Ministerie van Sociale Zaken
en WerkgelegenheidDirectie
Communicatie
26 september 2006
Nr. 06/146
Arbeidsinspectie: systematischer aandacht nodig voor risico`s legionella
Bedrijven die koeltorens gebruiken en onderhouden moeten meer aandacht besteden aan de risico's van legionellabesmetting. De meeste bedrijven besteden wel aandacht aan het onderhoud van de koeltoren, maar pakken dit niet altijd planmatig aan. Bedrijven zijn zich meer bewust van het risico voor mensen in de omgeving van de koeltoren dan voor de eigen werknemers en onderhoudspersoneel. Dit staat in een rapport dat naar de Tweede Kamer is gestuurd door staatssecretaris Van Hoof van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
Besmetting met de legionellabacterie kan leiden tot de veteranenziekte. Jaarlijks overlijden zeker 20 tot 30 mensen aan deze ernstige ziekte. Koeltorens, bijvoorbeeld van de airconditioning van een gebouw, zijn een bekende bron van besmetting met de bacterie. De Arbeidsinspectie heeft in 2004 en 2005 onderzoek gedaan naar gebruik en onderhoud van koeltorens en de maatregelen die bedrijven nemen om het gevaar van legionellabesmetting te beheersen. De inspecteurs controleerden 190 bedrijven die een koeltoren in gebruik hebben en 30 schoonmaakbedrijven die dergelijke torens onderhouden. Misstanden, bijvoorbeeld zwaar vervuilde installaties, troffen de inspecteurs niet aan. Wel ontbreekt het aan een structurele aanpak van de risico's.
Een planmatige aanpak van legionella is belangrijk, omdat de gevolgen van besmetting ernstig kunnen zijn. Bovendien kan de groei van de bacteriën in korte tijd onbeheersbare vormen aannemen. Daarom gelden er strenge eisen voor de beheersing van de gevaren. Zo moet er een beheersplan zijn met concrete maatregelen om de legionella in toom te houden. Voorbeelden van maatregelen zijn: vermijden dat water stilstaat en waternevel zich kan verspreiden, water en installatie schoonhouden of behandelen met stoffen die de bacteriegroei remmen. Ook moet er een duidelijk onderhoudsplan zijn waarin staat welke controles wanneer moeten plaatsvinden en wat er moet gebeuren bij calamiteiten. Werknemers moeten verder op de hoogte zijn van de gevaren en de beschermingsmaatregelen die ze moeten nemen bij bijvoorbeeld schoonmaakwerkzaamheden. Van de bedrijven die de Arbeidsinspectie controleerde, voldeed 83 procent niet aan alle eisen. Meestal hadden ze niet alle risico's systematisch in kaart gebracht of waren te weinig concrete maatregelen afgesproken om werknemers te beschermen. Vooral bedrijven die de koeltoren in eigen beheer onderhouden scoren slecht. Schoonmaakbedrijven doen het iets beter: hier vertoont 53 procent tekortkomingen.
Het komt regelmatig voor dat bedrijven zich wel bewust zijn van de risico's voor de omgeving, maar zich niet realiseren wat de gevaren zijn voor werknemers. De risico's die werknemers lopen blijven onderbelicht.
De Arbeidsinspectie zal voorlichtingsmateriaal verspreiden om bedrijven bewust te maken van het belang van goed onderhoud van koeltorens, zo kondigt Van Hoof aan in zijn brief. Daarna volgen nieuwe inspecties.
Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid