16-10-2006
KNAW handhaaft naam Meertens Instituut
P.J. Meertens (1899-1985), volkskundige wiens naam verbonden is aan
het gelijknamige KNAW-instituut, is niet 'fout' geweest in de Tweede
Wereldoorlog. Hij was geen lid van de Nationaal Socialistische
Beweging (NSB) of enige andere organisatie die na de oorlog als fout
is aangemerkt en heeft ook niet voor de bezetter gewerkt. Dit zijn de
conclusies van een commissie van de Koninklijke Nederlandse Akademie
van Wetenschappen (KNAW) onder leiding van Hermann von der Dunk, die
vandaag haar rapport uitbrengt. De Akademie ziet dan ook geen reden om
de naam van het Meertens Instituut te wijzigen.
De commissie baseert haar bevindingen op uitgebreid
archiefonderzoek en interviews met personen die Meertens ofwel
persoonlijk hebben gekend ofwel onderzoek naar hem hebben gedaan. In
de archieven uit de oorlogsjaren wordt Meertens niet genoemd als
iemand die op enigerlei wijze in dienst stond van de Duitse bezetter.
Wel had Meertens contacten met instellingen en personen die verbonden
waren met het Rijkscommissariaat of met instellingen die samenwerkten
met de bezetter. Die contacten vloeiden voornamelijk voort uit zijn
betrokkenheid bij de poging tot oprichting van een Rijksinstituut voor
Nederlandsche Taal en Volkscultuur.
Het bestuur van de KNAW besloot de onderzoekscommissie in te stellen
na een brief van Hans Derks, socioloog en historicus, waarin hij
Meertens van samenwerking met de Duitse bezetter beticht en het
Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie, het Meertens Instituut
en de KNAW doofpotpolitiek verwijt.
De Commissie van Drie inzake P.J. Meertens bestond uit: prof. dr. H.W.
von der Dunk, voorzitter en emeritus hoogleraar geschiedenis
Universiteit Utrecht, prof. dr. I. de Haan, hoogleraar geschiedenis,
Universiteit Utrecht en prof. dr. J.Th.M. Houwink ten Cate, hoogleraar
holocaust- en genocidestudies Universiteit van Amsterdam en directeur
van het Centrum voor Holocaust- en Genocidestudies.
U kunt het rapport Bevindingen over P.J. Meertens op grond van
literatuur en geraadpleegde bronnen hier downloaden als pdf of
bestellen bij Edita-KNAW, tel. 020-5510780, e-mail:
edita@bureau.knaw.nl.
Noot voor de pers
Op vrijdag 20 oktober a.s. houdt de Akademie een studieochtend over
het rapport in het Trippenhuis, Kloveniersburgwal 29, Amsterdam.
Het programma is als volgt:
10.00 uur Inleiding door prof. dr. W.Th.M. Frijhoff, voorzitter
10.05 uur Prof. dr. H.W. von der Dunk, voorzitter Commissie van Drie
10.15 uur Dr. H. Derks, socioloog en historicus
10.25 uur Mw. dr. B. Henkes, onderzoeker en auteur
10.35 uur Prof. dr. J.C.H. Blom, directeur NIOD
10.45 uur Prof. dr. H.J. Bennis, directeur Meertens Instituut
10.55 uur Pauze
11.15 uur Discussie en beantwoording van vragen door geïnteresseerden
en pers
12.15 uur Afsluiting en aansluitend lunch
Mocht u de studieochtend willen bijwonen, dan moet u zich daarvoor
aanmelden via voorlichting@bureau.knaw.nl.
P.J. Meertens
Download hogeresolutiefoto van P.J. Meertens in tif (2,6 MB) of jpg
(1,1 MB)
Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen