Toekomst droogmakerij Schermer op de agenda
Racm
Persbericht van de Rijksdienst voor Archeologie, Cultuurlandschap en Monumenten (RACM zie
voetnoot), Gemeente Schermer en Stichting Schermer Molens
21 september 2006
TOEKOMST DROOGMAKERIJ SCHERMER OP DE AGENDA
Eén van de grootste restauratieprojecten in Nederland is voltooid: de elf molens in
de Noord-Hollandse droogmakerij de Schermer zijn weer maalvaardig. Op 26 september
aanstaande, de dag dat precies 375 jaar geleden het Octroy vande Scher-meer werd
ondertekend en werd begonnen met het droogmaken van de Schermer, discussiëren vijf
deskundigen over het gebruik van dit gebied met behoud van het unieke karakter voor de
toekomst. Zijne Koninklijke Hoogheid Prins Friso woont als beschermheer van de Vereniging
De Hollandsche Molen de discussie bij.
Op de agenda
Droogmakerij Schermer (1634) heeft in bijna vier eeuwen tijd zijn oorspronkelijke karakter
verrassend goed weten te bewaren. Met de intrede van de stoomgemalen in 1929 veranderde
het landschap in de Schermer doordat ruim veertig van de oorspronkelijk 54 molens
verdwenen. In de loop der tijden is de verkaveling en de binnenboezem met twee grote
vaarten nauwelijks gewijzigd. Het bijzondere van de Schermer is dat een deel van de
zogenaamde deltawerken uit de Gouden Eeuw en het oorspronkelijke bemalingssysteem
grotendeels bewaard zijn gebleven. Droogmakerij Schermer biedt een unieke kijk in de
geschiedenis. Hier is een 17de eeuws landschap vrijwel gaaf bewaard gebleven. Het
eeuwenlang agrarisch gebruik heeft hier in hoge mate aan bijgedragen. Het besef van de
kostbaarheid maar ook kwetsbaarheid van dit gebied is leidraad in het nadenken over de
toekomst van droogmakerij Schermer. Ook in Schermer doet de 21e eeuw zich voelen.
Schaalvergroting is een factor van betekenis voor de agrarische sector. In de Schermer
wonen steeds meer mensen met als gevolg dat meer wordt gebouwd om te wonen en te werken.
Ook wordt er gerecreëerd in het gebied. Er zijn vele kansen maar ook bedreigingen
voor Schermer. Dit is een belangrijk onderwerp op de agenda van de toekomst.
Subsidies
De karakteristieke Schermer molens zijn in hun oude luister hersteld dankzij een
substantiële subsidie van het Rijk (1,6 miljoen euro) dankzij de Provincie
Noord-Holland en het VSBfonds (700.000 euro). Het VSBfonds steunt de monumentenzorg en
betrekt de Rijksdienst voor de Monumentenzorg (RDMZ) bij het subsidiëren en
begeleiden van restauratieprojecten. De RDMZ stelt de kennis over de molens ter
beschikking.
De toekomst
De RDMZ heeft de Schermer voordragen als beschermd gezicht op grond van de Monumentenwet
1988. Internationaal gezien zijn droogmakerijen immers een zeldzaam voorkomend
landschapstype. Nu de molens weer maalvaardig zijn, heeft de Stichting Schermer Molens de
ambitie ook de nagenoeg gave waterstaatkundige infrastructuur weer te herstellen. De
provincie ziet het restauratieproject als een belangrijke impuls voor recreatie en
toerisme in de regio.
N.B. Per 1 september 2006 is de Rijksdienst voor Archeologie, Cultuurlandschap en
Monumenten (RACM) i.s.m. anderen verantwoordelijk voor de zorg voor het Nederlands
erfgoed boven en onder de grond en onder water. De RACM is ontstaan uit de fusie tussen
de Rijksdienst voor de Monumentenzorg (RDMZ) en de Rijksdienst voor het Oudheidkundig
Bodemonderzoek (ROB) en is een onderdeel van het Ministerie van OCW.
Noot voor de redactie,