Burgemeester niet langer verplicht voorzitter gemeenteraad
woensdag 1 november 2006
De Eerste Kamer heeft dinsdag 31 oktober 2006 ingestemd met een
voorstel om uit de Grondwet de bepaling te schrappen dat de
burgemeester optreedt als voorzitter van de gemeenteraad en de
commissaris van de Koningin als voorzitter van provinciale staten. Dit
betekent overigens niet dat burgemeesters en commissarissen dit
voorzitterschap automatisch verliezen. Over de invulling van het
voorzitterschap van raden en staten komt nog een aparte discussie die
kan uitmonden in een regeling in de Gemeente- en Provinciewet. De
fracties van SGP en ChristenUnie lieten aantekenen tegen het voorstel
te zijn. Bij de behandeling van deze grondwetswijziging in eerste
lezing (de tweede lezing kan meteen na de verkiezingen op 22 november
volgen) werden in de senaat nog wel vragen gesteld.
Hardnekkig fictie
PvdA-woordvoerder Van Thijn hekelde de 'hardnekkige fictie' van de
wijziging van de Grondwet in twee lezingen. De fictie zou hierin
bestaan dat bij verkiezingen de kiezers ook worden geacht zich uit te
spreken over de voorgestelde wijziging van de Grondwet.
Tweede-Kamerverkiezingen gaan daar eigenlijk nooit over, betoogde
senator Van Thijn. De PvdA-woordvoerder ging er overigens van uit dat
als de Grondwet definitief op dit punt is aangepast in de gewone
Gemeentewet en Provinciewet wordt vastgelegd hoe het voorzitterschap
van raden en staten wordt geregeld.
Mogelijkheden
D66-woordvoerder Engels legde alvast enkele mogelijkheden voor: een
voorzitter uit het midden van de raad (dat kan dan niet de
burgemeester zijn) of een voorzitter van buiten de raad. Senator
Engels zei ook dat het in het kader van de dualisering voor de hand
ligt om ook het 'hoofdschap' van de gemeenteraad te schrappen.
Professional
Namens GroenLinks wees senator Platvoet erop dat de dualisering in
gemeenten, vooral in kleinere, vaak geen succes is en dat de
burgemeester toch vaak als professional de dominante bestuurder is.
Hij vroeg aandacht voor een voorzitter te kiezen uit de gemeenteraad
die vervolgens zijn of haar lidmaatschap van de raad zou verliezen om
zo als onpartijdig voorzitter te kunnen optreden. Bijkomend voordeel
voor de politieke groepering die de voorzitter levert zou zijn dat de
fractie kan worden aangevuld met een nieuw lid.
Onpartijdig
Senator Dölle van het CDA zei dat zijn fractie niet op voorhand al
instemt met een andere invulling van het voorzitterschap dan door de
burgemeester of de commissaris van de Koningin. Het systeem heeft twee
eeuwen goed gewerkt. Wij geloven in de burgemeester als voorzitter van
de gemeenteraad, zei de CDA-senator. Volgens Dolle ziet de bevolking
graag een onpartijdige burgemeester als voorzitter die een oogje in
het zeil houdt tijdens gemeenteraadsvergaderingen. Nadrukkelijk vroeg
hij de regering voorbeelden uit het buitenland van gemeenteraden die
niet door de burgemeester worden voorgezeten. Ook ziet het CDA weinig
in de mogelijkheid dat gemeenteraden en provinciale staten naar eigen
believen beslissen over het voorzitterschap. Dat kan leiden tot
verschillende uitkomsten. En daar ziet het CDA geen heil in.
Dubbele pet
VVD-senator Van Heukelum erkende dat na de dualisering problemen zijn
opgetreden over de 'dubbele pet' van een burgemeester: zowel
voorzitter van de gemeenteraad als voorzitter van het college van B en
W. Hij zei dat de VVD open staat voor discussie en dat de liberale
fractie niet bij voorbaat de stelling betrekt dat de burgemeester
voorzitter moet blijven van de gemeenteraad, ook als het van de
Grondwet niet meer hoeft.
Samenhangend geheel
Namens de fracties van SGP en ChristenUnie liet senator Holdijk een
ander geluid horen. Hij zei dat de constitutie een samenhangend geheel
is en dat niet aangaat om daar nu het voorzitterschap uit te lichten.
Volgens hem blijft een onpartijdig orgaan als een burgemeester en
commissaris van de Koningin als voorzitter van gemeenteraad en
provinciale staten nodig.
Aan de informatie op deze site kunnen geen rechten worden ontleend.
Eerste Kamer der Staten Generaal