Roland berger
- Persbericht -
Roland Berger: Wilhelmina Ziekenhuis Assen het beste van Nederland
Zorgwekkend kwaliteitsverschil
dwingt patiënt tot 'shoppen'
Amsterdam, 14 september 2006 - Grote verschillen tussen de zorgkwaliteit van ziekenhuizen
onderling en zelfs bínnen ziekenhuizen, dwingen patiënten per aandoening te
bekijken waar zij het beste behandeld kunnen worden. Dit blijkt uit de jaarlijkse
ziekenhuisstudie van Roland Berger Strategy Consultants, die gisteren in het TV-programma
Netwerk bekend werd gemaakt. Roland Berger vergeleek voor deze studie de prestaties van
alle 94 Nederlandse ziekenhuizen. Verder blijkt dat de medische kwaliteit is toegenomen
en dat de kosten van de ziekenhuizen beter onder controle zijn, hoewel deze nog steeds
harder groeien dan de economie. Het Wilhelmina Ziekenhuis in Assen mag zich het beste
ziekenhuis van Nederland noemen.
Jaarlijks verricht Roland Berger Strategy Consultants een sectorbreed vergelijkend
onderzoek naar de financiële, operationele en medische prestaties van Nederlandse
ziekenhuizen. Ook dit jaar presenteert het strategisch adviesbureau een rapport met een
vergelijking van alle ziekenhuizen en een overzicht van trends in de gezondheidszorg over
de periode 2001 tot en met 2005.
Het beste van Nederland
Het ziekenhuis dat met recht het beste ziekenhuis van Nederland kan worden genoemd, is het
Wilhelmina Ziekenhuis uit Assen. Op basis van haar financiële, operationele en
medische prestaties, is dit het ziekenhuis dat gemiddeld genomen het beste scoort. De top
drie wordt verder aangevuld met Nij Smellinghe uit Drachten en het Bethesda Ziekenhuis uit
Hoogeveen. 'Het Wilhelmina Ziekenhuis had haar financiële en operationele zaken in
2004 al goed op orde en op deze basis heeft het ziekenhuis voortgeborduurd om een
indrukwekkende sprong te maken in medische kwaliteit: van benedengemiddeld over 2004, tot
de nummer één positie op dit gebied over 2005,' aldus Robin Alma, senior
consultant en mede-oprichter van het Healthcare Competence Center van Roland Berger. 'Nij
Smellinghe staat voor het tweede opeenvolgende jaar in de top drie - vorig jaar waren ze
de nummer één - hetgeen bewijst dat Nij Smellinghe de zaken goed onder
controle heeft. Het Bethesda Ziekenhuis heeft haar podiumplaats, naast een
bovengemiddelde medische kwaliteit, voornamelijk te danken aan haar koppositie op
financieel en operationeel gebied. Dit is een indrukwekkende prestatie, aangezien zij
slechts enkele jaren geleden op dit gebied nog de één van de slechtst
presterende ziekenhuizen waren.'
Een pluim is op z'n plaats, maar we zijn er nog niet
De studie van Roland Berger toont aan dat ziekenhuizen succesvol bezig zijn de kosten te
beheersen. 'Hoewel de ziekenhuiskosten ook dit jaar weer zijn toegenomen, is zichtbaar
dat de jaarlijkse groei afneemt. Was deze in 2003 en 2004 nog respectievelijk 6,7 en 5,1
procent, in 2005 is de groei afgeremd tot een percentage van 4,3. Een pluim voor de
ziekenhuizen is dan ook op z'n plaats,' aldus Alma. 'Het percentage ligt echter nog
steeds fors hoger dan de groei van de Nederlandse economie, wat betekent dat de kosten
van ziekenhuizen een steeds groter deel gaan uitmaken van onze bestedingen. Met het oog
op de groeiende druk van de vergrijzing op de vraag naar betaalbare zorg, is het daarom
noodzakelijk dat zij de ingezette verbeteringen doorzetten.'
Shoppen voor zorg
De medische kwaliteit van Nederlandse ziekenhuizen is in 2005 gestegen ten opzichte van
2004. De verschillen tussen de instellingen onderling zijn desalniettemin groot. De
studie laat ook grote verschillen zien tussen diverse afdelingen bínnen
ziekenhuizen. Zo kennen kwalitatief goede
ziekenhuizen ook aandachtsgebieden waarop de kwaliteit lager ligt. 'Alle instellingen
tonen dus nog duidelijk ruimte voor verbetering. Ook de koplopers. Daarom raden we
patiënten en zorgverzekeraars voor nu aan om zorgvuldig na te gaan welk ziekenhuis
de beste kwaliteit kan leveren voor de benodigde behandeling,' aldus Alma. 'Voor de
Nederlandse bevolking is het op dit moment echter erg moeilijk te bepalen welke
instelling hen het beste zou kunnen helpen. Hier zou een taak kunnen liggen bij de
zorgverzekeraars en de Nederlandse Zorgautoriteit in oprichting om de onderlinge
verschillen inzichtelijk te maken.'
