Provincie Noord-Holland

15-8-2006

Onderwerp

Provincie pleit voor Noordvleugel Autoriteit

Jeannette Duin

Gedeputeerde Staten van de provincie Noord-Holland pleiten in een brief aan minister Remkes voor een intensivering van de samenwerking in de Noordvleugel, die uiteindelijk kan uitmonden in een Noordvleugel Autoriteit, als alternatief voor de huidige provincies in het Noordelijke deel van de Randstad.

Aanleiding voor de brief is de door Remkes geïnitieerde discussie rond de toekomst van het middenbestuur. Het onderwerp is op de politieke agenda gezet door de Holland Acht, bestaande uit de burgemeesters van de vier grote steden in de Randstad en vier commissarissen van de Koningin (waaronder mr. H.C.J.L. Borghouts van Noord-Holland). Structuurverandering binnen de Randstad is noodzakelijk: de concurrentiepositie van de Randstad binnen Europa is aanzienlijk verslechterd. Een slagvaardiger bestuur zou het tij kunnen keren. Grondslag voor de discussie vormt de nota Maatwerk in het middenbestuur van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. De daarin geschetste scenarios lopen uiteen van een fusie van vier provincies tot een keuze voor een drie- of viertal stadsstaten.

Profiel Noordvleugel Autoriteit
In de discussie is ook ruimte om te denken in termen van een Noord- en Zuidvleugel Autoriteit. Deze optie blijft, zo vindt de provincie Noord-Holland, in de huidige discussie onderbelicht. De provincie heeft een onderzoeksbureau opdracht gegeven om deze samenwerkingsvorm nader te onderzoeken. Dat heeft geresulteerd in het rapport Profiel van de Noordvleugel Autoriteit .

De Noordvleugel Autoriteit zou het grondgebied van de provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht moeten beslaan en zich primair richten op inrichtings- en omgevingsvraagstukken. Door de opschaling naar een middenbestuur op Noordvleugelschaal, in combinatie met opschaling van gemeenten, vermindert de bestuurlijke drukte, waardoor de overheid slagvaardiger en efficiënter kan optreden. De Noordvleugel Autoriteit zou dan moeten fungeren als regionaal opdrachtgever voor uitvoering van het rijksbeleid. Een open huishouding moet de flexibiliteit waarborgen.

Eerdere discussies
De discussie over de inrichting van het middenbestuur is niet nieuw. In de jaren zeventig bijvoorbeeld gingen er stemmen op om gewesten in te voeren, als vierde bestuurslaag tussen provincies en gemeenten. En begin jaren negentig woedde de discussie rond de stadsprovincies. Minister Remkes wil nog deze kabinetsperiode een visie over de toekomst van het middenbestuur vaststellen. Er zal een commissie worden ingesteld, om een oordeel te geven over de aangedragen scenarios. Waarschijnlijk gaat oud-premier Kok deze commissie leiden.

De discussienota van het ministerie is de te downloaden via www.middenbestuur.nl

Rapport Profiel van de Noordvleugel Autoriteit Zie het origineel


Brief aan minister Remkes

Datum Ons kenmerk 2006-43823

OnderwerpStandpunt College provincie Noord-Holland t.a.v. discussie middenbestuur Bezoekadres
Houtplein 33
Haarlem
Aan de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Scheldedoekshaven 200Postadres
2511 EZ Den HaagPostbus 3007
2001 DA Haarlem
Tel (023) 514 3143
Fax (023) 514

Directie Beleid
BeleidBijlage(n)1

Behandeld doorW. SabatinoTelefoon(023) 514 4658Uw kenmerk E-mail sabatinow@noord-holland.nl

Mijnheer de Minister,

In het kader van de discussie rond het Middenbestuur en de ontwikkelingen binnen de Holland Acht is de afgelopen maanden binnen ons college een discussie gevoerd over de gewenste samenwerkingsvorm van het middenbestuur. Graag stellen wij u op de hoogte van ons standpunt.

De discussie over de inrichting van het openbaar bestuur in Nederland kent al een lange historie. Tot nu toe hebben de discussies niet geleid tot veranderingen in de opbouw van het huis van Thorbecke. Vanaf eind 2005 is opnieuw een 'sense of urgency' ontstaan door de gesignaleerde problematiek in de discussienota van uw ministerie Maatwerk in het middenbestuur en het manifest van de Holland Acht. Beiden constateren een bestuurlijke drukte in de Randstad, die ingrijpen noodzakelijk maakt.

Ons College onderschrijft de noodzaak van een aanpassing in het middenbestuur met name voor de Randstad. Februari jl. hebben wij ons uitgesproken voor een continuering en verdere intensivering van de bestaande samenwerking binnen de Noordvleugel. Wij zijn van mening dat we daar de afgelopen jaren goede resultaten hebben geboekt.

