Opdrachtgevers bouw staan open voor vernieuwing
Regieraad bouw
Gouda, 30 oktober 2006
Opdrachtgevers in de bouw staan open voor vernieuwingen in de manier van zaken doen met
hun opdrachtnemers. Veranderingen in hun marktgedrag zijn echter nog maar op beperkte
schaal zichtbaar. Blijkbaar weten grote groepen opdrachtgevers niet precies hoe zij
invulling moeten geven aan 'het nieuwe bouwen' en houden zij daarom nog vast aan de
traditionele, beproefde werkwijzen.
Dit blijkt uit het onderzoek 'Opdrachtgevers aan het woord' dat het Economisch Instituut
voor de Bouwnijverheid (EIB) heeft uitgevoerd in opdracht van de Regieraad Bouw. Het gaat
hierbij om een vervolg op de in 2005 uitgevoerde nul-meting. In totaal deden er 726
opdrachtgevers aan het onderzoek mee, waaronder woningcorporaties, gemeenten, bedrijven,
provincies, waterschappen, Rijksoverheid, projectontwikkelaars en particulieren.
De Regieraad Bouw is door de ministers van EZ, VROM en V&W in het leven geroepen om de
noodzakelijke vernieuwing van de bouw aan te jagen. Een van de prioriteiten is dat zowel
opdrachtnemers als opdrachtgevers professioneler gaan werken en beter met elkaar
samenwerken. Opdrachtgevers spelen daarbij een leidende rol omdat zij bepalen wat er
gebouwd wordt en op welke manier. Bij de bepaling van de professionaliteit van
opdrachtgevers spelen kennis en vaardigheden en de mate van innovatiegerichtheid een
belangrijke rol.
Uit het EIB-onderzoek blijkt dat de laagste prijs nog steeds het belangrijkste criterium
is voor opdrachtgevers. Ook drukken zij vaak zo sterk hun stempel op het bouwproces dat
er weinig ruimte is voor innovatieve oplossingen van aanbieders. De meeste opdrachtgevers
kiezen voor traditionele aanbestedingen en bouworganisatievormen. Slechts een minderheid
eist een gedragscode van zijn opdrachtnemers.
Tegelijkertijd toont het onderzoek aan dat opdrachtgevers verwachten dat het in de
toekomst anders zal gaan. Zij zeggen prijs te stellen op innovatieve oplossingen van
bouwbedrijven. Ook zien zij in, dat de levensduurkosten van een bouwwerk zwaarder wegen
dan de laagste uitvoeringskosten. Het inspelen op de wensen van de eindgebruiker wordt
ook belangrijk gevonden. Met name de grotere opdrachtgevers verwachten een verschuiving
van de laagste prijs naar de beste kwaliteit/prijs-verhouding. Ook staan veel
opdrachtgevers open voor moderne bouworganisatievormen en nauwere samenwerking. En
verreweg de meesten vinden een gedragscode wel belangrijk.
De Regieraad Bouw heeft inmiddels met koepels van opdrachtgevers (gemeenten,
waterschappen, zorginstellingen) zogeheten Vernieuwingsakkoorden gesloten. Naar
verwachting volgen de provincies, woningcorporaties en projectontwikkelaars binnenkort.
In deze akkoorden is afgesproken welke inspanningen deze organisaties zullen leveren om
hun achterban te professionaliseren.
Daarnaast zijn er nu vijf regionale Regieraden die fungeren als een ontmoetingsplatform
voor opdrachtgevers en opdrachtnemers, met als doel vernieuwende vormen van samenwerking
te stimuleren.
Verder ontwikkelen de Regieraad en PSIBouw een serie hulpmiddelen, zoals leidraden en
modellen, om opdrachtgevers te helpen bij het in de praktijk brengen van 'het nieuwe
bouwen'.
Al deze activiteiten zijn pas dit jaar opgestart en klinken dus nog nauwelijks door in de
uitkomsten van het jongste EIB-onderzoek. Toch vindt de Regieraad Bouw de signalen uit de
opdrachtgeverswereld hoopgevend. De koepelorganisaties en de regionale Regieraden reiken
de opdrachtgevers nu de middelen aan om invulling te geven aan vernieuwend marktgedrag.
De Regieraad Bouw, PSIBouw en een groot aantal andere organisaties ondersteunen dit
proces. Dit moet de komende tijd leiden tot een meetbare omslag bij opdrachtgevers. Niet
alleen in hun denken, maar vooral ook in hun handelen.
Enkele andere opvallende conclusies uit het EIB-onderzoek zijn:
- Bij één op de drie grote opdrachtgevers en één op de vijf
kleinere opdrachtgevers is het aanbestedingsbeleid niet meer gericht op de laagste
uitvoeringskosten.
- Kwaliteit en levensduurkosten zijn voor opdrachtgevers de belangrijkste redenen om
innovaties toe te passen.
- Overheidsopdrachtgevers zijn van mening dat de aanbestedingsregelgeving innovatie
belemmert, terwijl onderzoek van de Regieraad Bouw heeft aangetoond dat de regels genoeg
ruimte bieden.
- Een meerderheid van de grote opdrachtgevers vindt dat bouwbedrijven zich aan de
mededingingsregels houden en slechts een zeer kleine groep denkt dat bouwbedrijven giften
aanbieden.
Voor nadere informatie:
Leo Steijn, manager Communicatie
Tel. 0182 540 626
Mobiel: 06 51 35 41 38
E-mail: leo.steijn@regieraadbouw.nl