Nieuwe RPB-studie 'Betaalbaarheid van koopwoningen'
Ruimtelijk planbureau
http://www.ruimtelijkplanbureau.nl
RPB: bouw meer koopwoningen in economische groeiregio's
Nieuwe koopwoningen moeten vooral worden gebouwd in de economische groeiregio's van
Nederland. In deze regio's, met name in de economische groeicentra in de Randstad, is de
vraag naar koopwoningen groot en het aanbod schaars. De huizenprijzen zijn hierdoor hoog.
Om de koopwoningen in die regio's betaalbaar te houden, moeten de huizenprijzen dalen. Dat
kan door op die plaatsen extra koopwoningen te bouwen. Regionale prijsverschillen geven zo
een indicatie waar nieuwe koopwoningen gebouwd moeten worden.
Tot deze bevinding komt het Ruimtelijk Planbureau in zijn studie 'Betaalbaarheid van
koopwoningen en het ruimtelijk beleid', die op 24 oktober is verschenen naar aanleiding
van een vraag van het ministerie van Financiën. In de studie is onderzocht welke
factoren van invloed zijn op de betaalbaarheid van koopwoningen en wat de relatie is
tussen de koopwoningprijzen en het ruimtelijk beleid.
Op landelijk niveau is betaalbaarheid van koopwoningen niet verslechterd
De prijzen van koopwoningen zijn de afgelopen decennia enorm gestegen. Daarentegen is de
betaalbaarheid van koopwoningen, uitgedrukt in de gebruikskosten van de woning en
gerelateerd aan het inkomen van de bewoner, gelijk gebleven. Dat komt doordat de
hypotheekrente in die periode fors is gedaald en de inkomens duidelijk zijn gestegen.
Die stijging van de huizenprijzen is eenvoudig te verklaren. Het inkomen van mensen en het
aantal tweeverdieners zijn sterk gestegen, de hypotheekvoorwaarden zijn versoepeld (twee
inkomens mogen bij elkaar worden opgeteld), de rentestand is aanzienlijk verlaagd en de
huren zijn gestegen. Dat draagt ertoe bij dat meer mensen een huis willen kopen en dat
zij in staat zijn om daarvoor meer te betalen. Een stijging van de huizenprijs kan dan
niet uitblijven.
Met het stijgen van de prijzen voor koopwoningen is dus niet de betaalbaarheid van een
koopwoning een probleem geworden, maar wél de bereikbaarheid ervan. De sterk
gestegen huizenprijzen hebben ertoe geleid dat koopwoningen voor sommige groepen, zoals
starters op de koopwoningmarkt en voor lage-inkomensgroepen, financieel minder bereikbaar
zijn geworden. Doordat zij voor hun koopwoning een hoge hypotheek moeten nemen en een
relatief groot vermogen dienen op te bouwen, is een koopwoning voor deze groepen minder
haalbaar geworden.
Betaalbaarheid van koopwoningen is per regio wel sterk verschillend
Bovenstaande geldt vooral op nationaal niveau. Regionaal bezien zijn er wel duidelijke
verschillen te constateren in de betaalbaarheid van koopwoningen. In de Randstad en dan
met name in de Noordvleugel, is er niet alleen een probleem voor starters die onvoldoende
vermogen hebben om te dure woningen te kopen, maar doet zich ook een
betaalbaarheidsprobleem voor. Door een te gering aanbod zijn de huizenprijzen hier
relatief sterk gestegen. Met name in gebieden met een hogere economische groei is de
woningvoorraad achtergebleven bij de sterk toegenomen vraag. Hier is niet alleen de
bereikbaarheid maar ook de betaalbaarheid van koopwoningen in toenemende mate een
probleem.
Woningbouw in economische groeiregio's draagt bij aan betere betaalbaarheid
Om de regionale verschillen in betaalbaarheid van koopwoningen op te lossen moeten er meer
woningen worden gebouwd in de economische groeiregio's: daar waar zich daadwerkelijk
tekorten voordoen en de huizenprijzen hoog zijn. Tot nu toe is dit te weinig gebeurd. Er
zijn juist relatief veel nieuwe koopwoningen gebouwd in gebieden waar de economie weinig
is gegroeid en waar de huizenprijzen al laag waren. Bij de keuze van geschikte
nieuwbouwlocaties in de toekomst kan dan ook het beste worden gekozen voor gebieden waar
veel economische groei te verwachten is. Daarmee geven regionale prijsverschillen een
goede indicatie waar in de komende jaren moet worden gebouwd. Dit is met name in de
economische groeicentra in de Randstad.
Betaalbaarheid van koopwoningen en het ruimtelijk beleid, Gusta Renes, Mark Thissen, Arno
Segeren, Rotterdam/Den Haag: NAi Uitgevers/RPB. ISBN 90 5662 505 5 / 978 90 5662 505 4
Prijs 22,50 euro
Te bestellen bij de boekhandel of via NAi Boekverkopers, telefoon 010 4401203
EINDE PERSBERICHT
Voor een recensie-exemplaar (uitsluitend voor pers) of meer informatie:
Ruimtelijk Planbureau, Bureau Communicatie, Paul Splinter, telefoon 070 3288 746 of 06
5267 1626; splinter@rpb.nl.