Europees Hof: Staat moet afstand doen van bijzonder aandeel
nieuwsbericht | 28-09-2006 | Directie Voorlichting
* Europees Hof: Staat moet afstand doen van bijzonder aandeel
* Achtergrondinformatie
Europees Hof: Staat moet afstand doen van bijzonder aandeel
Het Europees Hof van Justitie heeft bepaald dat het houden van het
bijzonder aandeel in TNT NV een belemmering vormt voor het vrij
verkeer van kapitaal. De Staat zal, in overleg met de onderneming, zo
snel mogelijk uitvoering geven aan deze uitspraak. De uitspraak past
in de intentie die de Staat al jaren heeft om uiteindelijk het belang
in TNT NV en dus ook het gouden aandeel op te geven.
Op donderdag 28 september heeft het Europees Hof van Justitie in
Luxemburg uitspraak gedaan in de procedure die de Europese Commissie
in 2004 had aangespannen tegen de Nederlandse Staat. De Europese
Commissie heeft voor het Hof betoogd dat het bijzonder aandeel dat de
Staat nog houdt in TNT in strijd is met bepalingen over vrij verkeer
van kapitaal in Europese verdragen. Het Hof heeft de Europese
Commissie nu in het gelijk gesteld.
Het Europees Hof van Justitie is het met de Europese Commissie eens
dat het houden van het bijzonder aandeel in TNT NV een belemmering
vormt voor het vrij verkeer van kapitaal. Het Hof stelt dat de rechten
van de Staat die zijn verbonden aan het bijzonder aandeel
investeerders uit andere lidstaten ervan kunnen weerhouden in de
onderneming te investeren. Zo heeft de Staat onder meer het recht
vooraf goedkeuring te verlenen aan besluiten over fusie of splitsing
van de onderneming, grote investeringsbeslissingen en belangrijke
statutenwijzigingen.
De Staat is voornemens zo spoedig mogelijk uitvoering te geven aan
deze uitspraak. De Staat zal in overleg treden met TNT NV over de
wijze waarop en termijn waarbinnen de Staat afstand zal doen van het
bijzonder aandeel in TNT NV en de hieraan verbonden rechten en
verplichtingen worden beëindigd.
Achtergrondinformatie
Na de verzelfstandiging van de Koninklijke PTT Nederland, volgde in
1994 de beursgang van de inmiddels tot KPN N.V. omgevormde
telecommunicatie- en postonderneming. Hoewel de liberalisering van de
telecommunicatie- en postmarkt al in gang was gezet, was KPN N.V. nog
eigenaar van vrijwel het gehele landelijke post- en
telecommunicatiesysteem in Nederland. Met een verdergaande
liberalisering in het vooruitzicht vroeg een goede uitvoering van de
post- en telecommunicatievoorzieningen (waarvan de eisen en
randvoorwaarden publiekrechtelijk waren verankerd) om een goede en
betrouwbare concessieuitvoerder . Hiermee zou de continuïteit van de
dienstverlening gegarandeerd blijven. Destijds was hiertoe onvoldoende
wettelijk kader voorhanden. Mede daarom is in 1994 met de beursgang
van KPN besloten tot het houden van een bijzonder aandeel en de
hieraan verbonden rechten. Deze rechten zijn vastgelegd in de statuten
van de onderneming.
Vanaf 1997 heeft de Europese Commissie onderzoek verricht naar
zeggenschapsrechten van de lidstaten in vennootschappen. Uit deze
onderzoeken is de Europese Commissie de constructie van het bijzonder
aandeel in KPN NV en TNT NV gebleken. Per brief heeft de Commissie de
Nederlandse Staat in 2000 laten weten dat de Commissie van mening is
dat het bijzonder aandeel in strijd is met Europese verdragen. De
Staat heeft vervolgens bepleit dat het bijzonder aandeel in Nederland
een algemeen vennootschapsrechtelijke figuur is, omdat het eigenlijk
een prioriteitsaandeel is, en het gebruik van een bijzonder aandeel
nodig te vinden omdat een goede verlening van de postdienstverlening
een goede uitvoerder vergt. In een met reden omkleed advies heeft de
Commissie in 2003 erkend dat een ononderbroken postdienstverlening een
publiek belang is, maar dat de aan het bijzonder aandeel verbonden
rechten verder strekken dan enkel dit publiek belang. Bovendien zouden
alternatieven voorhanden zijn die gebruikt kunnen worden. In een
verweer heeft de Staat laten weten het bijzonder aandeel een adequaat
middel te vinden voor het borgen van het publiek belang, waarop de
Commissie in 2004 de kwestie aanhangig gemaakt heeft bij het Europees
Hof van Justitie. In april van dit jaar heeft de Advocaat-Generaal het
Hof geadviseerd het bijzonder aandeel in strijd met Europese verdragen
te verklaren.
Zie ook
* Dossier Staatsdeelnemingen
* Laatst aangepast: 28-09-2006 | Print
Ministerie van Financiën