Kandidaat voor provincieraad wil provincies afschaffen
Ook in Vlaanderen staat bestuurslaag ter discussie
HALLE, 20061003 -- In België vinden zondag lokale verkiezingen plaats voor de 589 gemeenteraden en de 10 provincieraden. Er geldt opkomstplicht. Terwijl de gemeenteraadsverkiezingen heel wat aandacht krijgen, is de animo voor de provincies veel kleiner. Er gaan dan ook stemmen op om deze af te schaffen. Thomas Leys stelt zich kandidaat voor de provincieraad van Vlaams-Brabant met slechts één programmapunt: de afschaffing van de provincies zelf en de oprichting van democratische stadsgewesten en streekbesturen.
De discussie over de rol van de provincies is niet nieuw en woedt zowel in Nederland als in Vlaanderen. Ondanks het feit dat beide gebieden al 175 jaar van elkaar gescheiden zijn, vertonen deze debatten opvallende gelijkenissen. Dat heeft te maken met de gemeenschappelijke oorsprong van dit bestuursniveau: Napoleon heeft de indeling in de provincies vastgelegd en het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden (later België en Nederland) heeft die structuur overgenomen. De Nederlandse en Belgische provincies hebben ook gelijkaardige kenmerken. Zo wordt in Nederland de Commissaris van de Koningin en in België de Gouverneur door de regering benoemd op basis van politieke afspraken.
De kritiek op de provincies vandaag is echter ook gelijklopend: ze stemmen niet meer overeen met de maatschappelijke realiteit van de verstedelijking van een aantal gebieden, de provincies zorgen voor 'bestuurlijke drukte' of oneigenlijke concurrentie tussen overheden en hun taken zijn niet herkenbaar voor de burger zodat ook de politieke vertegenwoordigers in de schaduw werken. De meest gehoorde alternatieven zijn om bepaalde plantaken meer te centraliseren, terwijl uitvoeringstaken dichter bij de burger worden gebracht in de vorm van regionale entiteiten. Thomas Leys, tevens voorzitter van de politieke jongerenorganisatie van het links-liberale Spirit, wil dat standpunt vertegenwoordigen tijdens deze verkiezingen.
Door zich kandidaat te stellen voor de provincieraad (equivalent van de provinciale staten), wil Leys de kiezer de mogelijkheid geven om een soort proteststem uit te spreken tegenover de provincie als bestuursniveau. "De stemming is in België verplicht, maar mensen weet vaak niet eens wat de provincie heeft gedaan. Dat is een weinig democratische situatie. De bevolking heeft bij verkiezingen het recht om duidelijke politieke keuzes te maken. Gemeentebesturen willen samenwerken en dragen taken over naar zogenaamde intercommunales, maar die ontsnappen aan democratische controle. Mocht ik verkozen worden, dan wil ik vanuit die positie deze punten aanklagen en ook het debat warm houden."
In Nederland zijn de geesten op dit punt volgens de partijprogramma's verder gerijpt dan in Vlaanderen. SP, GroenLinks en D66 stellen de provincies openlijk in vraag en de andere partijen hebben minstens ernstige bedenkingen. Thomas Leys: "In Vlaanderen is mijn partij Spirit voorstander van de afschaffing, maar bij de traditionele partijen lijkt een hervorming onbespreekbaar. Nochtans zeggen veel politici achter de schermen dat ze provincies overbodig vinden en bij een recente opiniepeiling zei 71% dat de provincieraden mogen verdwijnen. Maar ja, de provincie is nu eenmaal een handige manier om politieke baantjes te creëren. Ik hoop dat een mogelijke hervorming in Nederland ook Vlaanderen kan inspireren. Het zou symbolisch zijn mochten we zo samen bijna twee eeuwen later met Napoleon kunnen afrekenen."
Website:
www.thomasleys.be
Thomas Leys