Waterplan gemeente de Marne
De gemeente De Marne heeft in samenwerking met het waterschap Noorderzijlvest en met financiele ondersteuning van de Provincie een gemeentelijk Waterplan opgesteld: 'Van Reitdiep tot Wad'. Het waterplan geeft een visie over de ontwikkelingsrichtingen van het waterbeheer binnen het grondgebied van de gemeente De Marne. Het waterplan benoemt daarbij gelijktijdig mogelijke concrete maatregelen. Doel van het waterplan is alle verschillende ontwikkelingen en belanghebbenden goed op elkaar af te stemmen om zodoende te komen tot integraal waterbeheer. Het college van B&W heeft op 13 september het concept waterplan vastgesteld en legt het nu voor inspraak tot en met 26 oktober ter inzage. Na verwerking van de inspraak zal eind dit jaar het waterplan naar verwachting door de raad worden vastgesteld. Nadere informatie is verkrijgbaar bij P. Teerhuis, tel.0595/575590 (
Samenvatting van de inhoud
Aanleiding
Water heeft altijd al een centrale rol gespeeld in De Marne; haar ligging aan de zee, de visserij, de inpoldering en de landschappelijke structuur; alles is ondanks en dankzij het water ontstaan. In de laatste decennia komen daar nieuwe ontwikkelingen bij. Het integraal waterbeheer heeft een plaats gekregen in ons ruimtelijk denken en ruimtelijk beheer. Gemeente en waterschap spelen in op deze ontwikkelingen met dit waterplan dat relaties legt tussen nieuwe ontwikkelingen en bestaand beleid ten aanzien van riolering, milieu, ruimtelijke ordening, economie en recreatie.
Beleidsthema's
De nieuwe ontwikkelingen die hierboven zijn genoemd zijn te vertalen in een aantal beleidsthema's. Per thema wordt kort ingegaan op de betekenis voor De Marne
Wateropgave
Als gevolg van de klimaatontwikkelingen, zal het in de winter meer en in de zomer heftiger gaan regenen. Daarnaast zal er in de zomer meer water zal gaan verdampen. Het gevolg hiervan is dat er zomers watertekorten kunnen ontstaan en 's winter overschotten, daarnaast ontstaan er 's zomer tijdelijke pieken. Een andere ontwikkeling is de zeespiegelstijging. Deze ontwikkelingen zijn aanleiding geweest voor de Groningse en Drentse gemeenten en waterschappen af te spreken de te verwachten problemen gezamenlijk aan te pakken, deze afspraken zijn vastgelegd in het Regionaal Bestuursakkoord water (RBW). Voor De Marne zijn de gevolgen door haar ligging het duidelijkst in het Lauwersmeergebied, waar langs een groot deel van Noord Nederland afwatert. De peilontwikkelingen in dit gebied zullen gevolgen hebben voor een deel van het gemeentelijk gebied.
Waterkwaliteit
Het waterkwaliteitsbeleid is vastgelegd in de Europese Kaderrichtlijn Water (EKRW) Het doel van deze richtlijn is dat de waterkwaliteit in 2015 voldoet aan de daarvoor gestelde normen. Gemeente en waterschap hebben zelf invloed op deze normen en zullen zij moeten mee denken en beslissen. Temeer omdat het (financiele) gevolgen heeft voor nu nog bestaande emissies, zoals bijvoorbeeld bij een verdergaande sanering van riooloverstorten.
Ontwikkelingen in het landelijk gebied
Het landelijk gebied van De Marne heeft voor een groot deel een agrarisch karakter en staat bekend als een van de beste landbouwgebieden ter wereld. Water speelt bij deze functie een belangrijke rol en de bereidheid van de landbouw om een bijdrage te leveren aan een goede waterkwaliteit is van groot belang. Naast landbouw zijn er functies als natuur en recreatie die hun plaats hebben in het landelijk gebied. De kansen voor een goed en aantrekkelijk watersysteem liggen in de samenwerking vanuit de verschillende functies
Ontwikkelingen in het bebouwd gebied
De nadruk in het bebouwd gebied ligt steeds meer op het vasthouden en schoonhouden van regenwater. Daarnaast is de kwaliteit van de leefomgeving een belangrijke factor. Deze ontwikkelingen hebben gevolgen voor de ruimtelijk inrichting, zowel in bestaand als in nieuw gebied. Dit uit zich in bijvoorbeeld de aanleg van gescheiden rioolstelsels, oppervlakkig afstromen van regenwater en het gevolg geven aan de afspraken die in het convenant duurzaam bouwen zijn gemaakt
Waterbewust goed georganiseerd
De gemeente krijgt steeds meer taken op het gebied van waterbeheer, zoals de verantwoordelijkheid voor het grondwater in de nieuwe waterwet. Tevens zal de gemeente in de toekomst het eerste aanspreekpunt zijn (loketfunctie) als het gaat om water. Dit vraagt om een andere organisatie, zowel intern als extern met partijen zoals het waterschap.
Gebiedsperspectieven
Het gebied van gemeente de Marne is in te delen aan de hand van geografische, morfologische en cultuurhistorische overeenkomsten binnen de gebieden. Voor elk deelgebied is een lange termijn perspectief beschreven.
Het Hogeland
Karakteristiek voor het gebied zijn de maren, die een functie hebben in de waterhuishouding maar waar ook de recreatie, de landbouw en natuur van belang zijn. Het perspectief is dat met de versterking van water is de identiteit en daarmee de beleving van het gebied wordt versterkt. Naast landbouw is de recreatie de belangrijkste economische drager.
Het bebouwde gebied
Het bebouwde gebied bestaat uit een twintigtal kernen waarvan de meeste klein zijn. Ook hier geldt dat het aanwezige water zorgt voor een bijzonder karakter. Het perspectief is dat dit aanwezige water waar mogelijk wordt benadrukt en versterkt. Deze versterking kan mede tot stand worden gebracht door het anders omgaan met regenwater en het inpassen van water in ruimtelijk plannen.
De Waddenkust
Een belangrijk kenmerk van de waddenkust is haar weidsheid. Het water-beheer is hier primair afgestemd op de landbouw. Het perspectief is het behouden van deze weidsheid en de belangrijke rol van boeren bij het beheer van het landschap voor zowel agrarische, natuurlijke als recreatieve doeleinden.
Het Lauwersmeer
Het Lauwersmeer heeft een sleutelpositie in de waterhuishouding van Noord-Nederland. Als gevolg hiervan spelen een groot aantal overheden een rol bij de toekomst van het gebied. De basis voor het gebiedsperspectief wordt gevormd door de watervisie Lauwersmeer alsmede het Beheers en Inrichtingenplan van het Nationaal Park. De Marne speelt effectief in op ontwikkelingen en profiteert van de uitstraling van dit unieke natuurgebied.
Ontwikkelingsrichtingen/concrete doelen
Versterken van de marenstructuur
- Versterken maren als dragers van natuur en recreatieve functies
- Versterken waterhuishoudkundige functie (afvoer en berging) van maren
- Versterken samenwerking tussen overheden, natuurorganisaties, recreatieondernemers en landbouw om tot uitvoering van projecten te komen.
Toepassen duurzaam waterbeheer bebouwd gebied (stedelijk waterbeheer)
- Benoemen van uitbreidingsplannen waarin modern stedelijk waterbeheer wordt geïmplementeerd
- Diffuse bronnen zoals afstromend straatvuil, gif, en uitlogende materialen actief reduceren Het zorgen voor een centrale compensatie als gevolg van toenemend verhard oppervlak
- De invloed van puntbronnen zoals riooloverstorten nader toetsen aan het waterkwaliteitsspoor
- Gebruik van regenwater bevorderen, bijvoorbeeld door een regentonnenactie
- Betrokkenheid van burgers bevorderen, bijvoorbeeld in een afkoppelproject
Verbeteren Recreatie en Beleving
- Stimuleren ontwikkeling dorpshavens
- Recreatieve vaar-, wandel- en fietsroutes rond de dorpen ontwikkelen
- Verbeteren infrastructuur en voorzieningen
Verbeteren duurzaam omgaan met water: Communicatie
- Betrokkenheid burgers actief stimuleren met voorlichting en betrokkenheid bij projecten
- Bestaande initiatieven met het onderwijs voortzetten
Versterken waterorganisatie
- Aanstellen van een watercoördinator bij de gemeente
- Aanstellen gebiedscoördinator bij het waterschap
Maatregelpakket
Om de in het waterplan gestelde doelen te verwezenlijken zijn de maatregelen als projecten gedefinieerd en verzameld in het maatregelenpakket. Het jaarlijks op te stellen uitvoeringsprogramma kan hier vervolgens uit putten.