Ingezonden persbericht


Persbericht


1 november 2006

NASA bewijst moed voor bemande Marsmissie !

De Hubble ruimtetelescoop krijgt toch zijn broodnodige onderhoudsbeurt. Dat maakte NASA-baas Mike Griffin vandaag bekend. De levensduur van de telescoop wordt daarmee met zo'n vijf jaar verlengd tot 2013.

Na het ongeluk met de space shuttle Columbia liet NASA weten ernstig te twijfelen over de reparatiemissie, vooral vanwege de risico's voor de astronauten. Een vlucht naar de Hubble is namelijk riskanter dan een standaard shuttlevlucht: in geval van nood kan de bemanning niet "schuilen" in het Internationale Ruimtestation, omdat dat in een heel andere baan zit dan de Hubble.

De Mars Society heeft zich altijd sterk gemaakt voor het doorgaan van de reparatiemissie. Want als je een ruimtevlucht op een paar honderd kilometer van de Aarde te gevaarlijk vindt, kom je natuurlijk nooit op Mars...

De Hubble Ruimtetelescoop
Het Space Telescope Science Institute bevindt zich aan de Johns Hopkins Universiteit van Baltimore. De telescoop wordt aangestuurd vanuit het Goddard Space Flight Center in Greenbelt. De Hubble Ruimte Telescoop is sinds 1990 operationeel. Aanvankelijk kende de telescoop problemen met de scherpte van zijn foto's. Na een Spaceshuttle vlucht waarbij de spiegels van de Hubble werden verbeterd is de telescoop een bron van interessante beelden van ons heelal. De Hubble Space Telescope draait zijn rondjes ver boven de verstorende effecten van onze Aardse atmosfeer op ongeveer 600 kilometer boven de Aarde. Op deze manier krijgen de astronomen via de wetenschappelijke instrumenten van de telescoop de helderste blik op de ruimte ooit. De camera's en spectrografen zijn hun elektronische ogen. De Hubble camera's verzamelen hun beelden op elektronische detectoren, zoals ook gebruikt worden in videocamera's. De Spectrografen breken het licht van sterren op in een regenboog van kleuren, net zoals een prisma het zonlicht in een de kleuren van de regenboog laat zien. Door deze kleuren zorgvuldig te bestuderen kunnen astronomen veel zaken van een ster te weten komen, zoals wat de temperatuur van een ster is, de beweging die zij maakt, haar samenstelling en haar leeftijd. De Hubble gebruikt spiegels om scherp te stellen en om de lichtopbrengst te vergroten. De hoofdspiegel heeft een diameter van 2,5 meter en bevindt zich in een lange buis, die de weerkaatsing van het zonlicht en de weerschijn van de Aarde en Maan tegenhoudt. Zonnepanelen zorgen voor de energie die nodig is voor het gebruik van de telescoop. Via radioantennes kan Hubble communiceren met de vluchtleiding in het Goddard Vluchtleidingscentrum. Verschillende malen per dag krijgt de Hubble zo zeer gedetailleerde instructies. De hoofdcomputer vertaalt deze instructies in acties voor de instrumenten van de Hubble. De sensoren van de Hubble houden de bewegingen van de telescoop 40 keer per seconde in de gaten. Immers alleen een perfect stilstaande telescoop kan zulke scherpe beelden opleveren als wij inmiddels gewend zijn van deze ruimtetelescoop. Indien er toch beweging optreedt, zorgen constant draaiende raderen door verandering van hun snelheid, opdat de Hubble soepel weer in positie komt. Terwijl de Hubble sterrenstelsels en dergelijke in de ruimte bekijkt, zetten haar computers deze informatie om in lange reeksen van getallen. Deze digitale gegevens reizen als radiosignalen naar een communicatiesatelliet, die de informatie weer doorstuurt naar Goddard. Van daar reizen de metingen via een landlijn naar het Space Telescope Science institute, dat deze gegevens weer omzet in foto's en sterrenkundige observaties. De dagelijkse informatie die Hubble ons zendt, wordt opgeslagen op een optische computer schijf, die een unieke bron vormt voor huidige en toekomstige astronomen. De observaties van één dag zouden een encyclopedie met gemak kunnen vullen.

Tot nog toe worden iedere paar jaar onderhoudsmissies naar de Hubble Ruimte Telescoop uitgevoerd. Dit is van meet af aan ook de bedoeling geweest, omdat dit de mogelijkheid geeft de telescoop telkens te upgraden en zo aangepast te houden aan de moderne techniek. Ieder zo geplaatst nieuw instrument heeft het wetenschappelijk nut van de Hubble met minstens 10 keer vergroot. Daarnaast worden er tijdens een onderhoudsbeurt ook onderdelen vervangen die versleten zijn. Dat dit een veel goedkopere manier is dan telkens een geheel nieuwe telescoop te bouwen en te lanceren staat buiten kijf. Tijdens de Shuttle missie 61 (STS-61) werd in december 1993 het eerste onderhoud aan de Hubble uitgevoerd. Er werden naast de nieuwe instrumenten ook een correctie-instrument geïnstalleerd dat een fout in de optische kwaliteit van de hoofdspiegel van de Hubble corrigeerde. Na de lancering in 1990 van de Hubble hadden de geleerden gezien dat de hoofdspiegel van de Hubble een fout bevatte, namelijk een afwijking in de vorm van de spiegel. De buitenste rand van de spiegel was te plat geslepen. Om precies te zijn 2,2 mikrometers, dat staat ongeveer gelijk aan 1/50ste van de dikte van een mensenhaar. Deze afwijking resulteerde in beelden die vaag waren omdat een deel van het licht van de sterren die werden bestudeerd verstrooid werd. De COSTAR (Corrective Optics Space Telescope Axial Replacement) corrigeerde deze afwijking effectief. COSTAR is een instrument ongeveer zo groot als een telefooncel, die 5 corrigerende spiegels bevat voor de 'Faint Object Camera', de 'Faint Object Spectrograaf' en de 'Goddard High Resolution Spectrograph'. Verder werd op deze vlucht de Wide Field Planetary Camera 2 geïnstalleerd. Dit was een upgrade van de eerste camera de WFPC1 vooral op het gebied van de ultraviolette metingen. De tweede onderhoudsmissie van februari 1997 verhoogde de productiviteit van de Hubble aanmerkelijk. Zo werd de capaciteit in het infrarood uitgebreid, waardoor wij nu ook de meeste verafgelegen delen van het heelal kunnen afzoeken. Deze Space Telescope Imaging Spectrograph (STIS) scheidt het licht dat de telescoop ziet in haar spectrale onderdelen. De STIS heeft twee-dimensionale detectoren die dit instrument 30 meer spectrale gegevens en zelfs 500 keer meer gegevens over het Heelal laat verzamelen dan voorheen. Vooral in de bestudering van supergrote Zwarte Gaten kunnen we hiermee veel meer. Daarnaast geeft de Near Infrared Camera and Multi-Object Spectrometer (NICMOS) ons waardevolle informatie over de stoffige kern van sterrenstelsels en de vorming van sterren en planeten. NICMOS bestaat uit 3 camera's. NICMOS geeft beelden op de infrarode golflengten tussen 0,8 en 2,5 micrometer. Dat zijn veel langere golflengten dan het menselijk oog kan waarnemen. Door het uitdijen van het heelal is dat nodig, omdat deze beweging het licht in het heelal uitgezonden door zeer verwegstaande objecten verschuift naar infrarode golflengten. Zonder deze camera kan men deze objecten gewoon helemaal niet zien. Helaas is de NICMOS momenteel in afwachting van de installatie van een nieuw koelsysteem en daarom nu niet operationeel. Ook in 1999 en 2002 werden onderhoudsmissie uitgevoerd met de Spaceshuttle.

In de door Mike Griffin geplande onderhoudsvlucht vindt er een upgrade van de Wide Field Planetary Camera plaats. Deze WFPC3 kan licht in alle golflengten van ultraviolet naar bijna-infrarood beslaan. Daarnaast wordt er nieuwe spectrograaf geplaatst: de Cosmic Origins Spectrografh, die veel gevoeliger is dan de eerdere ultraviolet spectrograaf. Het allerbelangrijkste aan deze onderhoudsmissie zijn de plaatsing van nieuwe gyroscopen ter vervanging van de versleten oude. Het zijn de gyroscopen die maken dat je heel nauwkeurig op een object kan richten. En juist dat nauwkeurige richten maakt de Hubble Ruimtetelescoop tot zo'n onmisbaar sterrenkundig instrument. Het is geweldig dat de Hubble ons nog wat langer van beelden mag voorzien.


- De Mars Society in Nederland: www.marssociety.nl
- De Mars Society hoofdkwartier: www.marssociety.org
- Hubble Ruimte Telescoop: http://hubble.gsfc.nasa.gov/ en : http://hubble.stsci.edu/

- Voor instrumenten van de service missie 4: http://hubble.gsfc.nasa.gov/servicing-missions/sm4.html Op deze pagina staan ook fact sheets voor de Cosmic Origins Spectrografh en de Widefield Camera 3:

- Voor beelden van Mars genomen door de Hubble: http://hubble.stsci.edu/newscenter/newsdesk/archive/releases/2003/22/image/
- Goddard Space Flight Center: http://www.gsfc.nasa.gov/
- Mars Exploration Rovers: http://marsrovers.jpl.nasa.gov/home/index.html
- Mars Express: http://www.esa.int/SPECIALS/Mars_Express/
- Renders van Mars door Kees Veenenbos: www.Space4Case.com en: http://home-1.worldonline.nl/~veenen/terragen/mars/mars.html



Ingezonden persbericht