Meer informatie: dienst Interne en Externe Communicatie, tel. 071-5273282
Persbericht Universiteit Leiden
21 juli 2006
Eenderde jongeren cynisch over Nederlandse politiek
Van de schoolgaande jongeren is bijna eenderde cynisch over de
politiek in Nederland. Walging over de politiek en de indruk dat het
slecht gaat met Nederland dragen daartoe bij. Maar naarmate ze meer
kennis van politiek hebben zijn ze minder politiek cynisch. Meer
negatieve berichten uit hun omgeving over de politiek maken jongeren
cynischer. Politieke cynici staan negatief ten opzichte van de
politiek omdat zij geloven dat de politiek niet deugt en niet capabel
is.
Dit zijn enkele van de bevindingen na een enquête-onderzoek door het
departement Politieke Wetenschap van de Universiteit Leiden. De
resultaten werden afgelopen week gepresenteerd tijdens een
internationale conferentie van politiek psychologen in Barcelona. Het
onderzoeksteam bestaat uit prof.dr. Henk Dekker, dr. Peggy Schyns, en
dr. Frits Meijerink. Dekker kreeg in Barcelona de Nevitt Sanford Award
2006 van de International Society of Political Psychology uitgereikt.
De enquête is ingevuld door 543 jongeren van 10 scholen over heel
Nederland verspreid. De leeftijd varieert van 14 tot 19 jaar. Alle
drie schooltypen vanaf de derde klas zijn vertegenwoordigd (vmbo, havo
en vwo). De steekproef is niet een perfecte afspiegeling van de gehele
groep. Politiek cynisme is een negatieve attitude ten aanzien van de
politiek, gebaseerd op de overtuiging dat de politieke actoren,
instituties en het politieke systeem immoreel en incompetent zijn.
Aan de jongeren zijn 26 uitspraken voorgelegd. De
antwoordmogelijkheden waren: Helemaal mee eens, Mee eens, Niet mee
eens, maar ook niet mee oneens, Mee oneens, en Helemaal mee oneens. De
reacties van bijna eenderde van de ondervraagde jongeren duiden op
politiek cynisme. Zo is bijna de helft het eens met Politici kicken op
macht en De regering verspilt belastinggeld. Niet eens zijn ze het
daarentegen met Politici zijn eerlijk. Met de stellingen Politici
kletsen als een kip zonder kop en De politiek in Nederland is verziekt
zijn drie op de tien jongeren het eens. Met Politici houden zich aan
hun beloftes is meer dan de helft het oneens.
In theorie zijn er drie bronnen voor politiek cynisme: eigen negatieve
ervaringen in en met de politiek, eigen denken, en politiek cynische
berichten van anderen, zoals ouders, vrienden en massamedia. De eerste
bron valt af omdat maar weinig jongeren eigen politieke ervaringen
hebben. De andere twee bronnen blijken te werken: ze zijn politiek
cynischer als ze walgen van de politiek, de indruk hebben dat het
slecht gaat met Nederland, minder kennis van de politiek hebben,
cynischer over alles en iedereen zijn, en minder een positief gevoel
over zichzelf hebben, en ze meer negatieve berichten over de politiek
krijgen van anderen. De meeste negatieve berichten over politiek
krijgen jongeren volgens henzelf van hun vader en moeder. Daarna komt
hun beste vriend of vriendin. Slechts een klein deel ontvangt
negatieve berichten via de massamedia. Dat is omdat de berichten
gemengd positief en negatief zijn (televisie) of omdat men die media
nauwelijks voor politieke informatie gebruikt (krant, en internet).