De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA Den Haag
ons kenmerk : VD. 2006/2307
datum : 22-08-2006
onderwerp : Stand van zaken uitbraak bluetongue
bijlagen :
Geachte Voorzitter,
In mijn brief van 18 augustus jl. heb ik u op de hoogte gebracht van
de geconstateerde bluetongue-besmetting in Zuid-Nederland. Verder heb
ik u geïnformeerd over de acties die naar aanleiding daarvan zijn
ondernomen. In deze brief wil ik de ontwikkelingen in Nederland,
België en Duitsland van de afgelopen dagen nader toelichten. Verder ga
ik in op de uitkomsten van de bijeenkomst van het Permanent Comité
voor de Voedselketen en Diergezondheid (PCVD) van maandag 21 augustus
jl. Hierbij komen ook de aanstaande versoepelingen van de in Nederland
ingestelde maatregelen aan de orde.
Ontwikkelingen in Nederland, België en Duitsland
Momenteel is in Nederland op bijna 20 bedrijven een besmetting van
bluetongue vastgesteld. Onder de besmette bedrijven bevinden zich
zowel schapenhouderijen als rundveebedrijven. Al deze bedrijven
bevinden zich binnen het op 18 augustus jl. ingestelde
20-kilometergebied. Daarnaast is er nog een aantal verdachte
bedrijven. Deze worden momenteel door de Voedsel en Waren Autoriteit
(VWA) onderzocht. Hierbij gaat het naast een aantal verdenkingen in
Zuid-Nederland, om een verdenking op een schapenbedrijf in de omgeving
van Sneek en een verdenking bij runderen op een exportverzamelplaats
in Woerden. De eerste uitslagen van laboratoriumtesten van het CIDC
Lelystad voor het bedrijf in de omgeving van Sneek zijn niet
eenduidig. Nieuwe monsters worden onderzocht door het CIDC Lelystad en
het Europese referentielaboratorium in Pirbright (UK). Van het bedrijf
in Woerden zijn nog geen verdere uitslagen bekend. Traceringsonderzoek
toont aan dat de contacten van het bedrijf in Woerden te herleiden
zijn tot de besmette regio in Zuid Nederland. De verdenking op het
bedrijf in de omgeving van Sneek lijkt geen relatie te hebben met de
eerder geconstateerde besmettingen. Definitieve uitslagen van de
laboratoriumtesten voor beide bedrijven worden binnen enkele dagen
verwacht.
In aansluiting op de constatering van bluetongue-besmettingen in
Nederland, hebben ook België en Duitsland de afgelopen dagen bevestigd
dat er op een aantal bedrijven uitbraken van bluetongue zijn
geconstateerd. In beide landen gaat het om besmettingen bij zowel
schapen als runderen.
Uitkomsten van de bijeenkomst van het PCVD
In de vergadering van het PCVD van maandag 21 augustus jl. is
gesproken over de situatie met betrekking tot de bluetongue-uitbraken
in Nederland, België en Duitsland. Ook België en Duitsland hebben
inmiddels een beschermings- en toezichtsgebied ingesteld. Alle in
België en Duitsland geconstateerde besmettingen liggen binnen het
20-kilometergebied, dat naar aanleiding van de Nederlandse uitbraken
is ingesteld. Hierdoor kan voor het beschermings- en toezichtsgebied
worden aangesloten op de reeds in Nederland ingestelde gebieden. In de
Belgische en Duitse beperkingsgebieden zijn dezelfde maatregelen van
kracht als in de Nederlandse gebieden. Het ingestelde
grensoverschrijdende beschermings- en toezichtsgebied ligt verder ook
voor een deel in Luxemburg. In Luxemburg zijn tot op heden geen
besmettingen geconstateerd.
In aanvulling hierop wordt door het PCVD aan de besmette landen de
verplichting opgelegd om de gebieden buiten het beschermings- en
toezichtsgebied te monitoren. De Europese Commissie steunt in dit
kader het exportverbod dat door Nederland is ingesteld in afwachting
van de eerste uitslagen van een monitoringsonderzoek. In de
beschikking van de Europese Commissie is daarom ook de mogelijkheid
opgenomen om deze maatregel te nemen. Deze wordt echter niet dwingend
aan andere lidstaten opgelegd.
Nederland heeft in het PCVD gepleit voor versoepeling van de
maatregelen die van toepassing zijn in de beperkingsgebieden. De
Europese Commissie heeft naar aanleiding daarvan ingestemd met het
volgende:
* Versoepeling van het exportverbod op levende producten van
herkauwers. De export van sperma, eicellen en embryo's van
herkauwers die vóór 1 mei 2006 zijn geproduceerd zal weer worden
toegestaan. Deze levende producten mogen tevens uit het
beschermings- en toezichtsgebied (inclusief het
20-kilometergebied) worden vervoerd.
* Doorvoer van herkauwers vanuit een gebied waar geen beperkingen
gelden door een beschermings- of toezichtsgebied wordt weer
toegestaan. Hieraan is onder andere de voorwaarde verbonden dat de
dieren en het vervoermiddel een behandeling hebben ondergaan met
toegelaten insecticiden.
* Rechtstreeks vervoer van herkauwers uit het beschermings- en
toezichtsgebied naar een slachthuis binnen Nederland buiten deze
gebieden wordt weer mogelijk. De VWA kan hiervoor onder een aantal
voorwaarden een ontheffing verlenen.
* Rechtstreeks vervoer van herkauwers en levende producten vanuit
het toezichtsgebied naar het beschermingsgebied wordt weer
toegestaan. Vervoer van herkauwers en levende producten uit
noordelijk Nederland naar het toezichtsgebied was reeds
toegestaan.
Naast deze zaken is besloten om grensoverschrijdend vervoer van
herkauwers en levende producten in de beschermings- en
toezichtsgebieden van de betrokken landen toe te staan, teneinde de
problemen vanwege de beperkte verplaatsingsmogelijkheden in deze
gebieden te verminderen.
De versoepelingen zullen zo spoedig mogelijk middels een wijziging in
de Regeling beperkingsgebieden bluetongue 2006 van kracht worden. De
volgende bijeenkomst van het PCVD zal op maandag 28 augustus 2006
plaatsvinden.
Opheffen exportverbod
In mijn vorige brief heb ik reeds aangegeven dat het exportverbod is
ingesteld in afwachting van de uitkomsten van onderzoek naar de
verspreiding van bluetongue in Nederland. Het feit dat er inmiddels
sprake is van meerdere verdenkingen in noordelijk Nederland,
onderstreept het belang van deze maatregel. Ook de Europese Commissie
acht dit een verstandige maatregel.
Gezien de consequenties van deze maatregel voor de exporterende
sector, wordt hard gewerkt aan het verkrijgen van de informatie die
nodig is voor het heroverwegen van deze maatregel. Hierbij is het
uitgangspunt dat, indien het aannemelijk gemaakt kan worden dat de
ziekte zich niet verder naar het noorden heeft verspreid, het
exportverbod op korte termijn wordt opgeheven. Dit is het geval indien
de huidige verdenkingen in noordelijk Nederland negatief blijken te
zijn en er zich geen nieuwe verdenkingen voordoen die aanleiding
zouden geven tot uitbreiding van de bestaande beschermings- en
toezichtsgebieden. Verder zijn hiervoor de uitslagen van het door de
VWA uit te voeren traceringsonderzoek en een quickscan naar de
aanwezigheid van het virus onder schapen en runderen in noordelijk
Nederland van belang. Ik ga ervan uit dat ik hierover aan het einde
van deze week een besluit kan nemen.
Overige zaken
Naast het traceringsonderzoek en de uit te voeren quickscan wordt ook
gewerkt aan de uitvoering van de verplichte, uitgebreidere
epidemiologische survey. Hierin zal onder andere nader worden gekeken
naar de verspreiding in Nederland van de vectoren van het
bluetongue-virus (Culicoides-soorten, in het Nederlands 'knutten'
genaamd) en de mate waarin deze geïnfecteerd zijn. Hierbij worden
eigen deskundigen bijgestaan door een aantal experts op het gebied van
bluetongue uit Italië.
Op alle niveaus wordt hard gewerkt aan de bestrijding van de ziekte,
waarbij het mijn inzet is de gevolgen van deze uitbraak zoveel
mogelijk te beperken. Indien er nieuwe ontwikkelingen zijn, zal ik u
hiervan zo spoedig mogelijk op de hoogte stellen.
De minister van Landbouw, Natuur
en Voedselkwaliteit,
dr. C.P. Veerman
Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit