Universiteit Maastricht
Persbericht
11 september 2006
Promotie Maastrichtse onderzoeker Olaf Stüve op 13 september
Cholesterolverlagers blijken krachtige ontstekingsremmers
Dat cholesterolverlagende geneesmiddelen een revolutie hebben betekend voor patiënten met hartinfarcten en herseninfarcten is algemeen bekend. De laatste tijd is echter duidelijk geworden dat dit soort geneesmiddelen zeer effectief zijn bij heel andere ziekten zoals reuma en multipele sclerose. Uit onderzoek van Dr. Stüve, waarop hij op 13 september hoopt te promoveren, blijkt namelijk dat deze cholesterolverlagende geneesmiddelen (statines) niet alleen een effect op het cholesterol hebben maar ook een duidelijk effect op ontstekingscellen. De door Stüve gevonden effecten op ontsteking hebben er inmiddels toe geleid dat statines bij patiënten met diverse ontstekingsziekten geprobeerd worden. Gunstige resultaten zijn inmiddels al bij patiënten met multipele sclerose en reuma verkregen.
Het is al langer bekend dat bij hartinfarcten en herseninfarcten ontsteking een belangrijke rol speelt. Het gunstige effect van statines bij deze ziekten is dan ook meer dan alleen verlaging van cholesterol. Het anti-ontstekingseffect speelt eveneens een belangrijke rol bij het succes van deze middelen. Stüve heeft uitgebreid onderzocht wat het effect van deze middelen is bij ontstekingsziekten van de hersenen. Hierover publiceerde hij in de gezaghebbende tijdschriften Nature (2002), Nature Reviews (2005) en Journal of Clinical Investigation (2006). Stüve toonde aan dat Atorvastatine (=Lipitor) een krachtig effect heeft op de afweerrespons, onder andere door beïnvloeding van bepaalde witte bloedcellen, zogenaamde lymfocyten.
Bij ziekten als hartinfarct, reumatoïde arthritis en multipele sclerose spelen T-helper 1 lymfocyten een belangrijke rol. Deze maken eiwitten die diverse afweercellen stimuleren. Bij genoemde ziekten zijn deze afweercellen overmatig geactiveerd waardoor weefselbeschadiging in het hart, gewrichten of het zenuwstelsel kan ontstaan. Statines beïnvloeden lymfocyten zodanig dat in plaats van T-helper 1 lymfocyten T-helper 2 lymfocyten ontstaan. Deze T-helper 2 lymfocyten maken eiwitten die de cellulaire afweer juist onderdrukken en daarom ontstekingsremmend werken.
Naast een effect op lymfocyten hebben statines ook een krachtig effect op cellen die antigenen presenteren aan het afweersysteem. Deze cellen zijn van groot belang voor een afweerreactie tegen bacteriën en virussen. Bij ziekten als hartinfarct, reumatoïde arthritis en multipele sclerose zijn deze cellen echter betrokken bij het onderhouden van een chronische ontsteking. De door statines veroorzaakte remming van deze antigeen presenterende cellen heeft dan ook een gunstig effect op de chronische ontsteking.
Noot voor de pers
Olav Stüve zal op woensdag 13 september 2006 om 16.00 uur zijn proefschrift verdedigen aan de Universiteit Maastricht. Titel van het proefschrift: Immune Therapies of Central Nervous System Disorders. Promotoren: Prof. Dr. J.W. Cohen Tervaert, Dr. M. de Baets.
Voor meer informatie over de inhoud van dit persbericht kunt u contact opnemen met prof. dr. Jan Willem Cohen Tervaert, Afdeling Klinische en Experimentele Immunologie, Academisch Ziekenhuis Maastricht / Universiteit Maastricht, tel: 043 388 1433, e-mail:
De afdeling Communicatie & Relatiebeheer van de UM is bereikbaar via 043 388 5222, e-mail
Zie ook het Research Magazine voor meer interessant onderzoek aan de UM:
Universiteit Maastricht - 30 yearss of international quality
Maastricht University is a Dutch university with a strong European and international outlook. Cherishing and stimulating talented people and creating opportunities for innovative education and research relevant to society's needs are core values of Maastricht University.