LTO Noord


Blauwtong schaadt export slacht- en fokvee

Export

LTO verzet zich tegen het instellen van één groot restrictiegebied voor de blauwtongziekte, omdat dit de kans vergroot dat de ziekte zich verspreid over heel Nederland. Zeker met het milde weer van de laatste weken zijn de knutten nog in staat om virus van herkauwer naar herkauwer te verspreiden. De EU kondigde afgelopen dinsdag, 19 september, aan dat er één groot restrictiegebied komt, bestaande uit de hele Benelux en delen van Duitsland en Frankrijk. LTO is echter bang dat het opheffen van de 20-km zones er toe leidt dat het nog moeilijker wordt om de export van slachtdieren zonder verplichte, dure testen naar buiten die restrictiezone weer mogelijk te maken. zolang de testen verplicht zijn, is het economisch niet aantrekkelijk om met name slachtschapen en -geiten te exporteren. Daarom wil LTO dat de 20-km zones nog blijven bestaan totdat duidelijk is of export van slachtdieren zonder verplichte test weer mogelijk wordt. Als dat niet lukt, moeten EU en LNV de condities aangeven onder welke delen van Nederland weer geheel vrij van de blauwtongziekte kunnen worden. Op dit moment is dat geheel onduidelijk maar er zal in ieder geval sprake moeten zijn van screening en monitoring van herkauwers in heel Nederland. LTO dringt er daarom bij LNV op aan om hier zo snel mogelijk mee te beginnen.

De exportproblemen raken vooral de schapenhouderij, die jaarlijks zo'n 350.000 ooitjes in Frankrijk afzet. Daarnaast is er vanuit de geitenhouderij afzet van bokjes naar Spanje. Zonder deze afzet komen prijzen zodanig onder druk dat er voor vele miljoenen aan afzetschade dreigt. Ook de export van vaarzen is door de blauwtong bemoeilijkt. Daarom kiest LTO voorlopig voor het blijvend indammen van het blauwtongvirus in zo klein mogelijke gebieden, want dit is beter uit te leggen aan de landen die levende dieren van Nederland afnemen.

België heeft afgelopen maandag (18 september) in de EU-landbouwraad gevraagd om de afzet van slachtdieren uit de blauwtonggebieden in de hele EU weer mogelijk te maken. Dat stuitte op verzet van Italië en Frankrijk. Ten eerste zet Frankrijk zelf veel dieren af in Italië en Spanje, en wil het geen risico lopen op blauwtong. Bovendien hebben Italië, Spanje en Frankrijk (Corsica) al jaren te maken met blauwtong, en de versoepeling die de Benelux nu vraagt, hebben zij nooit gekregen.

Afgelopen dinsdag (19 september) voerde LTO daarom in COPA-COGECA-verband samen met de slachterij- en veehandelssectoren (UECBV) een langdurige discussie met de Europese Commissie om tot een oplossing te komen. LTO heeft hierbij benadrukt dat het blauwtongvirus dat in de Benelux en delen van Frankrijk en Duitsland voorkomt laagpathogeen is. De ziekte is niet vergelijkbaar met de blauwtongziekte zoals die in 2000 op Sardinië toesloeg. Daar gingen toen van de drie miljoen schapen een half miljoen dood aan blauwtongziekte. Net zoals de EU voor laagpathogeen vogelgriep een ander beleid voert dan voor hoogpathogeen vogelgriep, kan de EU voor het type 8 van het blauwtongvirus een beleid voeren dat afwijkt van de Zuid-Europese typen. De EU moet hierover duidelijker communiceren, zo is door LTO benadrukt, ook met landen buiten de EU.

LNV liet vervolgens op woensdag 20 september weten om ook te willen gaan pleiten voor behoud van 20-km zones, en om met die troef in de hand de discussie te voeren over de export van levende dieren vanuit de rest van Nederland. Dat gebeurt op vrijdag 22 september in een vergadering van het EU-Permanent Comité voor de voedselketen en diergezondheid in Brussel. LTO volgt de ontwikkelingen op de voet en heeft hierbij veelvuldig contact met boerenorganisaties in andere EU-lidstaten.

De positie van Frankrijk in de lopende discussies is cruciaal. Komt het deze week niet tot een versoepeling voor de afzet van slachtdieren, dan zal geprobeerd moeten worden om een seizoensgebonden 'vrijstatus' te krijgen. Een aantal (30) dagen nadat de gemiddelde etmaaltemperaturen beneden de 7 graden komt, zou vrije export weer mogelijk moeten worden. Het zal duidelijk zijn dat dat op de korte termijn nog geen soelaas biedt. Het is mogelijk dat er deze week geen oplossing komt. Duitsland wil bijvoorbeeld meer tijd voor debat.

Voor de lange termijn zet LTO in op vaccinatie. Er wordt in Zuid-Europa reeds gevaccineerd tegen de blauwtongvirustypen 2 en 4. LTO heeft afgelopen week gesproken met vaccinproducent Merial uit Frankrijk, de enige vaccinproducent die een EU-toegelaten blauwtongvaccin beschikbaar heeft. Dit vaccin werkt alleen tegen de blauwtongvirustypen 2 en 4. Ontwikkeling van een vaccin gemaakt van verzwakt vaccin tegen blauwtongvirustype 8 duurt zeker nog 6-7 maanden. De EU heeft dat bevestigd. Ondertussen lijkt het Europees Parlement positief te zijn over het inzetten van extra budget voor de snelle ontwikkeling van een breed blauwtongvaccin. VVD-Europarlementariër Jan Mulder heeft daarvoor op verzoek van LTO een begrotingsvoorstel ingediend en hierover wordt op 2 oktober gestemd in het Europees Parlement.

Om het vertrouwen te (her)winnen van andere landen en daarmee de export van levende op weer op gang te helpen, zal er ook een goede monitoring moeten zijn op blauwtongziekte. De EU komt vrijdag 22 september met een concreet voorstel, waar Nederland op aan kan sluiten met de monitoring die al loopt.

Mona van Spijk

Klaas Johan Osinga

Integrale Portefeuille Diergezondheid en Dierwelzijn LTO Nederland

Donderdag 21 september 2006