Provincie Groningen

Samen Sterk: sturen op kwaliteit in de jeugdketen 11 september 2006

GS hebben besloten nog veel sterker in te zetten op jeugdzorg, naar aanleiding van de huidige wachtlijsten en de prognose dat de vraag naar jeugdzorg de komende jaren nog toeneemt. In dat kader hebben GS het concept actieplan Samen Sterk: sturen op kwaliteit in de jeugdketen opgesteld, met een concrete visie op hoe de problemen de komende drie jaar opgelost moeten worden.

GS willen het beroep op de jeugdzorg verminderen door samen met gemeenten sterker in te zetten op preventief jeugdbeleid. Ook moeten de doelmatigheid en efficiency bij Bureau Jeugdzorg beter, en het aanbod aan jeugdzorg moet meer worden afgestemd op de veranderende problemen van de jeugd. Bovengenoemde acties willen GS samen met alle partijen die een rol in de jeugdzorg spelen oppakken.

De visie Samen Sterk is een vervolg op het actieplan jeugdzorg dat GS voor de zomer vaststelde. Toen zijn al acties ingezet gericht op o.a. het wegwerken van wachtlijsten bij de zorgaanbieders en bij Bureau Jeugdzorg, het voorkomen van wachtlijsten bij de jeugdbescherming en versterking van de provinciale organisatie op jeugdzorg, o.a. door het aanstellen van een externe procesmanager. Naar aanleiding van dit actieplan hebben Provinciale Staten gevraagd om een lange termijn visie op jeugd(zorg)beleid, een overzicht van wat in gang is gezet, waar we nu staan en waar de komende jaren op ingezet moet worden.

Uitgangspunt
Belangrijk uitgangspunt van de visie is dat alle jongeren vanaf hun geboorte tot hun 23ste jaar goed in de gaten gehouden moeten worden. Zo kan zo vroeg mogelijk ingegrepen worden als het mis gaat, het kind en de ouders kunnen ondersteund worden met lichte hulp dichtbij huis, en zware jeugdzorg is niet nodig.

Situatie nu
Met 85% van de jeugd gaat het goed, 15% ervaart problemen bij opgroeien en opvoeding. Van deze 15% doet 5% een beroep op de jeugdzorg van 0-18 jaar waar de provincie verantwoordelijk voor is. In Groningen gaat het om bijna 5.800 jeugdigen. Daarnaast zijn er 16.000 jongeren in de leeftijd 0-23 jaar die wel problemen hebben, maar (nog) niet ernstig. De gemeente is verantwoordelijk voor tijdige hulp aan deze jongeren, bijvoorbeeld via jeugdmaatschappelijk werk. De verwachting is dat het beroep op jeugdzorg de komende jaren nog gaat stijgen als gevolg van maatschappelijke ontwikkelingen, de verbetering van de vroegsignalering en de groeiende aandacht voor jeugdproblematiek.

Verbetering noodzakelijk
In de nieuwe visie van de provincie wordt vooral benadrukt dat hoewel gemeenten en provincie al veel hebben ingezet op jeugdbeleid en jeugdzorg, er voor beide overheden nog meer verbetering noodzakelijk is. Alle gemeenten hebben jeugdbeleid en/of
onderwijsachterstandenbeleid ontwikkeld, en van daaruit een lokale infrastructuur voor pedagogische hulp aan jeugdigen en ouders opgebouwd. Die structuur moet nu verder inhoudelijk worden ingevuld en kwalitatief verbeterd. De provincie heeft hard gewerkt om de nieuwe wet op de Jeugdzorg in te voeren, o.a. met de opzet van Bureau Jeugdzorg als één duidelijke toegangspoort tot jeugdzorg, dat doorverwijst naar de juiste zorgaanbieder. Uit recent onderzoek blijkt dat het met de jeugdzorg goed gaat maar nog beter kan. Met name door een betere registratie en monitoring, en verbetering van de werkprocessen.

Instroom Bureau Jeugdzorg beperken
De instroom van Bureau Jeugdzorg (BJZ) kan worden beperkt door een beter functionerende en sluitende jeugd(zorg)keten. Als gemeenten hun pedagogische hulp voor de risicojeugd en hun ouders goed voor elkaar hebben, neemt de druk op BJZ en de zorgaanbieders af. Om dit te bereiken is een goede regie nodig van de verschillende verantwoordelijke overheden. Provincie en gemeenten moeten niet meer reageren op problemen die zich al voordoen, maar pro-actief sturen op basis van visie en behaalde resultaten. Met als uitgangspunt dat problemen zo snel mogelijk moeten worden gesignaleerd op lokaal niveau, en daar met de lichtst mogelijke hulp dicht bij huis moeten worden aangepakt. Pas wanneer dit niet lukt, dan moet een beroep gedaan worden op de provinciale jeugdzorg.

Actieplan
In de visie staat een actieplan voor de komende drie jaar. Voor de uitvoering wordt een externe procesmanager ingezet. Voor de financiering van het actieplan worden extra middelen ingezet, bovenop de doeluitkering van het Rijk. Deze middelen hebben Provinciale Staten beschikbaar gesteld bij de Voorjaarsnota.

De middelen worden ingezet voor:

* versterking van het preventief lokale jeugdbeleid en het onderwijsachterstandenbeleid

* daardoor het verminderen van het beroep op de jeugdzorg.
* verbetering van de werkprocessen in Bureau Jeugdzorg.
* verdere ontwikkeling en innovatie van het jeugdzorgaanbod.

Actiepunten
De provincie draagt o.a. bij aan de versterking van het lokaal jeugdbeleid en onderwijsachterstandenbeleid door ondersteuning bij de ontwikkeling van Centra voor Jeugd en Gezin, ondersteuning bij kwaliteitsverbetering van zorgnetwerken die kinderen met problemen tijdig signaleren en helpen, deskundigheidsbevordering van beroepskrachten, cofinanciering van nazorgtrajecten voor jongeren die uit de jeugdzorg komen, het afsluiten van convenanten met gemeenten over gezamenlijke inbreng in een lokale jeugdagenda, ondersteuning bij de professionalisering van Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE) en het ontwikkelingspartnerschap in vier Equal Noordelijke arbeidsmarkt-onderwijs projecten.

Over de verbetering van de werkprocessen in Bureau Jeugdzorg heeft de provincie bindende afspraken gemaakt die BJZ gaat vastleggen in een meerjarig actieprogramma. De provincie zal sterk de vinger aan de pols houden op de uitvoering hiervan. Omdat de vraag naar zorg snel kan wijzigen en het kind centraal moet staan, wil de provincie dat er nieuwe zorgproducten komen die beter op de vraag en de veranderende problemen van de jeugd inspelen. De provincie zal de zorgaanbieders stimuleren dit nieuwe aanbod te ontwikkelen. Er zullen ook andere dan de gebruikelijke zorgaanbieders worden benaderd, om in concurrentie te kunnen aanbesteden.

De visie Jeugdzorgbeleid in de provincie Groningen: Samen Sterk, sturen op kwaliteit in de jeugdketen zal op 22 september 2006 worden besproken in de commissievergadering Welzijn, Cultuur en Sociaal beleid. Verder worden alle partijen in de jeugdzorg uitgenodigd te reageren op het stuk.

11 september 2006