Vlaamse Overheid

Nieuwsbericht van de Vlaamse overheid van woensdag 25 oktober 2006

Voorstelling Gezondheidsindicatoren 2004

Vlaams minister van Volksgezondheid Inge Vervotte heeft vandaag de Gezondheidsindicatoren 2004 voorgesteld. De gezondheidsindicatoren geven trends aan op het vlak van onder meer geboortes, doodsoorzaken en levensverwachting. De indicatoren brengen enkele opmerkelijke vaststellingen aan het licht. Het aantal geboortes in Vlaanderen steeg terug, maar vooral bij niet-Belgische vrouwen. Anderzijds blijft de levensverwachting ook van vrouwen stijgen, waar eerder een stagnering verwacht werd.

Vaststelling 1: In 2004 worden we weer wat ouder In 2002 en 2003 leek de stijging van de levensverwachting voor vrouwen gestabiliseerd. Maar met de cijfers van 2004 gaat de levensverwachting ook voor vrouwen opnieuw in stijgende lijn. Vrouwen van 65 verwachtten nog 20,6 jaar te leven, mannen nog 16,9 jaar. In 2004 was er ook een lagere sterfte (in 2004 stierven 55.792 inwoners van het Vlaamse Gewest, dit zijn er 2.731 minder dan in 2003.)


-> Borstkankerscreening loont

Borstkanker is de belangrijkste doodsoorzaak bij vrouwen tussen 35 en 69 jaar. In 2001 ging daarom het Vlaamse bevolkingsonderzoek van start. In de periode 2003-2004 werden bijna een kwart miljoen vrouwen gescreend binnen het programma. Die inspanning toont zich nu al in de cijfers: Het aantal overlijdens door borstkanker daalt (aantal overlijdens gestandaardiseerd naar leeftijd). Meer vrouwen bereiken met de screenings is dan ook een prioriteit.


- per duizend gescreende vrouwen wordt één borstkanker ontdekt.
- Als alle 680.000 vrouwen gescreend zouden zijn, dan zou het aantal overlijdens door borstkanker kunnen dalen met 40%.

Het is onaanvaardbaar dat vrouwen sterven aan een ziekte, die met systematische screening vermeden kan worden. Minister Vervotte vult de huidige aanpak van borstkankerscreening daarom nog aan:


- Er komt een regelmatig wederkerend onderzoek naar de redenen waarom vrouwen zich niet laten screenen. Hebben vrouwen slechte ervaringen met screenings, een verkeerde voorstelling, of zijn ze onvoldoende geïnformeerd? Op die manier kunnen we gepaster ingrijpen op de factoren die de motivatie beïnvloeden.


- Vanaf 2007 kunnen digitale mammografietoestellen in gebruik genomen worden. Die zijn niet alleen accurater, maar de patiënt kent ook sneller het resultaat. De resultaten kunnen elektronisch van de eerste radioloog naar de tweede gestuurd worden ter controle (met de klassieke methode gaat dat nog per post). Vlaanderen is Europees koploper inzake regelgeving voor deze toestellen


- Daarnaast worden de vrouwenorganisaties actiever betrokken, gemeentes ondersteund om vrouwen te sensibiliseren, de medische software van de artsen verbeterd en krijgen ze een betere feedback over hun screeningsactiviteiten.

Vaststelling 2: hoogste aantal geboortes sinds 1998

In 2004 werden 63.017 kinderen geboren tegenover 60.703 in 2003. Dit betekent een stijging met bijna 4%. We kunnen nog niet spreken van een blijvend stijgende trend, maar de neergaande trend lijkt wel stopgezet. De toename van het aantal geboortes danken we vooral aan de niet-Belgische vrouwen.


- Het aantal geboorten binnen het (wettelijk) huwelijk neemt af. Het aantal geboorten bij alleenstaanden en samenwonenden neemt toe. In 1998 had nog 83% van de kinderen een gehuwde moeder, in 2004 was dat nog maar 66 %.


- Belgische vrouwen (incl. genaturaliseerde vrouwen) kregen in 2004 in vergelijking met 1998 gemiddeld iets minder kinderen en niet-Belgische vrouwen kregen gemiddeld meer kinderen.


- Vrouwen boven de 30 jaar kregen in 2004 meer kinderen, vrouwen jonger dan 30 minder. De gemiddelde leeftijd van de moeders is 29 jaar. Hier geldt ook dat hoe hoger het diploma van de moeder, hoe later ze een kind krijgt.


