Gemeente Hilversum

Vragen van de SP inzake de riolering in de Cornelis Evertsenstraat

17 juli 2006
Geacht College,

Op 4 mei jl. berichtte de Gooi en Eembode over rattenoverlast in de Cornelis Evertsenstraat (zie: bericht?Gooi en Eembode?van 4 mei 2006). Naar aanleiding van dat artikel hadden wij enkele gesprekken met bewoners van die straat. Uit die gesprekken kwam het beeld naar voren dat ook werd bevestigd door een tweede artikel in de Gooi en Eembode van 1 juni: de riolering in de Cornelis Evertsenstraat en omgeving is aan vervanging toe. In het licht van genoemde artikelen en gesprekken en in het belang van de volksgezondheid vragen wij u het volgende.


1. Is het College op de hoogte van de klachten van bewoners van de Cornelis Evertsenstraat en omgeving over de riolering aldaar?
2. Is het College van mening dat de klachten over de riolering aldaar terecht zijn?

3. Zo het College de klachten serieus neemt, is het College van mening dat de gemeente verantwoordelijk is voor het oplossen van de gesignaleerde problemen? Zo nee, waarom niet?
4. Is het College van mening dat de problemen met de riolering een risico voor de volksgezondheid vormen?

5. Heeft de gemeente een vervangingsprogramma voor de riolering in deze straat en omgeving?

6. Kan het College een termijn noemen waarbinnen tot vervanging kan worden overgegaan?

7. Zijn er infrastructurele projecten gepland waarin de vernieuwing van de riolering in de Cornelis Evertsenstraat en omgeving kan worden meegenomen?

8. In dat verband: is het College op de hoogte van de recente vernieuwing van gasleidingen in de Cornelis Evertsenstraat door Nuon? Waarom zijn deze werkzaamheden niet gecombineerd met onderhoud aan het riool?

9. Het gemeentelijk rioleringsplan 2003-2008 geeft aan dat meerdere wijken in Hilversum momenteel aan vervanging van het riool toe zijn. Het budget voor rioleringswerken wordt echter met ingang van 2007 verlaagd. Kan het College aangeven hoe de vervangingsbehoefte alsmede de vervangingen in het kader van de ISV kunnen worden bekostigd in de komende jaren?

Wij vertrouwen erop dat u deze vragen spoedig kan beantwoorden.

Hoogachtend,
J.W.A. Meddens, ????????????? A.W. Iwema
SP Hilversum, Raadslid????? SP Hilversum, Raadslid

Antwoorden van burgemeester en wethouders

De fractie van de SP heeft negen schriftelijke vagen gesteld naar aanleiding van de rattenklachten van eind april in de Corn. Evertsenstraat.
Over deze klacht van een bewoonster van Corn. Evertsenstraat 62 is menig artikel in zowel de Gooi- en Eemlander als de Gooi- en Eembode verschenen. De klacht is inmiddels door afdeling Uitvoering Civiele Techniek van de dienst Stad opgepakt en in nauw overleg met bewoonster afgehandeld.


1. Er zijn rattenklachten bekend.

2. Het is onwaarschijnlijk dat de rattenproblematiek wordt veroorzaakt door een slechte staat van het openbaar riool in de Corn. Evertsenstraat. De staat van het openbaar riool in de Zeeheldenwijk is redelijk. Tot op heden zijn geen rioolreparaties in de straat en de rest van de wijk nodig geweest en er vallen geen gaten in de buizen. Uit de rioolinspectie blijkt een redelijke onderhoudsstaat van de rioolbuizen. De riolering is nog niet aan vervanging toe. De rattenklachten hebben natuurlijk wel een relatie met de riolering, immers de ratten zijn aangetroffen in het riool. Ratten komen in alle riolen voor, vooral in slechte maar ook in goede riolen.

Maar er zijn wellicht andere factoren dan het openbaar riool waardoor de ratten zich bij of in de huizen ophouden. De rioolrat of bruine rat gebruikt de rioolbuizen vaak als transportweg. Wanneer de buizen slecht zijn of de buisverbindingen lek zijn kan de rat zich naar buiten knagen. Dat kan zowel in het openbaar riool in de weg als in de particuliere riolering rond de huizen. Voor het vinden van voedsel of voor het maken van nesten komt de rat uit het riool.
Er bestaat een vermoeden dat bij renovaties van woningen in de Corn. Evertsenstraat oude particuliere rioolleidingen rond de huizen zijn blijven liggen en mogelijk nog in verbinding staan met de riolering. Dit soort verlaten leidingen kunnen door ratten worden gebruikt voor nesten of als uitgang naar buiten. De woningen in de Corn. Evertsenstraat zijn particulier bezit van de bewoners. De eigenaren van de appartementen in de flats aan de oneven zijde zijn verenigd in verenigingen van eigenaars. Met het vernieuwen van de openbare riolering is de rattenoverlast bij de woningen vaak nog niet opgelost. Juist de aanpak van de leidingen in en om de huizen is het moment waarna de rattenklachten verminderen. De roep om de riolering in de Corn. Evertsenstraat nu met voorrang te vervangen is begrijpelijk, maar zal naar verwachting niet de oorzaak van het rattenprobleem weg nemen.

