Opening Rembrandt en Uylenburgh, handel in meesterwerken
Museum het rembrandthuis
Persbericht
Rembrandt en Uylenburgh, handel in meesterwerken
16 september - 10 December 2006
Het Rembrandthuis organiseert dit najaar een belangrijke tentoonstelling over Rembrandt en
de kunsthandel in de Gouden Eeuw. Niet eerder werd aan dit onderwerp een expositie gewijd.
In 1631 verhuisde Rembrandt van Leiden naar Amsterdam. Daar werkte hij vier jaar lang in
de schilderswerkplaats van Hendrick Uylenburgh. Het bedrijf van deze kunsthandelaar
speelde een sleutelrol in het culturele leven van de 17 eeuw. Gelanceerd door Uylenburgh
maakte Rembrandt in korte tijd naam als de belangrijkste portretschilder van zijn tijd.
Museum Het Rembrandthuis brengt een groot aantal schilderijen samen die tussen 1625 en
1675 door de firma Uylenburgh zijn verhandeld. Bijna twintig topstukken van Rembrandt en
werken van tijdgenoten zoals Govert Flinck, Caspar Netscher en Gerard de Lairesse werpen
nieuw licht op de betekenis van deze kunsthandel.
De tentoonstelling Rembrandt en Uylenburgh, handel in meesterwerken gunt de bezoeker een
kijkje in het kunstbedrijf van Hendrick en Gerrit Uylenburgh. De periode dat vader en
zoon actief waren valt samen met de bloeiperiode van de Nederlandse schilderkunst, de
Hollandse Gouden Eeuw. De kunsthandelaar Hendrick Uylenburgh wist in 1631 een enorm
talent aan te trekken voor zijn schilderswerkplaats: de 25-jarige Rembrandt van Rijn.
Zijn nauwe samenwerking met Rembrandt, die in het huis van Uylenburgh aan de Breestraat
(naast het huidige Rembrandthuis!) ging wonen en werken, zou vier jaar duren. Rembrandt
vormde een belangrijke factor in het welslagen van de firma, terwijl Uylenburgh voor de
jonge schilder eveneens zeer veel betekend heeft. Hier ontmoette Rembrandt zijn geliefde
Saskia, de nicht van Hendrick, met wie hij in 1634 trouwde. Vanaf dat moment waren
Rembrandt en zijn werkgever aangetrouwde neven.
Hendrick Uylenburgh gaf Rembrandt de gelegenheid zijn schilder- en etsstijl te
ontwikkelen. In Leiden had Rembrandt nog geen enkel portret geschilderd, maar in het huis
van Uylenburgh maakte hij er circa vijftig, de helft van zijn totale portretproductie.
Zijn klantenkring bestond voor een groot deel uit Amsterdamse burgers die tot Uylenburghs
doopsgezinde milieu behoorden en diens bedrijf van geld voorzagen. Zelfs nadat Rembrandt
voor zichzelf begon in het naastgelegen pand bleven de persoonlijke en zakelijke banden
met Uylenburgh bestaan. Zo leende Rembrandt hem in 1640 een aanzienlijke som geld voor
kunstaankopen, tegelijk met buurtgenoten Nicolaes van Bambeeck en Agatha Bas. Deze
gemeenschappelijke lening aan Uylenburgh resulteerde in een prachtig portret van Agatha
door Rembrandt, een van de hoogtepunten van de expositie. Een ander indrukwekkend werk
dat te zien is op deze tentoonstelling is Rembrandts 'Man in oosterse dracht'. Dit
imposante schilderij stamt uit 1632 en werd vermoedelijk gekocht door een Amsterdamse
doopsgezinde koopman die rond deze tijd ook zijn portret door Rembrandt liet schilderen.
Rembrandt werd in 1635 als hoofd van Uylenburghs werkplaats opgevolgd door Govert Flinck,
die in de keuze van zijn onderwerpen en in stijl nog lang het voorbeeld van Rembrandt
volgde. In het midden van de jaren vijftig werd de leiding van het bedrijf geleidelijk
overgenomen door de oudste zoon Gerrit. Evenals zijn vader nam deze jonge schilders in
dienst, onder wie Hendrick Fromantiou en Gerard de Lairesse. Gerrit Uylenburgh richtte
zich als kunsthandelaar in sterke mate op de buitenlandse markt. Hij had contact met de
hofschilder Peter Lely in Londen aan wie hij werk van Caspar Netscher ter verkoop
toezond. Bovendien handelde hij in Italiaanse meesters en klassieke beeldhouwwerken. In
1675 raakte Gerrit in financiële problemen, die het einde betekenden van de firma
Uylenburgh. De inventaris die werd opgemaakt voor de schuldeisers biedt een prachtige
inkijk in de winkelvoorraad, waaronder werken van Rembrandt en de andere schilders die
gedurende vijf decennia voor de kunsthandel hadden gewerkt.
De tentoonstelling Rembrandt en Uylenburgh, handel in meesterwerken werpt nieuw licht op
dit prominente kunstbedrijf en haar beroemde schilders. Er wordt een representatieve
keuze geboden van de productie in de werkplaats van Hendrick en Gerrit Uylenburgh en van
de stukken die door hen zijn verhandeld. Rembrandts productie in het atelier van
Uylenburgh staat in de tentoonstelling centraal. Bij de tentoonstelling, die tot stand
kwam in samenwerking met Dulwich Picture Gallery in Londen, is een catalogus verschenen
die wordt uitgegeven door Waanders Uitgeverijen. Bij de entreeprijs is een audiotour
inbegrepen en iedere vrijdagavond om 19.00 uur is er een gratis lezing voor bezoekers.
Persconferentie
U bent van harte uitgenodigd voor de persconferentie en voorbezichtiging van de expositie
op donderdag 14 september as. om 11.00 in het Rembrandthuis. Aansluitend vindt in de
Boekmanzaal van de Stopera de officiële opening door staatssecretaris Karien van
Gennip plaats. U kunt zich hiervoor aanmelden via e.schut@rembrandthuis.nl o.v.v.
persconferentie.
Beeldmateriaal kunt u downloaden van het persgedeelte van de website van het
Rembrandthuis: www.rembrandthuis.nl
Voor meer informatie
Museum Het Rembrandthuis
Afdeling Publiciteit
Jodenbreestraat 4
1011 NK Amsterdam
Tel: 020 5200403
E-mail: fhaijtema@rembrandthuis.nl