De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA Den Haag
ons kenmerk : VD. 2006/2433
datum : 08-09-2006
onderwerp : Nieuwe bluetongue-gevallen buiten 20-kilometergebied
Zuid-Limburg
bijlagen :
Geachte Voorzitter,
In vervolg op mijn brief van 25 augustus jl. (TK, vergaderjaar
2005-2006, 30 669, nr. 3) informeer ik u met deze brief over een
nieuwe bluetongue-besmetting die buiten het 20-kilometergebied
Zuid-Limburg is geconstateerd, de ontwikkelingen in de andere
lidstaten en de uitkomsten van het overleg in Europees verband.
Stand van zaken in Nederland
Bij twee runderen op een exportverzamelplaats in de omgeving van
Leeuwarden is een bluetongue-besmetting geconstateerd. Dit onderzoek
vond plaats in het kader van voorgenomen export naar Rusland.
De runderen zijn afkomstig van veehouderijbedrijven in Noord-Brabant.
Omdat nader onderzoek geen connectie heeft aangetoond met het
20-kilometergebied Zuid-Limburg, is sprake van een nieuwe
bluetongue-besmetting. Momenteel wordt onderzocht of de uitbraak moet
worden gesitueerd in Friesland of bij de herkomstbedrijven in
Noord-Brabant. Een 20-kilometergebied kan pas worden ingesteld als de
uitkomsten van dit onderzoek bekend zijn.
Nu staat echter al vast dat, onafhankelijk van de ligging van de
uitbraak, heel Nederland binnen het in te stellen beperkingsgebied
valt. Daarom wordt nu heel Nederland (met uitzondering van het
20-kilometergebied Zuid-Limburg) tot beperkingsgebied verklaard. Deze
maatregel is middels een wijziging in de Regeling beperkingsgebieden
bluetongue 2006 (hierna: de regeling) op vrijdag 8 september 2006 van
kracht geworden. Dit heeft tot gevolg dat geen enkel deel van
Nederland meer de status bluetongue-vrij heeft. Daarom vervallen ook
alle voorschriften die betrekking hadden op het noordelijke en
westelijke gedeelte van Nederland dat tot op heden bluetongue-vrij
was.
Het aantal bedrijven in Zuid-Limburg waar een bluetongue-besmetting is
vastgesteld, bedraagt op dit moment 38. Verder zijn er nog enkele
nieuwe verdenkingen. Momenteel wordt een traceringsonderzoek
uitgevoerd naar alle runderen die in de afgelopen periode vanuit het
20-kilometergebied verplaatst zijn. Al deze dieren worden door de
Voedsel en Waren Autoriteit (VWA) onderworpen aan een bloedonderzoek.
Met de screening van bedrijven in het 20-kilometergebied Zuid-Limburg
zoals gepland wordt volgende week gestart.
Ontwikkelingen in andere lidstaten
Ook in de andere betrokken lidstaten neemt het aantal besmettingen nog
steeds toe.
In België is inmiddels sprake van 80 geconstateerde besmettingen,
verspreid over het land. Hierdoor is geheel België al enige tijd
beperkingsgebied. In Duitsland loopt het aantal uitbraken ook verder
op. De meest recente besmettingshaarden bevinden zich ten oosten van
Keulen. Verder heeft Frankrijk op 30 augustus jl. bij de Europese
Commissie melding gemaakt van een geconstateerde bluetongue-besmetting
bij runderen op een bedrijf in de Ardennen, nabij de Belgische grens.
Naar aanleiding hiervan is rondom dit bedrijf een 20-kilometergebied
ingesteld dat gedeeltelijk in België ligt. Verder is het
beperkingsgebied in Frankrijk verder uitgebreid. Door besmettingen in
België en Duitsland lagen reeds delen van Frankrijk in het
beperkingsgebied. Inmiddels zijn er ook in Frankrijk alweer nieuwe
gevallen van bluetongue bijgekomen.
Overleg in Europees verband
De afgelopen weken heeft een tweetal bijeenkomsten van het Permanent
Comité voor de Voedselketen en Diergezondheid (PCVD) plaatsgevonden.
In de bijeenkomst van maandag 28 augustus jl. is besloten tot de
volgende versoepelingen:
* Sperma, eicellen en embryo's, gewonnen na 1 mei 2006, mogen onder
voorwaarden uit het beperkingsgebied worden vervoerd zowel naar de
rest van Nederland als naar andere lidstaten. Voor
intracommunautaire handel is de toestemming van de ontvangende
lidstaat vereist.
* De doorvoermogelijkheden door het beperkingsgebied zijn verder
verruimd.
* Vervoer van herkauwers vanuit het 20-kilometergebied rechtstreeks
naar een slachthuis in het 20-kilometergebied dan wel naar een
slachthuis in het beperkingsgebied is onder voorwaarden
toegestaan. Deze uitzondering is niet van toepassing op bedrijven
waar besmetting met bluetongue officieel is vastgesteld, noch op
bedrijven die een mededeling van de VWA hebben ontvangen dat de
dieren op het desbetreffende bedrijf ervan verdacht worden te
lijden aan bluetongue. Vervoer van herkauwers uit het
beperkingsgebied naar een slachthuis gelegen in het
20-kilometergebied was reeds toegestaan.