3. De praktijklijn is dat elke perceeleigenaar verantwoordelijk is voor de bestrijding van ongedierte op zijn terrein. De gemeente voor de openbare ruimte, de particulier voor het eigen terrein. De gemeente heeft geen eigen ongediertebestrijdingsdienst meer. Deze taken worden nu ingehuurd.
Zodra de ratten bij bewoners tot overlast leiden, neemt de gemeente op verzoek wel een aantal gerichte maatregelen in het openbaar riool om de overlast te beperken. Als bij meerdere woningen in een straat ratten worden gesignaleerd kan de bestrijding het beste vanuit het openbaar riool starten. De gemeente schakelt op haar kosten een bestrijdingsbedrijf in om lokaas (gif) te gebruiken in het openbaar riool. Dat is vorige maand ook in de Corn. Evertsenstraat gebeurd. De gifbehandeling wordt een aantal malen herhaald om zeker te weten dat de aanwezige ratten helemaal uitsterven en geen resistente ratten achterblijven. Er kunnen echter na verloop van tijd opnieuw ratten komen. Worden in het openbaar riool geen ratten aangetroffen maar wel rond de woning, dan moet de bewoner zelf maatregelen nemen. Alle kosten daarvan zijn voor zijn rekening. Als de dienst Stad wordt opgedragen ontstoppingswerk te verrichten of anderszins werkzaamheden te verrichten aan de huisriolering worden de kosten in rekening gebracht. De gemeente doet echter geen reparatiewerk aan particuliere riolering en legt ook geen nieuwe leidingen aan op particulier terrein. Het GRP-team van de gemeente verricht vaak wel hand- en spandiensten in de vorm van leidingonderzoek of advisering bij de bestrijding van ratten. De inzet van dit team blijft meestal beperkt tot ??n ? twee arbeidsuren, deze worden niet doorberekend. De medewerkers van de gemeente werken zelf nooit actief met rattenbestrijdingsmiddelen.Het bestrijden van ratten heeft overigens slechts zin als ook preventieve maatregelen in acht worden genomen. Zoniet dan zullen de ratten steeds terugkomen. Preventieve maatregelen betreffen voornamelijk reinheid van de (woon)omgeving, vermijden van spleten, holten of gangen in de grond en/of in de muren van gebouwen, goede riolering en goed sluitende roosters op afvoerputjes.
4. Problemen met de riolering kunnen in het algemeen een gevaar voor de volksgezondheid zijn. De bruine rat is een overdrager van infectieziekten. In die zin is er een risico voor de volksgezondheid. Dat infectieziekten als gevolg van ratten of slechte riolen niet voorkomen (info van GGD), heeft alles te maken met de voorzorgsmaatregelen die het publiek treft als het te maken krijgt met ratten. Men blijft er verre van en vermijdt contact. Iedereen is bekend met de risico?s. Dus mits rechtstreeks contact met een rat of met de verontreinigingen van ratten (uitwerpselen, knaagsel) wordt vermeden, kan het oplopen van infectieziektes worden voorkomen.

5. Er is geen concreet vervangingsprogramma voor de riolering van de Corn. Evertsenstraat en omgeving. De vervanging van de veel slechtere riolen uit andere wijken hebben in ons Gemeentelijk Riolerings Plan (GRP) de hoogste prioriteit. Intern wordt gebruik gemaakt van een globale vervangingsplanning tot 2015. Elk jaar stellen wij daarvan een geactualiseerde jaarkolom vast en presenteren die aan de gemeenteraad voor kredietvotering en realisatie. Rioleringen staan op de vervangingsplanning tot 2015 op basis van de volgende indicatoren:


-?De leeftijd en de onderhoudsstaat van de riolen. Deze bepalen wanneer vervanging noodzakelijk wordt. De gemiddelde levensduur van riolen is zeventig jaar, oudere riolen staan op de vervangingsplanning. De onderhoudsstaat wordt bepaald door inspecties, ervaringen van onderhoudspersoneel, mate van rioolschade en/of wegverzakkingen en klachten.


-?De afstemming met de planning van plan Infra, het Integraal bereikbaarheidplan, de ISV en het wegenonderhoudsprogramma. Bij elk onderdeel van die plannen wordt telkens beoordeeld of het meenemen van de riolering nodig en/of verantwoord is.


-?Milieumaatregelen, calamiteiten of capaciteitsproblemen. Hieruit kunnen individuele rioolstrengen of een enkel wegvak volgen voor vervanging.


-?Clustering van straten.
De vervanging van slechte of oude riolen wordt zoveel mogelijk geclusterd tot grotere eenheden (hele wijken of meerdere straten uit dezelfde buurt met slechte of oude riolen).


-?Beschikbare vervangingsbudget.
In het GRP staan de beschikbare vervangingsbudgetten aangegeven voor de jaren 2003 tot en met 2008. Het bedrag is jaarlijks ongeveer ? 2,4 mio.
Van de met deze indicatoren samengestelde vervangingsplanning tot 2015 wordt alleen het programma voor het eerstvolgend begrotingsjaar vastgesteld door ons college, de rest blijft voorlopig. Bij de vaststelling van de definitieve prioriteitsvolgorde worden de meest actuele gegevens over de onderhoudsstaat van de riolen meegenomen. De oudste riolen schuiven zonodig naar achter als blijkt dat ze nog enige tijd mee kunnen, jongere riolen waarvan de kwaliteit snel terugloopt komen op de planning naar voren. De achteruitgang van riolen in de laatste fase van hun levensduur is vaak niet voorspelbaar; oude riolen die lange tijd in een goede staat verkeren vallen soms in zeer korte tijd terug in kwaliteit.

6. De eerste aanleg van de riolen in de Corn. Evertsenstraat dateert uit de vijftiger jaren. In het GRP is aangegeven dat riolen uit die periode slecht zijn. De uit inspecties waargenomen kwaliteit van de riolen in de Corn. Evertsenstraat is echter redelijk. In dit stadium is van de Corn. Evertsenstraat met geen enkele zekerheid aan te geven of de riolering de gemiddelde leeftijd van zeventig jaar haalt, eerder bezwijkt of langer meegaat. De Zeeheldenbuurt komt nog niet op de globale vervangingsplanning voor en is niet v??r 2015 gepland. De riolering in de Zeeheldenbuurt kan nog een aantal jaren mee. In het kostendekkingsplan van de riolering van Hilversum is de vervanging in de Corn. Evertsenstraat en omgeving wel opgenomen.
7. Er zijn geen infrastructurele projecten gepland in de Zeeheldenwijk of in de Corn. Evertsenstraat waarin de riolering kan worden meegenomen.

8. De vernieuwing van de gasleidingen is bij ons tijdig gemeld. De Nuon heeft besloten, op basis van ons voornemen de trottoirs in de Corn. Evertsenstraat te hertegelen, de gasleidingen vooruitlopend op het werk te vernieuwen. De rijweg waaronder het riool is gelegen wordt niet aangepakt. Er is niet overwogen de riolering ook te vernieuwen. Het hertegelen van de trottoirs is een onderhoudsmaatregel die met betrekkelijk geringe ontgravingen, opbrekingen of omleidingen gepaard gaat. Het staat in geen verhouding tot de ingrijpende werken rond het vernieuwen van de riolering en van de wegverhardingen. Het sec hertegelen van trottoirs verantwoordt daarom niet het voortijdig meenemen van de vervanging van de riolering.

9. Het totale investeringsbudget voor riolering wordt in de jaren 2008 en verder inderdaad verlaagd van ? 3,3 mio naar ? 2,7 mio per jaar. Het aandeel voor de vervanging van afgeschreven riolen blijft echter onveranderd op ongeveer ? 2,4 mio gehandhaafd. Het vervangingstempo blijft daardoor gelijk.
In de ISV-programma?s wordt niet in alle gevallen de riolering in de betreffende wijken vernieuwd. In ISV-wijk Noord bijvoorbeeld is, in tegenstelling tot ISV-wijk Liebergen, de riolering niet in de ISV-plannen betrokken. In Noord volgt de vervanging van de riolen een eigen planning; de vervanging van de riolering daar is niet v??r 2015 gepland.
Het dekkingsplan voor de vervanging van de complete riolering van Hilversum is in het GRP opgenomen en is sluitend bij een structureel investeringsniveau van ? 2,7 mio per jaar (excl. indexering). De financiering van de riolering ligt in het rioolrecht. In het GRP is voor 2007 een laatste re?le stijging van dit rioolrecht voorzien met ongeveer 3,3% (excl. indexering). Daarna stijgt het rioolrecht niet meer (excl. indexering). Dit volgend jaar te bereiken niveau van het rioolrecht garandeert een sluitende dekking van de uitgaven in de riolering tot in lengte van jaren. De noodzakelijke vervangingsinvesteringen voor riolering zijn daarmee zekergesteld voor de toekomst.

Hilversum, 17 juli 2006
Burgemeester en wethouders van Hilversum
De secretaris??de burgemeester
J.H. van der Vegt?B. Hammer, l.b.

Bijlage: Nota Rioleringswerkzaamheden 2006 (zie de link aan rechterkant van dit scherm)