PvdA/AOW: Nu zijn ook bij Bos jongeren de klos
31 augustus 2006
Sinds ons (doorgerekende) verkiezingsprogramma van 1994 pleit GroenLinks al voor het rechtvaardige voorstel om de AOW te fiscaliseren. Ik vond het hoopgevend dat de PvdA, 12 jaar later, tot hetzelfde inzicht leek te komen. Helaas was de onderbouwing van de PvdA in het voorjaar niet goed, waardoor Wouter Bos in de problemen is gekomen en nu de terugtocht moet inzetten.
Op zich verwachtte ik dat de PvdA, na de publieke commotie, een stap terug zou zetten in de maatvoering van haar voorstel. Het principe hou je vast, maar je laat een kleinere groep ouderen een kleinere AOW-bijdrage betalen. Vandaag is echter duidelijk geworden dat de PvdA zich nog veel verder terugtrekt. Men wil nu een beperkte fiscalisering flink naar de toekomst doorschuiven. Niet in de komende regeerperiode, maar pas in de volgende (die start in 2011) wordt een bescheiden begin gemaakt.
De boogde electorale winst is duidelijk: de rijkere ouderen van vandaag worden volledig ontzien en de rekening van de vergrijzing wordt bij de jongere generaties gelegd. Dat constateert ook de studiegroep begrotingsruimte: "De groep jongeren ondervindt nadeel van deze maatregel, vooral omdat hun werkgelegenheid en inkomen negatief wordt beïnvloedt."
De beoogde machtspolitieke winst is ook duidelijk: een groot obstakel voor formatiebesprekingen met het CDA of de VVD is weggenomen.
Het belooft niets goeds dat Wouter Bos de handdoek zo snel in de ring gooit. Hij heeft zijn onderhandelingspositie over de AOW nu al zo verzwakt dat op het AOW-uitstel van vandaag zeer waarschijnlijk een AOW-afstel in 2011 volgt.
Dit vind ik politiek onwenselijk; inhoudelijk is het nog moeilijker te verteren. Het is volgens GroenLinks noodzakelijk om de armste ouderen, met alleen AOW of een heel klein aanvullend pensioen, extra inkomen te geven. Dat kan door de AOW-uitkering te verhogen in combinatie met de invoering van een AOW-premie voor beter gesitueerde ouderen. Dat is in de eerste plaats solidair en tevens solide, omdat de kosten hiervoor niet langer alleen op de schouders van 65-minners liggen. Bijkomend voordeel is dat dit voorstel ook de participatie ten goede komt, omdat de AOW-lasten voor werkenden meer in de hand kan worden gehouden.
Conclusie is dat de plaagstoot van het CDA: "Bij Bos zijn de ouderen de klos" is achterhaald. GroenLinks hoopt dat het PvdA congres voorkomt dat gaat gelden: "Ook bij Bos zijn de jongeren de klos".
Femke Halsema
GroenLinks