Ministerie van Sociale Zaken
en Werkgelegenheid Directie
Communicatie
28 augustus 2006
Nr. 06/121
Helft winkelmedewerkers regelmatig uitgescholden
Onderzoek van de Arbeidsinspectie in 450 winkels wijst uit dat de
helft van de werknemers te maken krijgt met verbaal geweld, zoals
schelden. Een op de tien medewerkers in de onderzochte winkels maakt
bedreigingen mee en 7 procent is slachtoffer van lichamelijk geweld.
Een op de tien ondervraagden heeft schade ondervonden van de agressie,
variërend van blauwe plekken en littekens tot slaapproblemen en
straatvrees. Staatssecretaris Van Hoof van Sociale Zaken en
Werkgelegenheid heeft het onderzoek naar de Tweede Kamer gestuurd.
De Arbeidsinspectie bezocht in 2005 ruim 450 winkels in het centrum
van (middel)grote steden om te kijken welke maatregelen zij nemen om
werknemers te beschermen tegen ongewenst gedrag van klanten. Dat is
namelijk een toenemend probleem in de detailhandel en een belangrijke
oorzaak van (langdurig) ziekteverzuim. Vanuit de branche zijn tips,
adviezen en richtlijnen opgesteld om agressie en geweld in de sector
tegen te gaan. De Arbeidsinspectie heeft gekeken wat winkels in de
praktijk doen. De resultaten geven een goed beeld van de stand van
zaken in de hele branche.
Uit het onderzoek komt naar voren dat een structurele aanpak van
agressie en geweld veelal ontbreekt, vooral bij kleinere winkels. De
maatregelen die winkels nemen hangen sterk af van de ervaring die ze
hebben met agressie- en geweld. Hebben ze geen gevallen meegemaakt,
dan doen ze weinig tot niets aan preventie. Daarbij komt dat veel
werknemers in de branche verbale agressie, zoals uitdagen, beledigen,
uitschelden en vloeken, beschouwen als `iets dat erbij hoort'.
Hierover geven ze dus vaak geen signalen af aan de baas, met als
gevolg dat maatregelen uitblijven.
De maatregelen die winkels nemen, liggen vaak op organisatorisch vlak.
70 procent van de winkeliers regelt het werk zo dat werknemers niet
alleen staan en beschikt over procedures voor het openen en sluiten
van de winkel. Technische of bouwkundige aanpassingen om de veiligheid
te verhogen nemen winkeliers vooral als het risico op overvallen en
diefstal hoog wordt ingeschat.
Dan gaat het meestal om videobewaking of alarmsystemen. Opvallend is
dat er vaak geen camera's hangen bij de personeelsuitgangen (aan de
achterkant) van de winkels, die overigens in veel gevallen ook slecht
verlicht zijn. Dat zou de veiligheid van werknemers wel ten goede
komen.
Minder aandacht hebben de winkeliers voor een veilige afhandeling van
het contante geld in de winkel. Het geld wordt wel regelmatig uit de
kassa gehaald, maar weinig winkels hebben procedures voor een veilig
geldtransport naar de bank. Ook houdt minder dan de helft van de
winkeliers bij de inrichting van de winkel rekening met veiligheid.
Dat is opvallend, want een aangename winkelinrichting en bijvoorbeeld
informatie over wachttijden zijn eenvoudig toe te passen en leveren
ook commercieel voordeel op.
Zo'n 40 procent van de werknemers geeft aan dat ze voorlichting hebben
gehad over agressie en geweld. Deze is voornamelijk gericht op
diefstal en vandalisme. Instructie hoe om te gaan met verbaal geweld
of bedreiging komt minder voor. Vooral in kleine winkels komen
weerbaarheidtrainingen mondjesmaat voor. Ook nazorg na een incident
krijgt nog te weinig aandacht. Werkgevers weten vaak niet hoe
belangrijk het is om werknemers na een incident snel en goed op te
vangen om ernstige gevolgen te voorkomen.
Werkgevers en werknemers moeten er samen voor zorgen dat werknemers
voldoende zijn beschermd tegen agressie en geweld. De inventarisatie
van de Arbeidsinspectie laat zien dat (vooral kleinere) winkels veelal
ad hoc maatregelen treffen. Daarom gaan de inspecteurs later dit jaar
opnieuw op pad, zo kondigt Van Hoof aan. Vooral in gebieden waar het
risico op overvallen of andere overlast groot is, controleren ze of
winkels voldoende maatregelen nemen tegen agressie en geweld. Is dat
niet het geval dan zal de inspectie verbetering afdwingen.
---
De volgende Officiële publicatie(s) zijn gerelateerd aan
bovenstaande persbericht:
PDF publicatie Aanbiedingsbrief van staatssecretaris Van Hoof bij het
eindverslag van het monitorproject `agressie en geweld in de
detailhandel 2005`
PDF publicatie Monitorproject `Agressie en Geweld Detailhandel 2005,
periode april tot november 2005`
Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid