Begeleide zelfhulp bij angststoornissen effectief
Bij patiënten met angststoornissen is een begeleide zelfhulp in de
eerste lijn effectief en goed toepasbaar. Grote voordelen van deze
aanpak zijn het ontbreken van wachttijd voor behandeling en de
relatief lage kosten hiervan. Psychiater Christine van Boeijen
ontwikkelde een handleiding voor deze begeleide zelfhulp in de eerste
lijn. Zij promoveert op 15 september 2006 aan VU medisch centrum
Amsterdam.
Er zijn veel mensen die lijden aan angststoornissen. Meest voorkomend
zijn patiënten met paniekstoornis met of zonder agorafobie (PA) en
gegeneraliseerde angststoornis (GAS). Patiënten in beide groepen
hebben vaak als gevolg van de angsten veel lichamelijke klachten.
Wanneer de lichamelijke klachten niet herkend worden als behorend bij
PA of GAS krijgt de patiënt geen behandeling voor de angstklachten.
Cognitieve gedragstherapie (CGT) kan helpen bij deze klachten maar is
vanwege de intensiteit niet mogelijk in de eerste lijn. Christine van
Boeijen ontwikkelde een handleiding om angststoornissen in de eerste
lijn te behandelen.
In haar onderzoek vergeleek ze de begeleide zelfhulp met CGT en de
standaardbehandeling in de eerste lijn van het Nederlands Huisarts
Genootschap (NHG-standaard). Zij vond dat alle drie behandelingen even
effectief waren, echter de begeleide zelfhulp was beter toepasbaar dan
de NHG-standaard.
Behandeling in de eerste lijn heeft voordelen op behandeling in de
tweede lijn. Zo is de wachttijd voor behandeling te verwaarlozen.
Doordat klachten van patiënten in de eerste lijn het eerst herkend
worden is er dus sneller een passende behandeling mogelijk. Dit
voorkomt dat de klachten chronisch worden of dat de tweede lijn
oneigenlijk wordt ingeschakeld. Tevens schrikken sommige patiënten
terug voor behandeling in tweede lijn vanwege het stigmatiserende
karakter dat hiervan kan uitgaan.
Doordat behandeling in de eerste lijn sneller ingezet kan worden, is
er eerder resultaat te verwachten. Hierdoor zullen de klachten minder
belastend zijn voor de arbeids- en privé-situatie van de patiënt. Met
name de arbeidsuitval die vaak optreedt, brengt hoge maatschappelijke
kosten met zich mee.
Implementatie van de begeleide zelfhulp is op dit moment al gaande en
de eerste resultaten zijn positief.
Vrije Universiteit Amsterdam