Beste zorg in financieel gezond ziekenhuis
Evenals vorig jaar, blijkt ook nu weer dat ziekenhuizen die hoog staan in de ranglijst van
financiële en operationele prestaties, ook bovengemiddeld scoren op het gebied van
medische kwaliteit en andersom. 'Verbetering van de bedrijfsvoering blijkt vaak een
positieve impuls te leveren aan de kwaliteit van de geleverde zorg,' aldus Alma.
'Bovendien leidt het bieden van goede kwaliteit tot tevreden patiënten en een goede
reputatie, waarvan de financiële positie van de instelling kan profiteren. Zo zien
we dat het één het ander versterkt.'
Klein maar fijn
Daarnaast wordt ook de eerdere uitkomst bevestigd dat kleine ziekenhuizen (omzet kleiner
dan 75 miljoen Euro) beduidend beter presteren dan de groten (omzet groter dan 125
miljoen Euro). Zo bestaat de top vijf in de algemene ranking enkel uit kleine
ziekenhuizen. De grote algemene en topklinische ziekenhuizen scoren daarentegen bijna
allemaal benedengemiddeld. Alma legt uit: 'Een vaak gehoord argument bij fusies is dat de
schaalvergroting kostenbesparende effecten met zich mee brengt en de kwaliteit verhoogt.
Onze analyse toont aan dat deze voordelen (nog) niet gerealiseerd worden. Eén van
de redenen hiervoor kan de patiëntenpopulatie zijn - grotere ziekenhuizen kennen
vaak een gevarieerder patiëntenbestand en een groter aanbod van complexere
behandelingen - maar ook de gehanteerde organisatiestructuur speelt een belangrijke rol.
Een ziekenhuis is van nature een complexe organisatie en kleinere ziekenhuizen zijn vaak
beter in staat hier sturing aan te geven. Grotere ziekenhuizen dienen het
organisatiemodel kritisch onder de loep te nemen en, waar nodig, aanpassingen te maken om
hun effectiviteit te verhogen.'
Waken voor WfZ
Aangezien de financiële gezondheid van een ziekenhuis een grote rol speelt bij haar
vermogen om kwalitatief hoogwaardige zorg aan te bieden, is het goed om te zien dat de
ziekenhuizen in navolging van de afgelopen vier jaar continu financieel stabieler worden.
De verhoogde drempel van het Waarborgfonds voor de Zorgsector (WfZ) van 15 procent vormt
echter een serieuze bedreiging voor ziekenhuizen. Alma: 'ziekenhuizen financieren het
overgrote deel van hun activiteiten met vreemd vermogen, maar de eisen die
kapitaalverstrekkers stellen aan een lening zijn verscherpt. Op het ogenblik moet 15
procent van het totale vermogen bestaan uit eigen middelen. Dit was voorheen slechts 8
procent. Het ruime merendeel van de ziekenhuizen voldoet op dit moment niet aan deze
eisen.'
Over het onderzoek
De ziekenhuisstudie is uitgevoerd onder alle 94 Nederlandse algemene en academische
ziekenhuizen. Roland Berger analyseerde de jaarverslagen van al deze instellingen en
combineerde dit met hun medische prestaties op basis van de officiële
kwaliteitsindicatoren van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ). De medische
prestaties worden onder meer bepaald aan de hand van patiëntgerelateerde indicatoren
(het aantal klachten en afgezegde operaties), ziekte-gerelateerde indicatoren (zoals
leeftijdsgecorrigeerde mortaliteitscijfers in cardiologie en neurologie) en
personeelgerelateerde indicatoren (ziekteverzuim, beschikbaarheid van medisch
specialisten). Roland Berger heeft vanwege structurele verschillen in inzet van medisch
personeel en zorgcomplexiteit, de studie apart uitgevoerd voor algemene en academische
ziekenhuizen.
Roland Berger Strategy Consultants
Roland Berger Strategy Consultants is een internationaal strategisch adviesbureau met ruim
1.700 medewerkers in 32 kantoren verspreid over 23 landen. In Europa behoort de firma tot
de top-3 van strategieadviseurs, wereldwijd tot de top-5. In het Nederlandse kantoor
werken ruim 50 mensen. Zie ook www.rolandberger.nl.
- Einde bericht -