Stages vastleggen in cao: zinvol of niet?
Dogtercom/editors'project
Stages vastleggen in cao: zinvol of niet?
Werkgevers en werknemers moeten stagebeleid vastleggen in cao's. Dat is een van de
belangrijkste conclusies van een onderzoek van het FNV. 'Niet nodig', vindt
werkgeversorganisatie VNO-NCW. 'Er zijn goede afspraken gemaakt bij de Werktop tussen
kabinet en Stichting van de Arbeid.'
Een grote meerderheid (83%) van de onderwijsinstellingen vindt dat werkgevers en
werknemers in cao's afspraken moeten maken over stages en leerwerkplekken. Werkgevers
zijn het daar in mindere mate mee eens, hoewel toch nog 52% er positief tegenover staat.
Dit blijkt uit een onderzoek van het FNV in samenwerking met de Kamers van Koophandel en
Colo, de vereniging kenniscentra beroepsonderwijs bedrijfsleven.
'Er is een steeds grotere behoefte aan gekwalificeerd personeel', zegt Piet Göbbels,
beleidsmedewerker van het FNV. 'Opleiding is dus van groot belang. Dat houdt ondermeer in
dat er voldoende stage- en leerwerkplekken beschikbaar moeten zijn. Bedrijven moeten een
bijdrage leveren in de opleiding. Dat is trouwens ook in hun eigen belang, want de
beschikbaarheid van goed opgeleid personeel draagt bij aan de continuïteit van het
bedrijfsleven.'
Vrijbrief voor lethargie
Het FNV stelt voor om in cao's vast te leggen dat een bedrijf een stageplaats per 50
werknemers aanbiedt. Göbbels: 'Dat kan natuurlijk alleen bij grote bedrijven. Het
midden- en kleinbedrijf heeft meestal minder dan 50 man in dienst. Daar zul je een
alternatieve oplossing voor moeten bedenken, bijvoorbeeld een roulatiesysteem. En als
bedrijven niet mee willen doen, dan moeten ze maar betalen, bijvoorbeeld door een
bijdrage te leveren aan scholing- en ontwikkelingsfondsen.'
Rob Kriegsman, algemeen directeur van Nederlands grootste online stagebank Stageplaza.nl,
vindt het opnemen van afspraken over stages in cao's 'heel positief'. Kriegsman:
'Alhoewel verplichte percentages geen absolute voorwaarde zijn. Ik kan me voorstellen dat
sommige sectoren niet aan de voorwaarde van een stageplek op 50 werknemers kunnen voldoen.
Ik ben echter wel groot voorstander van het vastleggen van stagevergoedingen in cao's. Wij
doen jaarlijks een onderzoek onder stagiairs waaruit blijkt dat veel van hen helemaal
niets krijgen, terwijl ze vaak hun bijbaantje opzeggen om stage te kunnen lopen. Een
vergoeding van een paar honderd euro lijkt ons redelijk. Overigens zien wij de laatste
tijd wel een sterke tendens naar hogere vergoedingen, die veroorzaakt wordt door de
krapte in sommige sectoren van de arbeidsmarkt, bijvoorbeeld in de ICT.'
FNV'er Göbbels stelt dat werkgevers over het algemeen heus wel snappen dat er iets
dient te gebeuren op het gebied van stages, maar dat hun beleid wordt ingegeven door
conjuncturele bewegingen. 'Als het goed dat met de economie hebben ze geen tijd voor
stagebegeleiding, en als het slecht gaat hebben ze niemand nodig. Dat is een vrijbrief
voor lethargie. Daarom pleit ik voor anticyclisch opleiden. Daarmee bedoel ik dat je in
tijden van voorspoed mensen opleidt voor een periode dat het minder goed gaat. Daarmee
leg je als het ware een voorraad aan. Waar het om gaat is dat bedrijven hun
verantwoordelijkheid nemen. Een heleboel doen dat wel, maar een heleboel ook niet. En dat
is een kwalijke zaak, zeker als je bedenkt dat er momenteel een tekort is van circa 8.000
stageplaatsen.'
Werkgeversorganisatie geen voorstander
Volgens werkgeversorganisatie VNO-NCW valt het met dat tekort wel mee. 'We zien nu een
overschot aan stageplekken. De omslag heeft zich net voltrokken', zegt secretaris
onderwijs Hans Koole. 'De cijfers waarop de FNV zich baseert zijn wat oud. 'VNO-NCW is
geen voorstander van stageafspraken in cao's. Koole: 'Het is op zich heel goed als
bedrijven en scholen samen optrekken en stages kwalitatief goed invullen. Maar stages
maken onderdeel uit van de opleiding, terwijl cao's voornamelijk arbeidsomstandigheden-
en voorwaarden van werkenden vastleggen. Bovendien zijn er vorig jaar december op de
werktop van het kabinet en de Stichting van de Arbeid al afspraken gemaakt voor een
sluitende aanpak van stages.'
De afspraken beogen de conjunctuurschommelingen te dempen, zegt Koole. 'Scholen moeten
arbeidsmarktgericht gaan opleiden. En het bedrijfsleven moet niet kinderachtig zijn. Als
er bijvoorbeeld in een regio een afspraak is gemaakt over 100 stageplaatsen, en de
scholen kunnen maar 90 stagiairs leveren, dan zullen de bedrijven zich moeten inspannen
om die resterende 10 plekken ook te vullen.'
VVD: opleiden voor vacatures
Ineke Dezentjé Hamming, oud-ondernemer en Tweede-Kamerlid voor de VVD, nam deel aan
de dag van de stage, waar het FNV-onderzoek bediscussieerd werd. Zij kan zich een
Nederland zonder cao's voorstellen. 'Omdat ik vind dat werkgevers en werknemers mondig
genoeg zijn om zelf afspraken te maken. Maar nu er eenmaal cao's zijn, ben ik er wel
voorstander van om stages daarin op te nemen.'
Dezentjé Hamming is, evenals VNO-NCW, voorstander van arbeidsmarktgericht opleiden.
'Het onderwijs moet opleiden voor vacatures, niet voor beroepen. En wat betreft het
bedrijfsleven: ik realiseer me terdege dat een stagiair erbij veel tijd kost. Je wilt
iemand niet de asbakken laten legen, maar een zinvolle bezigheid geven. Dat kost tijd.
Maar uiteindelijk worden alle partijen beter van stages.'
Meer informatie: www.stvda.nl/uploads/nota20051201.pdf
Bron: www.stageplaza.nl
Nadere informatie kunt u verkrijgen bij:
Dogtercom/Editors'Project
Floris Dogterom
2e Kostverlorenkade 128-2
1053 SE Amsterdam
THE NETHERLANDS
+31-(0)20-7850891
+31-(0)84-2253212 (fax)
+31-(0)6-14838323 (mobile)
www.editorsproject.com