Voor een aanscherping van de mogelijke samenwerkingsvormen en het grondgebied de Noordvleugel zich uit zou moeten strekken, hebben wij bureau Berenschot opdracht gegeven dit te onderzoeken. De bevindingen zijn opgeschreven in het rapport Profiel van de Noordvleugel Autoriteit dat u als bijlage hierbij aantreft.

Uitgangspunt voor de nieuw te vormen Noordvleugel Autoriteit is een initiatiefrijke en integrale bestuursvorm met een open huishouding. De inrichting en werkwijze van de Noordvleugel Autoriteit voldoen aan de volgende criteria: Robuustheid: De Noordvleugel Autoriteit zal een echt middenbestuur zijn in een centraal eenheidsbestuur met drie overheidslagen. Flexibiliteit: Het gegeven van een open huishouding maakt een ander takenpakket dan de huidige provincie mogelijk wanneer de samenleving in de Noordvleugel daar om vraagt. Schaal: Gekozen is voor een schaal die de territoria omvat van de huidige provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht. Slagvaardigheid: De opschaling naar een middenbestuur op Noordvleugelschaal in combinatie met opschaling van gemeenten vermindert de bestuurlijke drukte. Efficiëntie: Minder bestuurlijke partijen leidt tot efficiencywinst. Maar ook het bundelen van uitvoerende taken zoals bijvoorbeeld een regionale verkeersorganisatie zal een efficiencywinst kunnen betekenen. Herkenbaarheid en transparantie: Met de bundeling van taken en instrumenten zal de herkenbaarheid van het middenbestuur - als besluitvormer met maatschappelijk effect - toenemen. Dencentralisatie Rijkstaken: De Noordvleugel Autoriteit kan fungeren als regionaal opdrachtgever voor uitvoering van rijksbeleid. Dit vraagt van het rijk de keuze om van het middenbestuur gebruik te maken als gedelegeerd opdrachtgever, en niet zelf als direct opdrachtgever op te treden.

Inhoudelijk richt de Noordvleugel Autoriteit zich primair op inrichtings- en omgevingsvraagstukken. De specifieke beleidsterreinen waar de Noordvleugel Autoriteit zich mee bezig houdt zijn: Ruimtelijke Ordening: De Noordvleugel Autoriteit maakt gebiedsoverstijgende plannen en is zelf trekker van de ontwikkeling en uitvoering van de gebiedsoverstijgende thema's. Verkeer en Vervoer: De Noordvleugel Autoriteit opereert als centrale wegautoriteit (verantwoordelijk voor planning, financiering, aanleg en beheer en onderhoud van infrastructuur) voor het doorgaande onderliggende wegennet. Het ontwikkelen van een regionale vervoersautoriteit behoort tot een specifieke taak van de Noordvleugel Autoriteit. Groen en Recreatie: De Noordvleugel Autoriteit zal actief sturen op het realiseren van groen met kwaliteit. Het zal beschermde gebieden aanwijzen die door natuurorganisatie gekocht en onderhouden kunnen worden. Water: De opgaven van de Noordvleugel Autoriteit vallen uiteen in de volgende taken: zorgen voor een goede kwaliteit en voldoende kwantiteit van oppervlakte- en grondwater en waarborgen van de veiligheid. Economie: De Noordvleugel Autoriteit kan zich richten op thema's als: creatieve industrie, lifescience, innovatieve logistiek en handel, toerisme en congressen. Promotie en acquisitie vallen hier niet onder. Dit kan effectiever op een hoger schaalniveau uitgevoerd worden. Sociaal-cultureel: De Noordvleugel Autoriteit zal zich ontwikkelen tot een logische en betrouwbare partner voor gebiedsoverschrijdend opererende aanbieders van zorg, onderwijs, welzijn en cultuur.

Met de provincie Flevoland bestaat sinds 2005 een samenwerkingsverband waar een aantal inhoudelijks dossiers - zoals wonen/verstedelijkingsopgave, openbaar vervoer en infrastructuur - verkend wordt en bekeken wordt op welke gebieden verdere versterking van de samenwerking tussen de provincies voor de hand ligt. Ambtelijk zal in de komende periode bekeken worden hoe de samenwerking met de provincie Flevoland te intensiveren en op welke terreinen een uitbreiding van de samenwerking met de provincie Utrecht mogelijk is.

Op basis van voorgaande hebben wij het volgende standpunt ingenomen.
1. Met betrekking tot samenwerking te kiezen voor continueren en verder intensiveren van de samenwerking in de Noordvleugel die uiteindelijk kan uitmonden in een structuurverandering.
2. Met betrekking tot de territoriale grenzen van de Noordvleugel te kiezen voor de grondgebieden van de provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht

Wij verzoeken u het nog te installeren comité van wijzen te informeren over bovenstaand standpunt en dit comité een exemplaar van het rapport Profiel van de Noordvleugel Autoriteit toe te sturen.

Hoogachtend, Gedeputeerde Staten van Noord-Holland,

provinciesecretaris voorzitter

Deze beslissing is namens gedeputeerde staten genomen door het lid van het college dat met dit onderwerp is belast.