* Aanvoer van herkauwers op bedrijven in het 20-kilometergebied
afkomstig van bedrijven buiten het gebied is eveneens toegestaan.
Deze versoepelingen zijn middels een wijziging in de regeling
reeds op 31 augustus 2006 van kracht geworden. De in deze
bijeenkomst vastgestelde aanpassing van het beperkingsgebied,
waardoor een groot deel van Zeeland en Zuid-Holland buiten het
beperkingsgebied kwam te liggen, wordt door de maatregelen naar
aanleiding van de recente uitbraak buiten het 20-kilometergebied
Zuid-Limburg weer ongedaan gemaakt.
In het PCVD van dinsdag 5 september jl. is door Nederland aangedrongen
op een verdere harmonisatie van de maatregelen ten aanzien van de
verplaatsing van herkauwers in het beperkingsgebied die door de
verschillende lidstaten gehanteerd worden. Verder is na overleg door
de Europese Commissie besloten tot een aantal versoepelingen ten
aanzien van de maatregelen voor de beperkingsgebieden.
Het gaat hierbij om het volgende:
* Het aan- en afvoerverbod voor herkauwers van of naar bedrijven
binnen het 20-kilometergebied wordt opgeheven. Dit betekent dat
herkauwers binnen een 20-kilometergebied vrij mogen worden
verplaatst, zowel tussen bedrijven als van een bedrijf naar de
slacht.
* De verplaatsing van herkauwers vanuit het 20-kilometergebied naar
het beperkingsgebied is voor een beperkt aantal vervoersstromen
onder voorwaarden toegestaan. Vervoer naar de slacht was reeds
onder voorwaarden toegestaan. Een van de voorwaarden waaronder dit
vervoer mag plaatsvinden, vervalt. Dit betreft de eis dat
voertuigen waarmee de dieren naar de slacht worden vervoerd, moet
zijn verzegeld. Het vervoer van nuchtere kalveren vanuit het
20-kilometergebied naar een mesterij gelegen in het
beperkingsgebied wordt eveneens onder een aantal voorwaarden
toegestaan.
* Het exporteren van herkauwers uit het beperkingsgebied naar andere
lidstaten of derde landen is onder voorwaarden toegestaan. De
voorwaarden die gelden voor het vervoer naar een lidstaat en het
vervoer naar een derde land zijn grotendeels identiek.
* Voorts wordt toegestaan dat sperma, eicellen en embryo's die zijn
gewonnen na 1 mei 2006 vanuit het beperkingsgebied naar derde
landen worden vervoerd. De voorwaarden die hiervoor gelden zijn
vergelijkbaar met de voorwaarden die reeds golden voor vervoer van
deze producten naar lidstaten die vrij zijn van bluetongue.
Deze versoepelingen zijn middels een wijziging in de regeling op
vrijdag 8 september 2006 van kracht geworden.
Eind deze maand zal er naar verwachting een bijeenkomst van het PCVD
plaatsvinden over bluetongue, waarin gesproken zal worden over de
mogelijke toekomstige strategie ten aanzien van de bestrijding van
deze ziekte in Europa.
Overige zaken
De afgelopen periode is de gebiedsbegrenzing van het
20-kilometergebied Zuid-Limburg een aantal malen aangepast naar
aanleiding van nieuwe besmettingen die zich aan de randen van dit
gebied bevonden. De nieuwe begrenzingen zijn opgenomen in de regeling.
De staatssecretaris van het ministerie van Volkshuisvesting,
Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer (VROM) heeft, op mijn verzoek,
besloten om vrijstelling te verlenen voor het tijdelijk gebruik van
pour oninsecticiden voor runderen bij de bestrijding van bluetongue.
De vrijstelling loopt van 4 september tot 20 december 2006.
Op 8 september 2006 heeft een bijeenkomst van het basisoverleg
plaatsgevonden teneinde de sector over de recente ontwikkelingen te
informeren.
Gezien de recente ontwikkelingen in Nederland en Europa met betrekking
tot de verspreiding van het bluetongue-virus is het niet te verwachten
dat de situatie al voor de winter zal verbeteren. Waar de
beperkingsgebieden zich door de verdere verspreiding van het virus
steeds verder uitbreiden, wordt er in Europees verband naar gestreefd
de situatie binnen de beperkingsgebieden zo gunstig mogelijk te
houden.
Aangezien ook voor Nederland geldt dat het virus zich buiten
Zuid-Limburg heeft verspreid, zal ik me de komende tijd blijven
inzetten om de mogelijke versoepelingen van de maatregelen door te
voeren teneinde de sector zoveel mogelijk te ontlasten. Aangezien het
een milde variant van het virus betreft, blijven de gevolgen voor de
dieren zelf gelukkig relatief beperkt.
De minister van Landbouw, Natuur
en Voedselkwaliteit,
dr. C.P. Veerman
Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit