Algemene Vereniging Van Beroepsjournalisten in België
Nieuwsoverzicht
Vlaamse media volgen eensgezind nieuwe spelling
De Vlaamse media gaan in tegenstelling tot een aantal grote
Nederlandse kranten en tijdschriften de nieuwe spelling toepassen die
sinds gisteren geldt. Dat doen ze niet altijd van harte, maar je moet
het de lezer niet nog moeilijker maken door een eigen aparte spelling
te gaan hanteren.
De Kongolees is Congolees geworden. En ochtendappèl is nu o gruwel
ochtendappel. Maar een specialité wordt dan weer wel een spécialité.
Met een accent erbij dus.
Het hoofdstuk los, aaneen of met een koppelteken schrijven zal menig
quizmaster in vervoering brengen. Wat voorbeelden: het is democratisch
socialist, maar wel sociaaldemocraat, nationaalsocialist,
sociaaleconomisch, radicaalfeministisch, sociaalwetenschappelijk,
enzovoort. Zelfs de bas-aria is een basaria geworden. Maar
transalpijns en Sovjetrussisch worden dan weer trans-Alpijns en
Sovjet-Russisch.
Samenstellingen met privé worden nu in één woord geschreven (zonder
koppelteken), maar samenstellingen met ik, jij of wij krijgen een
koppelteken: de ik-figuur, het wij-gevoel.
De tussenletters e of en zijn ook goed voor kopbrekens. Je zult als
leraar Nederlands maar moeten uitleggen waarom een koekenbrood nu een
koekebrood wordt, maar een paddestoel een paddenstoel moet zijn.
In principe hebben die Nederlandse kranten wel gelijk, zegt Paul
Jonnet, eindredacteur en taalman bij Gazet van Antwerpen. Al dat
gerommel met de spelling is niet goed. Maar je moet je lezers niet
opzadelen met nog eens een eigen spelling die afwijkt van de officiële
spelling. Het is zo al moeilijk genoeg.
GvA schakelt deze week over op de nieuwe spelling en heeft voor haar
redacteurs een handleiding in de maak. In september worden op de
redactie nog enkele korte informatiesessies gehouden en daarna wordt
iedere journalist geacht enige zelfstudie te verrichten.
Eind deze maand net voor het begin van het schooljaar zal de krant nog
wat promotie voeren rond de nieuwe spelling.
De Tijd werkt ook volgens het Groene Boekje en daar hebben de
redacteurs binnenshuis een korte opleiding gehad, meldt eindredactrice
Ann Welter.
Het Laatste Nieuws zal de nieuwe spelling invoeren op 1 oktober. We
willen onze mensen de tijd geven zich in te werken, zegt
chef-eindredactie (met koppelteken) Edwin Ceulebroeck. De redacteuren
krijgen een handleiding en een aangepaste spellingchecker op hun
computer.
Het gaat om minder dan 1 procent aanpassingen. Daar hebben we geen
problemen mee, zegt Peter Cuypers, chef-eindredactie bij De Standaard.
Een alternatief Wit Boekje, zoals enkele Nederlandse media dat willen
uitbrengen, ziet hij niet zitten. Maar er bestaat wel nog enige
discussie over een aantal zaken, zoals samenstellingen als
christendemocratisch of radicaalfeministisch. Een vreemd woordbeeld,
lijkt dat.
Maar het blijft een vrij marginale aanpassing, aldus Cuypers.
Bovendien gaat het om de officiële spelling, zoals die in het
onderwijs wordt gehanteerd. Wil je als krant bruikbaar zijn in het
onderwijs, dan moet je meegaan. Onze redacteurs hebben informatie
gekregen over de nieuwe spelling en de spellingchecker is aangepast.
Bij De Morgen zijn ze niet wild van de nieuwe regels, maar ze volgen
het nieuwe Groene Boekje, omdat daar een consensus over is ontstaan.
Hoe meer redacties dezelfde spelling volgen, hoe minder ingewikkeld
het is, legt eindredactrice Hadewych Van den Bossche uit. Maar ik kan
me voorstellen dat veel mensen zeggen Ze bekijken het maar, ik doe
niet mee. Maar het is wel de spelling die in het onderwijs geldt, en
als krant heb je toch ook een zekere voorbeeldfunctie. Dus ja, we doen
mee.
Voor de schrijvende redacteurs is niks speciaal gedaan. Die leren het
wel in de praktijk, heet het. Voor de eindredactie is op een
vergadering wat uitleg gegeven en zijn het nieuwe Groene Boekje en de
nieuwe Van Dale uitgedeeld. En eindelijk lopen die twee eens gelijk,
verzucht Van den Bossche.
Ook het agentschap Belga, waar de eindredactie volgens taaladviseur
Luc Menten is opgeheven, volgt de nieuwe spelling. Er is weinig keuze,
het is gewoon de officiële spelling, aldus Menten. En in Nederland
volgt ook het ANP die spelling.
Bij de weekbladen zijn soortgelijke meningen te horen. Toen de nieuwe
spelling vorig jaar bekend werd gemaakt, hebben we erover gesproken op
groepsniveau, met heel Sanoma, zegt Ann Brouckmans, de hoofdredactrice
van Flair. En we hebben ervoor gekozen om volgens het Groene Boekje te
werken, omdat ook onze Nederlandse zusterbladen dat doen. Het is
trouwens ook in Vlaanderen de trend om daarin mee te gaan.
Dwarsliggen? Nee, hoe kom je erbij?, lacht Jörgen Oosterwaal,
hoofdredacteur van Humo. We hebben ons tijdens een
redactievergadering, maanden geleden, afgevraagd of we met de
contesterende Nederlandse kranten moesten meedoen aan de alternatieve
spelling. Eén man was sterk vóór, maar onze eigen eindredactie vond de
nieuwe spelling een versoepeling. Onlogische dingen blijken aangepast.
Dus passen we die spelling toe. We zijn strikt in die dingen. (lacht)
P-Magazine sluit daarbij aan en gaat volgende week zelfs een groot
stuk brengen over de nieuwe spelling. Uiteraard, de stijl van het blad
getrouw, op een speelse manier, met een quiz erbij, meldt
eindredacteur Bavo Vermeulen.
Knack is in januari al overgestapt, maar we behouden ons het recht om
hier en daar nog een eigenzinnige mening te hebben over bepaalde
schrijfwijzen, besluit eindredactrice Tanja Vanhoecke.
(Ivan Declercq)
Even testen?
http://webhost.ua.ac.be/centrum/N/cursussen/nederlands/spellingtest.ht
m