Hongaarse minister prijst Nederlandse film antisemitisme

Booij, klusman en van bruggen

Aanbeveling Nederlandse film over antisemitisme tijdens de Hongaarse opstand door Hongaarse minister van Buitenlandse Zaken.

De Hongaarse minister van Buitenlandse Zaken Kinga Göncz heeft vandaag een Nederlandse documentaire over antisemitisme tijdens de Hongaarse opstand aanbevolen. 'Ik dank u voor uw inspanningen om te komen tot een dieper begrip van de revolutie van 1956,' schrijft zij aan de makers. Het gaat om de korte film Tainted Revolution van journalist Martin Mevius, regisseur Arnold van Bruggen en cameraman Rogier Timmermans.

De film gaat in op enkele gewelddadige antisemitische incidenten die tijdens de opstand plaatsvonden. Door het wegvallen van het gezag konden in 1956 opgekropte antisemitische gevoelens naar boven komen. Dit leidde tot enige tientallen anti-joodse incidenten, variërend van scheldpartijen en graffiti tot zelfs lynchpartijen.

De instemming van Göncz met de film is opmerkelijk omdat de anti-joodse uitbarstingen tijdens de opstand in Hongarije in de taboesfeer liggen. Tijdens de herdenking van de opstand zijn die buiten beeld gebleven. Göncz legt dan ook een link met het heden. 'Dankzij uw film kunnen we het verband begrijpen tussen deze incidenten, en zekere politieke
ontwikkelingen in het tegenwoordige Hongarije,' zegt Göncz. 'Het laat duidelijk zien dat we open moeten spreken over de duistere kanten van onze geschiedenis.'

Dit lijkt een verwijzing naar de verdeelde viering van de revolutie. Hongarije is sterk gepolariseerd. Het land is verscheurd tussen de aanhang van de voormalig communistische MSZP onder leiding van socialistische premier Ferenc Gyurcsány en de nationaal-conservatieve Fidesz-partij van Viktor Orbán. Beide partijen eigenen zich de nu geschiedenis van de revolutie toe. De laatste weken zijn ook aanhangers van extreem rechtse splinterpartijen betrokken geweest in gewelddadige botsingen met de politie.

Vandaag is het precies 50 jaar geleden dat Sovjet troepen Hongarije binnenvielen om de opstand neer te slaan.

In het Zaterdags Bijvoegsel in het NRC van 21 oktober verscheen een artikel van de hand van Van Bruggen en Mevius over hetzelfde onderwerp.

Op woensdag 8 november is de film te zien in het historisch cafe, P96, aanvang 20.00 uur. Adres: Prinsengracht 96, Amsterdam.

De hele verklaring van Göncz is hieronder te lezen.

Thank you for sending me your documentary, the 'Tainted Revolution', which shows some of the anti-semitic events of the 1956 revolution.

The Hungarian revolution unified the nation in its fight for freedom and independence, but it only lasted for two weeks, which was insufficient for people to realise that different social groups had different
traumas in the past and different visions for the future.

After the regime change of 1989, the emerging democracy brought to the surface these tensions and unresolved conflicts.

Your film helps us understand the link between some of these events, however sporadic, and certain developments in contemporary Hungarian politics.

It shows clearly that we have to speak openly about the darker aspects of our history.

Thank you again for your efforts to achieve a deeper understanding of the 1956, and for sending your interesting film to me.

Best regards, Kinga Göncz


Noot voor de redactie,