Ingezonden persbericht
Koninklijk Instituut voor de Tropen, Amsterdam
p e r s b e r i c h t
Kit-laboratorium scoort met actief kwaliteitsbeleid
Accreditatie in kader van diagnostiek en referentiefunctie voor leptospirose-onderzoek
Amsterdam, 30 augustus 2006
Het laboratorium van KIT Biomedical Research ontvangt op donderdag 7 september a.s. het kwaliteitsstempel van de CCKL. Deze organisatie bevordert de kwaliteit van medische laboratoria in Nederland en het onderzoek dat daar plaatsvindt. De CCKL-toets richtte zich in eerste instantie op de functie van het KIT-laboratorium als (inter)nationaal referentiecentrum voor Leptospirosen. In het proces werd gelijk het gehele kwaliteitssysteem van de biomedische poot van het KIT meegenomen.
Expertisecentrum voor leptospirose en andere tropische infectieziekten
KIT Biomedical Research speelt een vooraanstaande rol op het internationale terrein van de diagnostiek van tropische infectieziekten. Deze afdeling van het Koninklijk Instituut voor de Tropen ontwikkelt, verbetert en evalueert testen voor ziekten als brucellose, kinkhoest, leishmania, lepra, leptospirose, malaria, tuberculose, tyfus en verschillende seksueel overdraagbare aandoeningen. Tevens werkt de afdeling aan een goede inbedding van diagnostiek in de internationale gezondheidszorg. KIT Biomedical Research werkt onder meer samen met de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), de VN-Voedsel- en Landbouworganisatie (FAO) en de Wereldorganisatie voor Diergezondheid (OIE). Op het terrein van het Amsterdams Medisch Centrum beschikt het KIT over een middelgroot laboratorium waar ruim dertig onderzoekers actief zijn.
De infectieziekte leptospirose treft mensen en zoogdieren en wordt vooral door ratten en muizen verspreid. In een milde vorm veroorzaakt de ziekte griepachtige verschijnselen. Ernstige leptospirose kan dodelijk zijn, bijvoorbeeld als gevolg van verstoringen van long-, lever- en nierfuncties. Een bekende variant is de Ziekte van Weil. De voorwaarden voor verspreiding - een warm en vochtig klimaat en slechte sociaal-economiche omstandigheden - maken leptospirose vooral een 'tropische' en arme-mensenziekte (platteland, sloppenwijken). Het is een zogenaamde 'verwaarloosde' ziekte, maar is wereldwijd in opkomst. Ontwikkelingslanden krijgen er steeds meer mee te maken. Ook raken Westerse toeristen vaak besmet.
KIT Biomedical Research functioneert voor de WHO en voor het Nederlandse RIVM als referentielaboratorium voor leptospirose. Dit houdt in dat het KIT is aangewezen als kenniscentrum voor deze infectieziekte. Het KIT adviseert overheden over preventiemaatregelen en bedient andere laboratoria van kennis, diensten en materiaal.
Kwaliteit essentieel voor laboratoriumonderzoek
Kwaliteit betekent dat producten of diensten voldoen aan de eisen en verwachtingen van gebruikers. In de gezondheidszorg vertrouwt men op de kwaliteit van onderzoeken, uitslagen of diensten. Voor laboratoria betekent dit dat er bepaalde procedure worden gevolgd en dat uitslagen van onderzoek voldoen aan specifieke eisen. Dit is van belang voor de arts, voor de patiënt en voor (binnen- en buitenlandse) instellingen die om de dienst vragen.
Bij kwaliteitssystemen kan het gaan om certificatie of accreditatie. Bij certificatie verklaart een onafhankelijke instelling schriftelijk dat een product, proces of dienst voldoet aan gespecificeerde eisen. Bij accreditatie gaat het erom dat een instelling of persoon competent is om specifieke taken uit te voeren. De kwaliteit van medische laboratoria wordt in de gaten gehouden door de CCKL (Coördinatie Commissie ter bevordering van de Kwaliteitsbeheersing op het gebied van Laboratoriumonderzoek in de Gezondheidszorg). Deze toetst aan de hand van praktijkrichtlijnen, gebaseerd op ISO-norm 15189.
Accreditatie CCKL
De CCKL-accreditatie van het KIT-laboratorium vloeit voort uit een actief kwaliteitsbeleid van het Instituut. Waar mogelijk en relevant streeft het Instituut ernaar te voldoen aan algemene toetsingskaders en kwaliteitseisen. Dat kan gaan om ISO-certificering, accreditaties van bijvoorbeeld masteropleidingen en laboratoria of andere kwaliteitsinstrumenten. Het accreditatieproces door de CCKL leverde het KIT zelf een schat aan kennis op over laboratoriumkwaliteitssystemen. Het Instituut verwacht die kennis actief te kunnen inzetten in haar internationale projecten in ontwikkelingslanden.
De CCKL-accreditatie geeft aan dat het KIT-laboratorium operationele procedures heeft die de kans op fouten minimaliseren. En als er al fouten worden gemaakt, zorgen die procedures ervoor dat ze in een vroeg stadium worden opgespoord en gecorrigeerd. Binnen de KIT-afdeling voor biomedische onderzoek zijn nu alle handelingen beschreven die nodig zijn voor de humane diagnostiek van leptospirose.
In eerste instantie gaat het om procedures en voorschriften voor laboratoriumonderzoek en de interpretatie en rapportage van resultaten. Ook zijn afdelingsbrede en sommige instituutsbrede procedures vastgesteld die nodig zijn om dat allemaal mogelijk te maken: kwaliteitsbeleid, werkterreinen van onderzoek en efficiënt werken. Andere vastgelegde zaken betreffen kwalificaties van personeel, voorzieningen, onderhoud en calibratie (ijken) van apparatuur, documentbeheer en het omgaan met afwijkingen. Tenslotte is beschreven hoe dit alles te toetsen, zodat de kwaliteit gegarandeerd blijft.