bekend dat Nederland niet goed is voorbereid. De instelling van de commissie-Franssen lijkt nu vooral een poging om de onrust over de dreigende zeespiegelrijzing nog vlak voor de verkiezingen te kanaliseren.
Het gezegde een gewaarschuwd mens telt voor twee gaat niet op voor dit kabinet. GroenLinks pleitte al in maart 2005 voor een parlementair onderzoek naar de vraag hoe Nederland zich het best kan weren tegen de stijgende zeespiegel. Dat zou moeten gaan over de vraag hoe we de zeespiegelrijzing kunnen beperken, welke aanpassing van de zee- en rivierdijken nodig is en hoe de rampenbestrijding georganiseerd moet worden in het geval van een dijkdoorbraak. Die dringende oproep kreeg toen geen gehoor. Terwijl er toen al tal van alarmerende rapporten op tafel lagen die waarschuwden voor de grote gevaren die Nederland als land onder de zeespiegel loopt.
Recent hebben het boek en de film van Al Gore indringend laten zien dat Nederland het risico loopt om half onder water te lopen. Ook prins Willem-Alexander waarschuwde vorige maand dat Nederland onvoldoende is voorbereid op een waterramp. Maar ook begin 2005 was dit al duidelijk. Toen verschenen o.a. de volgende alarmerende publicaties:
Neo-Atlantis: Dutch Responses to Five Meter Sea Level Rise (IVM);
Risicos in bedijkte termen (RIVM): 15% van de primaire waterkeringen voldoet niet aan de wettelijke normen en van 35% is niet bekend is of ze aan de normen voldoen.
onderzoek van de TU-Delft: de zee beukt veel harder op de dijken en duinen dan eerder gedacht;
Ook was toen al bekend dat het ijs op de Noord- en Zuidpool veel sneller smelt dan het internationale klimaatpanel (IPCC) in 2001 dacht, zodat ook de zeespiegel veel sneller en hoger stijgt dan waar men steeds vanuit ging.
Een zeespiegelstijging van meer dan anderhalve meter leidt tot torenhoge kosten voor de aanpassing van de Nederlandse kust. Ook zal het Nederlandse rivierenlandschap transformeren tot een lelijk badkuipenlandschap: laagland omringd door industrieel aandoende hoge dijken. Er is nog steeds een kans om de dreigende waterstijging te beperken door nú de uitstoot van broeikasgassen fors terug te dringen.
Wijnand Duyvendak
Femke Halsema
GroenLinks