Nederlands Architectuurinstituut

Rotterdam, 1 augustus 2006

Job Cohen opent Nederlandse tentoonstelling in Venetië Nederlandse deelname aan Architectuurbiënnale in Venetië in het teken van Amsterdam

De burgemeester van Amsterdam, Job Cohen, opent op vrijdag 8 september de Nederlandse tentoonstelling 'Zien is Weten - Het perspectief in de Nederlandse architectuur' in het Rietveld Paviljoen in Venetië. De tentoonstelling is de Nederlandse inzending voor de 10de Internationale Architectuurbiënnale in Venetië. Het Nederlands Architectuurinstituut (NAi) dat de tentoonstelling verzorgt, presenteert met 'Zien is Weten' de ontwikkeling van het perspectief op de stad, in het bijzonder Amsterdam. Meer dan zeventig perspectieftekeningen tonen het Amsterdam dat architecten de afgelopen honderd jaar verbeeldden om hun ontwerpen te presenteren, tegen af te zetten of juist in te passen. 'Zien is Weten' is van zondag 10 september tot en met zondag 19 november 2006 te zien in Venetië. Daarna zal de tentoonstelling doorreizen naar Nederland, waar deze vanaf 1 februari 2007 te bezoeken zal zijn in De Zuiderkerk te Amsterdam.

Amsterdam
Amsterdam vormt als geografische, stedenbouwkundige en architectonische eenheid het uitgangspunt van de tentoonstelling, omdat de ontwikkeling van het perspectief in deze snelgroeiende en plangestuurde stad zowel in tijd als in ruimte goed te zien is. De Amsterdamse grachtengordel leende zich in de zeventiende eeuw al voor interieurgezichten en nauwkeurige, maar ook idealiserende straatbeelden van kunstenaars. In de twintigste eeuw zetten architecten en stedenbouwkundigen het perspectief vooral in om het effect van hun - soms zeer grootschalige - plannen op het stadsbeeld te presenteren.
De perspectieftekening kreeg een sterke impuls door de ingrijpende stadsuitbreidingen eind negentiende eeuw. De architecten van de Amsterdamse School gebruikten hun perspectieftekeningen met brede lanen, verrassende doorkijkjes en sculpturale gevelwanden om de samenhang tussen hun architectuur en het stadsbeeld te laten zien: ze verbeelden een complete werkelijkheid. In de modernistische jaren dertig kwam de axonometrie in de mode die beantwoordde aan de wens tot objectiviteit, helderheid en abstractie. De 'axo' gaf de ontwerpen ruimtelijkheid en transparantie.
Het optimisme van de wederopbouwjaren klinkt door in de perspectieven van na de Tweede Wereldoorlog. In de ontwerpen voor nieuwe woon/werkgebieden domineerden heldere structuren en hoge gezichtspunten. In de jaren zestig diende de Bijlmer-droom zich aan: ruime flats in enorme woonblokken met voldoende ontmoetingsruimten temidden van autoloze groengebieden. Als reactie op de grootschalige ontwerpen en stadsdoorbraken uit de jaren zestig, verschoof de blik in de jaren zeventig weer naar het fragment en de kleine maat. Geborgenheid, ontmoeting en intimiteit vormden de sleutelwoorden. De laatste jaren is duidelijk geworden dat een beeld in perspectief altijd nodig zal zijn om een ontwerp over te brengen aan opdrachtgevers, maar ook aan bewoners en gebruikers. Hoeveel nieuwe rekenmodellen en computersimulaties er ook ontwikkeld worden, een perspectief van de Zuidas of de IJ-oevers geeft het beste weer hoe ontwerpers zich het gebied voorstellen.

Ontwerp
Het NAi heeft het architectenbureau EventArchitectuur uitgenodigd de tentoonstelling ruimtelijk vorm te geven. Dit Amsterdamse bureau van Herman Verkerk en Paul Kuipers heeft een reputatie opgebouwd met de wijze waarop het architectonische en stedenbouwkundige modellen inzet in tentoonstellingsontwerpen. Eerder gaf EventArchitectuur samen met Bart Guldemond vorm aan de tentoonstelling 'START' in het NAi. Het grafisch ontwerp van 'Zien is Weten' wordt verzorgd door Hansje van Halem, met wie EventArchitectuur al eerder samenwerkte in de tentoonstelling 'Mark' in het Stedelijk Museum Amsterdam. Voor de Biënnale-inzending heeft EventArchitectuur gekozen voor een autonome benadering, waardoor het ontwerp het karakter van een installatie krijgt. Het uitgangspunt van het ontwerp is het onderwerp van de tentoonstelling, waarmee wordt aangetoond hoe bepalend het perspectief is voor de beeld- en planvorming van de stad Amsterdam. Daarom heeft EventArchitectuur ervoor gekozen een paviljoen te plaatsen in het Nederlandse paviljoen van Gerrit Rietveld op het Biënnale-terrein. Daar waar Rietvelds paviljoen een toonbeeld is van de modernistische principes licht, lucht en ruimte, is het paviljoen van EventArchitectuur duister en heeft het een eigen oriëntatie. "Het nieuwe, tijdelijke paviljoen leidt de bezoeker vanaf de ingang naar de tekeningen en werkt - 'alsof je door je oogharen kijkt' - als een ruimtelijk en visueel filter tussen de open ruimte van het Rietveld paviljoen en de kwetsbare perspectieftekeningen," licht Herman Verkerk toe.
Projectleider en hoofd Presentatie van het NAi, Martien de Vletter: "De benadering van het materiaal op meerdere niveaus is de kracht van het ontwerp en de reden voor het NAi om juist met EventArchitectuur samen te werken."

Zuiderkerk
Vanaf 1 februari 2007 is de tentoonstelling 'Zien is Weten' gedurende twee maanden te zien in Informatiecentrum De Zuiderkerk in Amsterdam. Sinds 1988 is De Zuiderkerk in gebruik als gemeentelijk informatiecentrum voor ruimtelijke ordening en wonen. Centraal in het informatiecentrum staat de vaste expositie 'Werken aan Amsterdam'. Deze tentoonstelling geeft informatie over onder meer ontwikkelingen langs de IJ-oevers, Zuidas, de Noord/Zuidlijn en rond bouwputten. Daarnaast zijn er wisselende tentoonstellingen. 'Zien is Weten' zal in de Zuiderkerk geopend zijn van maandag tot en met vrijdag van 10.00-16.00 uur en op zaterdag van 12.00-16.00 uur. Meer informatie op www.zuiderkerk.amsterdam.nl .

De Nederlandse inzending voor de Architectuur Biënnale Venetië is georganiseerd door het NAi op uitnodiging van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen en wordt mede mogelijk gemaakt door een bijdrage uit de HGIS Cultuursubsidie.

---

Voor nadere informatie en beeldmateriaal kunnen journalisten zich wenden tot de persafdeling van het team Marketing en Communicatie van het NAi:
Afdeling Marketing & Communicatie, tel 010-4401255, 4401235 of 4401271 fax 010-4366975, e-mail press@nai.nl

Algemeen NAi persbericht over Zien is Weten

Publieksinformatie over Zien is Weten

NAi persbeelden

Meer over het NAi

Tentoonstellingen in het NAi

NAi activiteitenprogramma (lezingen, excursies, etc.)

Laatste verandering: woensdag, 2 augustus 2006