IP/06/1219
Brussel, 20 september 2006
Hervorming van het GLB: de Commissie stelt een nieuwe bananenregeling voor
Vandaag heeft de Europese Commissie een grondige hervorming van de
steunregeling voor de bananentelers voorgesteld. Deze hervorming heeft tot
doel deze regeling in overeenstemming te brengen met de hervormingen in de
andere landbouwsectoren en tegelijk een redelijke levensstandaard voor de
bananentelers in de EU te garanderen, rekening houdend met de specifieke
kenmerken van de regio's waar bananen worden geteeld. Het voorstel is er
gekomen na een diepgaand debat met alle betrokken partijen en een grondige
beoordeling van de impact van de hervorming. De Commissie heeft zich
duidelijk uitgesproken voor de afschaffing van de huidige regeling inzake
compenserende steun voor de bananentelers, en voor de zogenaamde
"POSEI"-optie. Deze optie houdt in dat het voor de ondersteuning van de
bananentelers bestemde geld wordt overgedragen naar het zogenaamde
POSEI-programma, dat de landbouwproductie in de ultraperifere gebieden van
de EU ondersteunt. Voor bananen die in andere regio's dan de ultraperifere
gebieden worden geteeld, zou het geld worden overgeheveld naar de
bedrijfstoeslagregeling, die van toepassing is op landbouwproducten waarvoor
vroeger reeds hervormingen zijn doorgevoerd. De Commissie wenst dat de
nieuwe regels, na goedkeuring door de Raad, vanaf het verkoopseizoen 2007
van toepassing worden.
"De huidige steunregeling voor bananentelers in de EU is een
overblijfsel uit het verleden en is aan verandering toe," aldus
Mariann Fischer Boel, commissaris voor Landbouw en
Plattelandsontwikkeling. "De telers worden kunstmatig van de markt
afgescheiden door betalingen die hen automatisch compenseren voor
prijsschommelingen. Dit strookt niet met ons gemoderniseerde
gemeenschappelijk landbouwbeleid, dat de telers ertoe wil aanzetten de
marktsignalen te volgen. Dergelijke betalingen zijn ook moeilijk
verdedigbaar in de context van de wereldhandel. Daarom moeten we
dringend iets doen om deze regeling in overeenstemming te brengen met
ons hervormde GLB. Ons doel is bij te dragen tot het garanderen van
een redelijke levensstandaard aan de telers, het stabiliseren van de
overheidsuitgaven en het versterken van de marktgerichtheid, rekening
houdend met het feit dat bananen een belangrijk onderdeel zijn van de
economie in regio's die vaak gehinderd worden door hun afgelegen
ligging en door moeilijkheden als gevolg van de kleine omvang van de
bedrijven en het bergachtige landschap."
In de EU geteelde bananen maken 16 % uit van de totale bevoorrading
van de EU. Zij worden hoofdzakelijk geteeld in de ultraperifere
gebieden (de Canarische Eilanden, de Franse overzeese departementen
Guadeloupe en Martinique, de Azoren en Madeira), die zich in tropische
of subtropische gebieden bevinden, en voor een klein gedeelte (minder
dan 2 % van het totaal) op Cyprus, in Griekenland en in continentaal
Portugal.
Het hervormingsvoorstel moet worden gezien tegen de achtergrond van de
nieuwe EU-invoerregeling voor bananen, de onderhandelingen over de
wereldhandel, een nieuwe generatie partnerschapsovereenkomsten met de
ACS-landen en de vernieuwing van het EU-beleid met betrekking tot haar
ultraperifere gebieden en de POSEI-programma's, die vooral tot doel
hebben de landbouw in die gebieden te ondersteunen.
De Commissie stelt voor de huidige steunregeling in de
gemeenschappelijke marktordening, die de telers vergoedt voor
prijsdalingen, af te schaffen. Ter vervanging hiervan zouden de
beschikbare kredieten worden overgedragen naar de POSEI-regeling, die
het belangrijkste regelgevingsinstrument voor bananen in de
ultraperifere gebieden zal worden. In het kader van POSEI wordt een
algemeen bedrag gegeven voor de landbouwproductie in de ultraperifere
gebieden, en het programma biedt de betrokken lidstaten voldoende
flexibiliteit om zelf over de verdeling van die kredieten te
beslissen. Voor de bananenproducerende gebieden buiten de
ultraperifere gebieden (continentaal Portugal, Griekenland en Cyprus)
zou de steun worden opgenomen in de bedrijfstoeslagregeling die voor
andere sectoren is ingevoerd in het kader van de hervormingen van
2003/04/05.
De doelstellingen zijn de volgende: bijdragen tot het garanderen van
een redelijke levensstandaard voor de landbouwbevolking in regio's
waar bananen worden geteeld, en tegelijk de overheidsuitgaven
stabiliseren; de regeling in overeenstemming brengen met de
hoofdbeginselen van de hervorming van het GLB - duurzaamheid,
concurrentiekracht, marktgerichtheid - en ervoor zorgen dat de EU haar
internationale verplichtingen nakomt; op passende wijze rekening
houden met de specifieke kenmerken van de producerende regio's; en het
beheer van de regeling vereenvoudigen.
Nadere gegevens over de maatregelen die worden voorgesteld voor de
hervorming van de gemeenschappelijke marktordening voor bananen
Steun voor telers in de ultraperifere gebieden
Verordening (EG) nr. 247/2006 van de Raad van 30 januari 2006 voorziet
in de vaststelling van communautaire steunprogramma's voor de
ultraperifere gebieden die specifieke maatregelen bevatten ten gunste
van de lokale agrarische productietakken. Dit instrument is het meest
geschikte om de bananenteelt in elk van de betrokken gebieden te
ondersteunen, aangezien de betrokken lidstaten in het kader van hun
algemene steunprogramma's maatregelen kunnen voorstellen waarbij
rekening wordt gehouden met de specifieke kenmerken van de regio's. De
Commissie zal de werking van de regeling uiterlijk eind 2009
beoordelen, en zonodig vroeger als zich ingrijpende wijzigingen in de
economische omstandigheden voordoen die van invloed zijn op de
middelen van bestaan in de ultraperifere gebieden.
Er wordt voorgesteld de begrotingstoewijzing voor de POSEI-regeling
met 278,8 miljoen euro te verhogen opdat de EU-steun voor
bananentelers vanaf 1 januari 2007 volledig in die programma's wordt
geïntegreerd, wat de coherentie van de strategieën voor de
ondersteuning van de landbouwproductie in die gebieden zal versterken.
Op verzoek van de producerende lidstaten wordt deze steun over de
producerende gebieden verdeeld volgens hun aandeel in 2000: Spanje:
50,4%, Frankrijk: 46,1%, Portugal: 3,1% en Griekenland: 0,4%.
Steun voor telers in andere bananenproducerende gebieden
Voor Griekenland, continentaal Portugal en Cyprus is het niet langer
nodig een specifieke steunregeling voor bananen vast te stellen, gelet
op het kleine aandeel van de productie van deze landen in de totale
EU-productie.
Er wordt voorgesteld toe te staan dat van productiesteun naar steun
voor de telers wordt overgestapt door de bestaande compenserende
steunregeling voor bananen af te schaffen en ze in de
bedrijfstoeslagregeling op te nemen. De lidstaten zullen de
referentiebedragen en het aantal hectaren dat in het kader van de
bedrijfstoeslagregeling voor steun in aanmerking komt, vaststellen op
basis van een voor de bananenmarkt geschikte representatieve periode.
Er wordt voorgesteld de nationale maxima voor Griekenland en Portugal
met respectievelijk 1,1 miljoen euro en 0,1 miljoen euro te verhogen.
Voorts wordt een extra budget voorgesteld voor de uitvoering van de
bedrijfstoeslagregeling op Cyprus, waar ongeveer 10 000 ton bananen
wordt geproduceerd. Het extra bedrag zou vanaf 2009 geleidelijk worden
ingevoerd en zou in 2013 het streefpeil van 3,4 miljoen euro bereiken.
Voor verdere achtergrondinformatie, zie MEMO/06/335 en MEMO/06/336.
http://ec.europa.eu/agriculture/capreform/bananas/index_en.htm
European Union