Radboud Universiteit Nijmegen


Intussen in India #2

Tien dagen nadat zeven aanslagen op treinen in de Indiase stad Mumbai (voorheen Bombay) aan tenminste 182 mensen het leven kostten, vertrokken ruim twintig studenten en vier docenten Bedrijfswetenschappen van de Radboud Universiteit naar die stad voor een International Research Project. Deze en volgende week bericht Caroline Essers, coördinator van het project, enkele keren uit Mumbai en Delhi. Zie voor Intussen in India # 1 de link hiernaast.

Mumbai, donderdag 27 juli

Er zijn inmiddels weer twee dagen voorbij, en we hebben weer heel veel gezien en veel meegemaakt. Met het project gaat het goed. We worden overal heel hartelijk ontvangen en de informatie die we krijgen is interessant voor ons onderzoek. We merken dat we in deze cultuur veel kunnen leren over managementverschillen en de mogelijkheden voor nieuwe investeringen.
Wat interessant is om te horen is dat India graag investeerders heeft, maar dan vooral in bepaalde sectoren als infrastructuur en luchtvaart omdat ze daar minder capaciteit en technologie hebben. Retail is minder nodig, want daar hebben ze zelf al genoeg van en aan de human resources zal het ook niet liggen. Onderwijs is namelijk steeds meer een speerpunt van de overheid. Maar de linkse partijen houden nog vaak grote investeerders tegen, ook al is de economie sinds halverwege de jaren negentig officieel 'geopend'. Wat belangrijker is, daarentegen, is investeringen in midden- en kleinbedrijf.
Vandaag bezochten we het Wellingar Institute of Management Development & Research. Door een paar vrouwen van het International Office waren er allerlei belangrijke faculty members uitgenodigd om vanuit hun vakgebied wat te vertellen over Foreign Direct Investment. Heel interessant. Ook was er een fiks aantal studenten bij gehaald. Die waren wel wat gedisciplineerder dan onze studenten, moet ik zeggen! Het zou me niet verbazen dat ze zo geïnstrueerd waren, om een goede indruk achter te laten. Want dat is heel belangrijk in de Indiase cultuur: gastvrijheid en voorkomendheid. Uiteraard kregen we ook hier weer uitgebreid thee met cake en sandwiches (krijg je vaak hier, Engelse invloed nog natuurlijk), en toen nog een presentatie over hun opleiding. Daarna heb ik met een paar mensen, toen de studenten al weg waren, over mogelijkheden voor samenwerking in studenten- maar ook docentenuitwisseling, afstudeerprojecten (zou ook goed mogelijk zijn) en het opzetten van een vak over ondernemerschap gehad. Het is een heel goed instituut, met heel veel contacten met internationaal goed aangeschreven business schools. En zoals gezegd: zij vinden dat er veel meer in klein- en middenbedrijf geïnvesteerd zou moeten worden dan in de grote bedrijven, aangezien de markt voor 60 procent uit MKB bestaat. Daar ligt de toekomst.

p7050257.jpg (682 Kb)

Voor de grote bedrijven zien we dat ze met name een markt gevonden hebben in het middenklassesegment. Deze middenklasse moet wel door middel van localisation en product simplification benaderd worden. Aanpassing van producten, maar ook van marketinginstrumenten, is van groot belang om voldoende mensen te kunnen bereiken. Daarom is veel kennis van de taal en cultuur van alle verschillende groepen nodig, en is de samenwerking met lokale partijen en agenten van groot belang. Anders red je het niet hier op de Indiaase markt. Daarnaast wordt het erg gewaardeerd als bedrijven iets aan maatschappelijke projecten doen, aangezien de gezondheidszorg, onderwijs en infrastructuur nog bij lange na niet op peil zijn. Zo heeft Philips het Distance Healthcare Advancement-project in het leven geroepen (in samenwerking met NGO's, een ziekenhuis en een satellietmaatschappij) om mensen in landelijke gebieden van medische zorg te voorzien. Je zou deze Corporate Social Responsibility projecten als een verkapt marketinginstrument kunnen zien, maar toch werkt het ook zo dat deze bedrijven hierdoor veel meer krediet krijgen van de lokale bevolking. Overigens, aangezien Philips hier al sinds eind jaren dertig zit, zien de Indiërs Philips eigenlijk meer als een Indian brand. Ook niet onbelangrijk voor de populariteit van het merk is dat Philips leverancier is van televisies, en die zijn hier heel belangrijk! Als de tv stuk is, wordt dat als een sterfgeval in de familie beschouwd! Het leven is hard en de tv biedt enige verlichting in de harde dagelijkse realiteit, net als de vele Bollywood-films die hier dagelijks worden opgenomen.

University of Mumbai

Wel typisch, ook hier zie je weer dat status en hiërarchie heel erg domineren. Zo waren we gisteren bij de Stock Exchange, en kreeg ik als docent een apart cadeau. Gistermiddag gingen we bij de rector magnificus van Universiteit van Mumbai op audiëntie en daar kreeg ik een bos rozen. Ook werden er allemaal foto's gemaakt en het ging er erg officieel aan toe.
Toen ik bij het instituut overigens vroeg wat we van elkaar konden leren qua management, zeiden ze allemaal meteen: van ons kan men flexibiliteit ('of the mind') leren. Systemen beheersen hun leven en praktijken niet, Indiase ondernemers zijn heel goed in het aanpassen en meteen toepassen van geïmporteerde instrumenten en praktijken. Natuurlijk zijn er wel bepaalde regels waarbinnen dingen moeten plaatsvinden, maar daarbinnen is veel mogelijk. Verder is zakendoen en emotie ook heel erg goed te combineren; men vindt de harde zakelijke mentaliteit van het westen niet altijd even wenselijk, niet op de laatste plaats omdat men werk ook als iets spiritueels waar je dankbaar voor kan zijn zien. Anderzijds zouden ze hun zaken iets gedisciplineerder kunnen aanpakken, en daarvan kunnen ze weer wat meer van het westerse bedrijfsleven leren.
Kortom, er is veel mogelijk, zo lang men maar open staat voor andere benaderingen en men geduld heeft, want er is zoals te verwachten wel veel bureaucratie dus men moet de achterdeuren en de wetten een beetje kennen. Wederom, lokale contacten zijn dan weer cruciaal.

Krottenwijk Mumbai

Wel natuurlijk schrijnend te zien hoeveel armoede hier is, hoeveel mensen er hier in krotten leven. Dat vind ik soms wel even moeilijk om te zien. Je moet jezelf echt even beschermen dan. De contrasten zijn hier levensgroot! Vandaar ook dat men hier nauwelijks nog bezig is met de bomaanslagen van enkele weken geleden. Men is wel wat meer gewend hier en zolang er niet een bepaalde belangrijke industrie of wat dan ook geraakt wordt, raakt de Bombay Stock Exchange nauwelijks in beroering. Wat er ook gebeurt, ook al zijn er grote overstromingen vanwege de moesson, men komt gewoon desnoods met een boot naar het werk. Want life goes on en werken is een voorrecht en een duty!

Morgen gaan we naar New Delhi, naar Shell, ambassade, en na het weekend nog drie bedrijfsbezoeken. Ik ben benieuwd wat we nog zullen horen en meemaken...

Caroline Essers, coördinator International Research Project