-> Gerichte preventie naar risicogezinnen

Het aantal kindersterftes voor de leeftijd van 1 jaar daalt (min 2 per tienduizend geboortes) , maar sommige gezinnen hebben een hoger risico: o.a. gezinnen waar de moeder geen beroep heeft (2x meer risico) of waar het beroep van de vader onbekend is (3 tot 4x meer risico).

Minister Vervotte vindt echter dat de arbeidssituatie niet mag meespelen bij het al dan niet verkrijgen van belangrijke gezondheidsinformatie. Daarom wil ze via specifieke ondersteuningsprogramma?s deze doelgroep nog gerichter bereiken:

23 ervaringsdeskundigen inzetten in de risicogezinnen.

Ervaringsdeskundigen bieden risicogezinnen thuis ondersteuning. Omdat de ervaringsdeskundigen de problematiek zelf hebben ervaren, kunnen ze ook open en efficiënter communiceren met het gezin. Er komen vragen met betrekking tot de interactie met het jonge kind aan de orde (voeding, grenzen stellen, stimuleren, verzorging, zindelijkheid, straffen en belonen, omgaan met probleemgedrag bij het kind).

De ondersteuning is afgestemd op de vraag van het gezin, maar de verantwoordelijkheid ligt bij het gezin. Ouders krijgen praktische en verstaanbare adviezen en informatie en zoeken samen met de ervaringsdeskundige naar de gepaste en haalbare dagelijkse toepassing.

'Kind in Beeld': gezondheidscommunicatie met beelden i.p.v. woorden

De gezondheidsinformatie voor jonge ouders kan niet altijd op de klassieke manier gebracht worden. In sommige gezinnen verloopt de communicatie moeizamer. Voor anderstaligen, licht mentaal gehandicapten en (functioneel) analfabeten is een meer grafische aanpak aangewezen.

Daarom ontwikkelde Kind en Gezin 'Kind in beeld', een map waarbij via foto's en tekeningen belangrijke gezondheidsinformatie in beeld wordt gebracht: de verzorging van de baby, flesvoeding, borstvoeding, vaste voeding, zindelijkheid, veiligheid in en om de woning en veilig slapen.

Overige vaststellingen

Belangrijkste doodsoorzaken blijven dezelfde

De belangrijkste doodsoorzaken blijven hart- en vaatziekten, longkanker en borstkanker en suïcide.

Het aantal overlijdens bij kinderen jonger dan 1 jaar daalt lichtjes. Hier gaat het vooral om sterfte door aangeboren afwijkingen. Op jonge leeftijd zijn de uitwendige doodsoorzaken de belangrijkste. Hier gaat het over ongevallen en over suïcide. Op middelbare leeftijd is de belangrijkste doodsoorzaak kanker (bij vrouwen borstkanker, bij mannen longkanker) en op latere leeftijd zijn dit hartinfarcten (ischemische hartziekten) en cerebrovasculaire aandoeningen (CVA).

Preventie kan levens redden

Een deel van deze doodsoorzaken is ook terug te vinden in de lijst van vermijdbare doodsoorzaken. Bijna de helft van de overlijdens voor de leeftijd van 75 jaar zou theoretisch op één of andere manier te vermijden zijn.

Eén van de belangrijkste onderliggende oorzaken is nog steeds tabaksgebruik (longkanker en een deel van de ischemische hartziekten), zowel bij mannen als bij vrouwen.

Als we het hebben over sterfte die voorkomen kan worden door medische interventie, is bij mannen 18% van de sterfgevallen tussen 0 en 74 jaar op deze manier vermijdbaar, bij vrouwen is dit aandeel groter, nl. 1 op 3 overlijdens (34%).

Meer informatie (+ grafieken en tabellen) : www.zorg-en-gezondheid.be/cijfers.aspx

Voor meer informatie kunt u terecht bij:

Dhr. Hans Seeuws, woordvoerder van minister Vervotte Tel.: 02 552 64 00
Gsm: 0476 32 30 30
E-mail: persdienst.vervotte@vlaanderen.be

Lees meer op: http://www.vlaanderen.be/servlet/Satellite?cid=1161743593138&pagename=nieuwsberichten%2FNB_Nieuwsbericht%2FNieuwsbericht