Exodus investeert in relatie gedetineerde ouders en hun kind
Stichting exodus nederland
Landelijke uitbreiding van Ouders, Kinderen en Detentie (OKD) project
Stichting Exodus Nederland is het landelijk project Ouders, Kinderen en Detentie (OKD)
gestart. Dankzij dit project zullen de enkele bestaande lokale initiatieven in de komende
twee jaar worden uitgebreid tot minimaal 14 gevangenissen. Daarnaast is er een blauwdruk
in ontwikkeling die het groepen vrijwilligers mogelijk maakt een OKD-project in de
gevangenis te kunnen starten. Deze landelijke aanpak wordt mogelijk door projectsubsidies
die zijn toegekend door Stichting Kinderpostzegels Nederland, het VSB Fonds en Stichting
Katholieke Jongerenbelangen. Het uiteindelijke doel is dat alle gevangenissen in
Nederland het OKD-project kunnen aanbieden aan de gedetineerde vaders en hun kinderen.
Kinderen met een vader in de gevangenis verliezen een ouder. Tijdens de reguliere bezoeken
mag het kind uiteraard mee, maar de praktijk wijst uit dat er op deze momenten vaak alleen
contact is tussen de volwassenen. Omdat er vaak heel wat besproken moet worden, komt het
kind nauwelijks aan bod en krijgt het niet de aandacht die het verlangt van zijn vader.
Ook de vader mist het contact met zijn kinderen en kan zijn rol als vader tijdens detentie
niet of nauwelijks invullen. Het gevolg is dat de relatie tussen vader en kind
verslechtert.
Om de ouder kind relatie te herstellen en te verstevigen is in 1994 door Reclassering
Nederland in een aantal gevangenissen het Ouders, Kinderen en Detentie- (OKD) project in
het leven geroepen.
Door bezuinigingen bij Reclassering Nederland is de uitbreiding van dit project naar
andere gevangenissen gestagneerd. De bestaande projecten hebben daarom aansluiting
gezocht bij Stichting Exodus Nederland. Stichting Exodus Nederland houdt zich al 25 jaar
bezig met de opvang en begeleiding van (ex-) gedetineerden.
Achtergrond informatie OKD-project:
Het OKD project is bedoeld om kinderen en hun gedetineerde ouder tot steun te zijn. De
vrijwilligers van het OKD-project bezoeken met het kind de gedetineerde ouder buiten de
reguliere bezoeken om en tijdens deze speciale bezoeken kan de ouder zijn onverdeelde
aandacht richten op het kind. Eén keer per maand kan de vader zijn kind (of
kinderen) ontvangen. Vader en kind kunnen met elkaar een spelletje doen, tekenen,
knutselen, huiswerk maken en met elkaar in gesprek gaan. Het doel hiervan is het
(opnieuw) opbouwen en stimuleren van de natuurlijke band tussen kind en ouder. Op deze
wijze wordt op een speelse manier het sociale isolement van de kinderen doorbroken en is
er ruimte voor het geven en ontvangen van aanhankelijkheid en het beleven van intimiteit.
De vader kan zijn taak als beschermer en medeopvoeder invullen. Ouder en kind hebben baat
bij dit project. Momenteel wordt het project in vijf gevangenissen aangeboden.
De redenen om het OKD-project voort te zetten en uit te breiden zijn drieledig:
1) Een verminderd risico op recidive:
Onderzoek naar effectiviteit van resocialisatie in de gevangenis heeft uitgewezen dat een
grotere mate van kwaliteit op het gebied van sociale relaties indirect gepaard gaat met
minder recidive . Volwassenen zullen namelijk eerder afzien van crimineel gedrag naarmate
zij meer sociaal kapitaal hebben opgebouwd in onder andere het gezinsleven. Het
uitgangspunt is dat hoe meer men te verliezen heeft, des te minder aantrekkelijk
bepaalde criminele opties worden. De vrijwilligers van het OKD-project maken een
investering mogelijk in het contact tussen gedetineerde ouder en het kind. Deze
investering leidt ertoe dat het risico op recidive afneemt en de kans op een succesvolle
terugkeer in de samenleving groter wordt.
2) Een veiliger samenleving
Naast de afname van het risico op recidive worden gedetineerde ouders aangesproken op hun
verantwoordelijkheidsgevoel. Onderzoek toont aan dat het OKD-project een positieve
bijdrage levert aan het psychosociale welzijn van gedetineerden evenals aan de rust en
het leefklimaat in de gevangenis . Detentieschade wordt op deze wijze tegengegaan en de
kans op een succesvolle terugkeer in het gezin en de samenleving neemt toe. Een veilige
samenleving is een logisch gevolg.
3) Zorg voor kinderen van gedetineerden
De situatie van een gezin waarvan een ouder gedetineerd is geraakt, vertoont gelijkenissen
met de situatie van een gezin na een echtscheiding, maar is minder sociaal aanvaard . De
achterblijvende ouder heeft, logischerwijs door haar eigen problemen, minder aandacht
voor de extra zorg die haar kind verlangt. Dit gebrek aan aandacht leidt bij het kind tot
schuldgevoelens, eenzaamheid, sociaal isolement en problemen op school. Het OKD-project
komt het kind in deze situatie tegemoet door het de gelegenheid te geven de band met zijn
of haar vader aan te halen, te intensiveren en op te bouwen. Het OKD-project heeft
aandacht voor de extra zorg die kinderen van gedetineerde ouders nodig hebben.