Ingezonden persbericht


Nijmegen, 21 juli 2006

PERSBERICHT

Orgelmuziek uit Europa door de eeuwen heen in de Sint Stevenskerk

Veelzijdig van tijd en plaats

NIJMEGEN - Op dinsdag 1 augustus geeft Theo Jellema een concert in de Sint Stevenskerk. Jellema laat als eerste in de concertserie het fraaie historische koororgel klinken, naast het grote Königorgel. Hij speelt muziek van diverse tijd en plaats. Componisten komen uit heel Europa en de verschillende composities bestrijken ruim drieëneenhalve eeuw, van 1626 tot 1997. Het concert begint om 20.30 uur, de toegang bedraagt ¤6,- of ¤ 5,- met studentenkaart, CJP en 65+-pas. De zomerconcertserie loopt tot en met 12 september.

Correa de Arauxo is een Spanjaard, Bach een Duitser, Mozart komt uit Oostenrijk, Rechsteiner is een Zwitser en De Grigny en Messiaen zijn beide Fransman. Het concertprogramma van Theo Jellema bestrijkt composities van verschillende Europese landen. Ook qua tijd is er grote diversiteit: Oude Spaanse muziek, daterend van 1626, Vroege Franse Barok, uit 1699, Duitse Barok uit 1747, een compositie van Mozart uit 1782 en vervolgens een sprong naar de twintigste eeuw, 1939 en 1997. De eerste twee composities, Tiento de medio registro de dos tiples de septimo tono van Correa de Arauxo en vier versetten uit het Veni Creator van Nicolas de Grigny, speelt Jellema op het fraaie koororgel. Deze oude muziek komt op dit zeer bijzonder klinkende historisch instrument dat in middentoonstemming staat, zeer goed tot zijn recht. Van Veni Creator hoort u vier van de vijf versetten. Deze versetten dienen als instrumentele afwisseling van de gezongen coupletten van de hymne Veni Creator. In het eerste verset, de Plein Chant, is de melodie nog verstopt, de volgende versetten volgen een "vast" registratiepatroon dat destijds in de Franse orgelmuziek gebruikelijk was, eindigend in een spetterende dialoog waarbij het volle orgel, de Grands Jeu, klinkt. Voor de drie laatste orgelwerken verhuist Jellema naar het Königorgel. En springt hij met name over naar muziek uit de twintigste eeuw. Het TeDeum van Franz Reichsteiner klinkt als een virtuoze improvisatie. Een ingetogen begin en de vele dissonanten die volgen lijken in strijd te zijn met de intentie van de woorden Te Deum laudamus. De componist doet dit omdat volgens hem het Te Deum te vaak misbruikt is om al te menselijke gevoelens de uiten bij oorlogstriomfen. Met name in Frankrijk werd bij iedere overwinning een Te Deum gecomponeerd. In een recensie van een cd-opname die Jellema van dit werk maakte staat: "Hoed af voor Jellema, die zich deze grillige en verre van eenvoudige eigentijds compositie eigen maakte."
Jellema besluit zijn concert met Combat de la mort et de la vie uit Les corps glorieux van Olivier Messiaen. Dit middendeel van de zeven visies op 'het leven van de verheerlijkte lichamen', is het meest heftige stuk: de strijd tussen dood en leven. Het toccata-achtig werk vangt aan met stevige tumultueuze akkoorden: de dood, contrastrijk gevolgd door een heel langzaam, sereen deel: het leven.

Theo Jellema heeft dit jaar Jan Jongepier opgevolgd als organist van de Grote Kerk in Leeuwarden. Hij is hoofdvakdocent orgel aan de conservatoria in Zwolle/Arnhem en Groningen. Hij concerteert, maakte cd-opnames op historische instrumenten, geeft masterclasses in binnen- en buitenland.

***************************************************************************noot voor de pers,